۲ – تصویب قوانین در اثر قانونگذاری تفویضی یا فرعی توسط وزراء و معاونان وزراء یا شورای شاه و ملکه یا مقامات محلی (البته این نوع قانونگذاری در صورتی جایز است که قانون اصلی آن را اجازه داده باشد. قوانین مصوب بدین صورت نیز اغلب تحت نظارت و کنترل پارلمان هستند). (موثق و دیگران، ۱۳۸۳: ۳۴)
۴-۷- مرجع تفسیر قوانین
۴-۷- ۱- مرجع تفسیر قوانین در جمهوری اسلامی ایران
مرجع تفسیر قانون اساسی شورای نگهبان است که با تصویب اعضاء آن انجام میشود (اصل ۹۸ قانون اساسی)
و مرجع تفسیر قوانین عادی، مجلس شورای اسلامی است، مطابق اصل ۷۳ قانون مفاد این اصل مانع از تفسیری که دادرسان در مقام تمییز حق از قوانین میکنند نیست.
۴-۷- ۲- مرجع تفسیر قوانین در انگلستان
تفسیر قوانین موضوعه شامل قوانین پارلمان، مقررات و آیین نامههای دولتی و به طور استثنایی اسناد قانونی که مقام سلطنت به موجب اختیارات ویژه خود صادر میکند توسط دادگاهها انجام میگیرد. (واوینگ، ۱۳۸۵: ۳۲۱)
مرجع تفسیر رسمی قوانین در نظام حقوقی عرفی انگلستان با قوه مقننه است (تفسیر قانونی) ولی محاکم و دادگاهها نیز میتواند قوانین را تفسیر کنند (تفسیر قضایی). (یان مک لود، ۱۳۸۴). قوه قضائیه بر وضع قوانین و تفسیر قوانین مدون تصمیم میگیرد. (بارز، ۱۳۶۵: ۷۱)
تفسیر قوانین فرایندی است که در آن مقصود مقنن، مفهوم قانون و مرزهای حاکمیت آن جستجو میشوند. در حقوق انگلستان رویه قضایی عمدتاً عهده دار چنین جستجویی است و با رویکردها، قواعد و پیش فرضهایی که ساخته و پرداخته خود اوست به تجزیه و تحلیل قوانین و تشخیص قلمرو آنها میپردازد. دادرسان انگلیسی بیشتر به شیوه لفظی و به صورت شرح متن به تفسیر قانون میپردازند. از نظر آنان متن قانون خود باید پاسخگوی وقایع باشد. (امیدی، ۱۳۷۶: ۱۱۷)
۴-۸- اختیارات، وظایف و نقش رؤسای مجالس قانونگذاری
۴-۸- ۱- اختیارات، وظایف و نقش رئیس مجلس قانونگذاری در جمهوری اسلامی ایران
در آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در ماده ۲۱، وظایف رئیس مجلس به ترتیب ذیل، شمرده شده است.
۱- اداره جلسات مجلس به شرح موارد این آیین نامه
۲- اداره و نظارت بر کلیه امور اداری، مالی، استخدامی و سازمانی مجلس
۳- امضاء کلیه احکام استخدامی بر اساس آیین نامه استخدامی کارکنان مجلس و سایر قوانین و مقررات
۴- امضاء کلیه نامههای مربوط به امور قانونگذاری و پارلمانی مجلس
۵- حضور در نهادهایی که رئیس مجلس عضو آنها است
۶- ارائه گزارش کامل از تصمیمات و اقدامات هیئت رئیسه در رابطه با مسائل مختلف مربوط به مجلس و واحدهای تابعه آن هر سه ماه یک بار به نمایندگان
۷- نظارت بر مصوبات دولتی مطابق (اصول ۸۵ و ۱۳۸ قانون اساسی)
۸- سایر موارد مذکور در قانون اساسی و دیگر مقررات.
۴-۸- ۲- اختیارات، وظایف و نقشهای رؤسای مجالس قانونگذاری در انگلستان
عنوان سخنگو از موقعیت رئیس مجلس عوام ناشی میشود وی مأمور ارتباط مجلس عوام با ملکه است و سخنگو وظایف زیر را عهده دارد.
-
- اداره و حفظ نظم مجلس
-
- ریاست کمیسیون مجلس عوام
-
- حفظ و برقراری نظم در مباحثات مجلس
-
-
- مجازات نمایندگان مانند محروم کردن آنها برای یک روز از شرکت در مجلس و احضار آنها برای رسیدگی به جرائم شدیدتر
-
-
- برقراری توازن بین حقوق اقلیتهای موجود در مجلس یا کسانی که دیدگاههای خاصی از یک طرف و حقوق اکثریت نمایندگان از طرف دیگر
-
- دعوت از نمایندگان برای سخن گفتن یا طرح سوال
-
- ایجاد رویه پارلمانی (زارعی، ۱۳۸۴: ۵۴ -۵۱)
مجلس لردها سه وظیفه انحصاری به شرح ذیل دارند:
-
- در درجه اول این مجلس یک دادگاه اختصاصی برای محاکمه اشراف انگلیسی است
-
- مجلس لردها عالیترین دادگاه رسیدگی تمییزی هم در زمینههای حقوقی و هم در زمینههای جزایی میباشد در حال حاضر این وظیفه به وسیله نه نفر عضو این مجلس که به لردهای حقوقدان معروفند انجام میشود.
-
- هرگاه مجلس عوام یک مقام عالی رتبه حکومت را متهم به ارتکاب خطایی بنماید، بعد از رسیدگی مقدماتی او را تسلیم مجلس لردها میکند تا مجلس اخیر به اتهام او رسیدگی میکند. (مدنی، ۱۳۹۰: ۴۳)
۴-۹- تعداد کمیسیونها، چگونگی تعیین اعضاء و شیوه تصمیم گیری آنها
۴-۹- ۱- تعداد کمیسیونها، چگونگی تعیین اعضاء و شیوه تصمیم گیری آنها در جمهوری اسلامی ایران
بر اساس ماده ۲۹ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، «مجلس دارای کمیسیونهای خاص و تخصصی است».
ماده ۳۰ -آیین نامه داخلی مجلس، کمیسیون تحقیق را برای بررسی اعتبار نامههایی که مورد تأیید شعب قرار نگرفته، ایجاد کرده است.
ماده ۳۱ «کمیسیون تدوین آیین نامه داخلی مجلس» را تأسیس کرده است.
ماده ۳۲ به منظور اجرای اصل نود قانون اساسی کمیسیونی به نام «کمیسیون اصل نود قانون اساسی» ایجاد کرده است.
غیر از سه کمیته خاص فوق، ۱۲ کمیته تخصصی ایجاد شده است، همچنین اجاره تأسیس کمیسیون ویژه (ماده ۵ آیین نامه داخلی) و نیز ایجاد کمیسیون مشترک (ماده ۵۸ آیین نامه داخلی)، داده شده است.
کمیسیونهای تخصصی عبارتند از:
۱- کمیسیون آموزش و تحقیقات (ماده ۳۴)
۲- کمیسیون اجتماعی (ماده ۳۵)
۳- کمیسیون اقتصادی (ماده ۳۶)
۴- کمیسیون امنیت ملی (ماده ۳۷)