هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر دو نوع برنامه تمرینی 4 هفتهای مقاومتی و پلیومتریک بر عملکرد فوتبالیستهای پسر 15تا 17 سال بوده است. به همین منظور تعداد 30 نفر از دانشآموزان فوتبالیست عضو تیمهای آموزشگاهی استان کرمانشاه به صورت تصادفی به سه گروه 10 نفری که شامل گروه پلیومتریک، قدرتی (با وزنه) و گواه تقسیم شدند. قد، وزن، درصدچربی، پرش عمودی، قدرت بیشینه (دینامومتر) و چابکی ایلینویز در روز اول پیش آزمون اندازهگیری شد. درروز دوم پیش آزمون رکوردهای دوسرعت 36 متر و تست استقامتی یویو ثبت گردید. سپس دو گروه مقاومتی و پلیومتریک به مدت 4 هفته (سه جلسه در هفته) به تمرینات منتخب مقاومتی و پلیومتریک همراه بازی فوتبال و همچنین گروه گواه به تمرینات تخصصی فوتبال همراه بازی فوتبال پرداختند. کل زمان تمرین برای هر سه گروه 65 الی 85 دقیقه بود. پس از پایان دوره تمرینی، اندازهگیریها و آزمونهای پس آزمون همانند پیش آزمون به ترتیب در دو روز به عمل آمد و دادههای خام بوسیله آمار توصیفی و استنباطی کلوموگرف– اسمیرنوف، آنالیز واریانس یک طرفه، آنالیز واریانس با اندازههای تکراری، آزمون t جفت شده وآزمون تعقیبی توکی به شرح زیر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت: 1- هر سه گروه در فاکتورهای سرعت دویدن، توان انفجاری و چابکی پیشرفت معنیداری از پیش آزمون به پس آزمون داشتهاند (05/0p<). 2- تمرینات پلیومتریک و قدرتی هر دو به صورت معنیداری باعث افزایش قدرت بیشینه شدهاند اما تمرینات تخصصی فوتبال (گروه گواه) تاثیر معنیداری برفاکتور قدرت بیشینه نداشته است. 3- توان هوازی دردو گروه، پلیومتریک و گواه افزایش معنیداری داشته اما درگروه قدرتی افزایش معنی داری دیده نشد. نتیجه: ترکیب تمرینات پلیومتریک با تمرینات تخصصی فوتبال در پژوهش حاضر نسبت به روشهای دیگر موجب افزایش مطلوبتری در عملکرد فوتبالیستهای نوجوان شده است در نتیجه میتوان در جهت افزایش فاکتورهای سرعت، چابکی، توان انفجاری، قدرت بیشینه و توان هوازی از تمرینات پلیومتریک استفاده نمود.
واژگان کلیدی: تمرین قدرتی، تمرین همزمان، فوتبال، پلایومتریک
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: طرح تحقیق 1
1-1- مقدمه و بیان مسئله.. 2
1-2- مبانی نظری پژوهش…. 5
1-2-1- مقدمه. 5
1-2-2- مبانی علم تمرین.. 5
1-2-3- اصول تمرین.. 6
1-2-4- متغیرهای تمرین.. 6
1-2-4-1- حجم تمرین.. 6
1-2-4-2- شدت تمرین.. 7
1-2-4-3- تراکم (فراوانی) تمرین.. 7
1-2-4-4- مدت تمرین.. 8
1-2-5- قلمرو تمرین.. 8
1-2-6- اصل اضافه بار- اصل ویژگی.. 8
1-2-7- کاربردتمرینهای قدرتی و پلایومتریک در فوتبال.. 9
1-2-8- سازگاریهای حاصل از اجرای تمرینهای قدرتی و پلایومتریک…. 13
1-2-8-1- سازگاری ساختاری و عضلانی تمرین قدرتی و پلایومتریک…. 13
1-2-8-2- سازگاری دستگاه عصبی تمرین قدرتی و پلایومتریک…. 15
1-2-9- آمادهسازی در فوتبال.. 17
1-2-9-1- نقش قدرت، سرعت و توان در فوتبال.. 17
1-2-9-2- بهبود سرعت و قدرت توسط تمرینات قدرتی و پلیومتریک…. 17
1-2-10- چابکی در فوتبال.. 18
1-3- پیشینه تحقیق… 18
1-3-1- پژوهشهای انجام شده در داخل کشور. 18
1-3-2- پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور. 22
1-4- ضرورت اجرای پژوهش…. 27
1-5- اهداف پژوهش…. 28
1-5-1- هدف کلی پژوهش…. 28
1-5-2- اهداف اختصاصی.. 28
1-7- متغیرهای پژوهش…. 29
1-7-1- متغیر مستقل.. 29
1-7-2- متغیرهای وابسته 29
1-8- محدودیتهای پژوهش…. 29
1-8-1- محدودیتهای خارج از کنترل پژوهشگر. 29
1-8-2- محدودیتهای تحت کنترل پژوهشگر. 29
1-9- تعریف واژهها و مفاهیم.. 30
1-9-1- تمرین 30
1-9-2- تمرین مقاومتی.. 30
1-9-3- آمادگی عضلانی.. 30
1-9-4- قدرت 30
1-9-5- توان بیهوازی.. 30
1-9-6- توان.. 31
1-9-8- استقامت عضلانی کوتاه مدت 31
1-9-9- سرعت… 31
1-9-10- چابکی.. 31
1-10-13- بازتاب- ماهیچهای یا کششی.. 31
فصل دوم: روششناسی پژوهش 33
2-1 مقدمه.. 34
2-2 جامعه آماری و روش گزینش آزمودنیها 34
2-2-1- معیارهای ورود به پژوهش…. 34
2-2-2- معیارهای خروج از پژوهش…. 34
2-3- طرح پژوهش…. 35
2-3-1- گروه مقاومتی.. 35
2-3-2- گروه پلیومتریک…. 37
2-3-3- گروه گواه. 39
جدول 2-1 زمان اجرای آزمونها و تمرینات… 40
2-4- ابزار، اندازهگیریها و آزمونها 40
2-4-1- پرسشنامه مشخصات فردی.. 40
2-4-2- اندازهگیری وزن.. 40
2-4-3- اندازهگیری قد. 40
2-4-4- محاسبه توده بدن (BMI) 40
2-4-5- محاسبه درصد چربی.. 41
2-4-5-1- اندازهگیری چین پوستی سه سربازویی 41
2-4-5-2- اندازهگیری چین پوستی ساق پا 41
2-4-6- آزمون توان انفجاری پایین تنه. 42
2-4-7- آزمون سرعت دویدن.. 42
2-4-8- آزمون قدرت بیشینه (آزمون دینامومتر) 43
2-4-9- آزمون چابکی (ایلینویز) 43
2-4-10- آزمون استقامتی متناوب یو- یو. 44
2-5- روشهای آماری… 46
فصل سوم: یافتهها 47
3-1- مقدمه.. 48
3-2- اطلاعات و ویژگیهای آزمودنیها و تجزیه و تحلیل مقدماتی… 48
3-3- یافتههای به دست آمده بر مبنای اهداف پژوهش…. 49
فصل چهارم: بحث و نتیجهگیری 59
4-1- مقدمه.. 60
4-2- خلاصه پژوهش…. 60
4-3- بحث و تفسیر نتایج پژوهش…. 61
4-3-1- سرعت دویدن.. 61
4-3-2- قدرت بیشینه. 62
4-3-3- چابکی.. 64
4-3-4- توان انفجاری پایین تنه (پرش سارجنت) 64
4-3-5- اکسیژن مصرفی بیشینه 66
4-4- نتیجهگیری… 67
4-5- پیشنهادات پژوهشی… 67
4-5-1- پیشنهادات برخاسته از تحقیق.. 67
4-5-2- پیشنهادات برای مطالعه بیشتر. 67
پیوستها 68
منابع و مأخذ 75
فصل اول
طرح تحقیق
1-1- مقدمه و بیان مسئله
فوتبال[1]، پرطرفدارترین ورزش دنیا است که توسط بسیاری از مردان، زنان، کودکان و بزرگسالان در سطوح مختلف رقابتی انجام میگیرد. در طول90 دقیقه بازی، بازیکنان نخبه حدود 10 کیلومتر با میانگین شدتی نزدیک به آستانه بیهوازی میدوند. در میان این فعالیتها، بازیکن به بسیاری از حرکات انفجاری از قبیل پرشها، شوت زدنها، تکلها، چرخشها، استارتها، تغییر موقعیت و از همه مهم تر فعالیتهایی که بازیکن به طور مستقیم درگیر بازی با توپ و رقابت برای تصاحب آن است، نیاز دارد. در فوتبال نیز همانند بسیاری از ورزشها آمادگی جسمانی نقش تعیینکننده و بسیار مهمی در اجرای بهینه دارد. برخورداری از آمادگی جسمانی مطلوب نیاز به برنامه تمرین صحیحی دارد که بتواند عواملی چون استقامت قلبی– تنفسی، استقامت عضلانی، قدرت، سرعت، توان انفجاری و انعطافپذیری ورزشکاران را بهبود بخشد. بنابراین، فوتبال، ورزشی است که نیازمند آمادگی هوازی و بی هوازی است.
کسب عنوان قهرمانی در عرصه رقابتهای جهانی اهمیت بیسابقهای یافته است و تلاش برای بهبود عملکرد ورزشکاران، دانشمندان علوم ورزشی را نیز به فعالیت در این حوزه واداشته و پژوهش در علوم ورزشی را فزونی بخشیده است. انتقال نتایج پژوهشها به مربیان و ورزشکاران که مصرفکنندگان این اطلاعات هستند، انتشار کتابها و انجام تحقیقات گوناگون را طلب میکند (11).
یکی از موضوعات مهم در تربیت بدنی که افکار متخصصین را در جهان به خود معطوف داشته است، نقش فعالیتها و برنامههای تدوین شده بدنی بر سیستمهای مختلف بدن میباشد و از آنجا که قدرت عضلانی به عنوان یکی از عوامل آمادگی جسمانی نقش مهمی در بهداشت و تندرستی بازی میکند، آشنایی با روشهای مختلف افزایش قدرت عضلانی موجب توسعه و گسترش تندرستی خواهد شد. با آنکه انسان طی گذشت هزاران سال دریافته است که انجام کارهای سخت و شدید، قدرت بدنی را افزایش میدهد، اما تنها در سالهای اخیر، آن هم به کمک مطالعات و تحقیقات علمی توانسته است بر مزایای انواع تمرینهای قدرتی پی ببرد (5).
در تلاش مربی برای پرورش ورزشکاران، تمرین قدرتی یکی از عوامل ضروری است. همه ورزشکارانی که به نوعی در ورزشهای رقابتی فعال هستند، از یک برنامه سالانه که آنها را به اوج عملکرد در زمان مسابقه یا مسابقههای اصلی برساند، پیروی میکنند. بنابراین در بین مجموعه عواملی که چارچوب فیزیولوژیکی برای رسیدن به اوج عملکرد را میسازند، تمرین قدرتی از عوامل کلیدی است (1).