۳۲>
۷۰>
۵۰>
امتیاز
۲۴/۱- ۱
۴۹/۱ - ۲۵/۱
۵/۱ – ۷۴/۱
۲ – ۷۵/۱
۳-۱-۹-۲-۱-۴ معیار پوششگیاهی
برای امتیازدهی به شاخص های معیار پوششگیاهی، گزارشات و اطلاعات موجود بررسی شد و از منطقه طرح بازدید به عمل آمد. جهت اندازه گیریهای مربوط به پوشش گیاهی از روش ترانسکت خطی، بکار بردن پلات در هر ترانسکت استفاده شد. کوادرات یا پلات سطحی محدود برای نمونهبرداری گیاهان و سایر ظواهر مرتع میباشد. اندازه پلات رابطه مستقیم با نوع و میزان پوشش محل مورد مطالعه دارد. با توجه به پوشش غالب منطقه مورد مطالعه که شامل گونه های گراسها و فوربهای یکساله و رملیک و غیره می باشد، سطح پلات معادل دو برابر بزرگترین گونه گیاهی و درختی منطقه در نظر گرفته شد. در نهایت بر اساس مطالعات انجام شده در منطقه مورد مطالعه تعداد ۴ پلات در هر واحدکاری به منظور ارزیابی عامل پوشش گیاهی در نظر گرفته شد. سپس به شاخص های انتخاب شده با توجه به جدول ۳-۱۸ و ۳-۱۹ در هر واحدکاری امتیاز اختصاص داده شد.
۳-۱-۹-۲-۱-۴-۱وضعیت پوششگیاهی
در بررسی وضعیت پوششگیاهی عوامل وضعیت رویشگاه، ترکیب گونه ای (گونه های مهاجم و یکساله)، میزان لاشبرگ سطحی، درصد پوششتاجی گیاهان دائمی، تولید از حد پتانسیل و زادآوری گیاهان مرغوب مد نظر قرار گرفت. برای امتیازدهی به شاخص وضعیت پوششگیاهی بر اساس وضعیت مراتع منطقه که شامل: خیلی فقیر، فقیر، متوسط و خوب است، امتیاز مربوطه برای هر تیپ گیاهی در واحدهای کاری تعیین شد.
۳-۱-۹-۲-۱-۴-۲ بهره برداری از پوششگیاهی
بهره برداری از پوششگیاهی یکی از شاخص هایی است که اثرات عمدهای بر تغییر پوششگیاهی و بیابانیشدن اراضی دارد. فاکتور چرای دام از لحاظ تعداد دام موجود نسبت به ظرفیت دامی (فشار دام)، زمان و طول دوره چرا و نوع دام استفاده کننده مورد بررسی قرار گرفت. بسته به میزان علوفه تولیدی و نوع دام چرا کننده با توجه به ترکیب پوشش و وضعیت فیزیوگرافی منطقه، شاخص بهره برداری از پوشش در کلاسهای مختلفی طبقه بندی شد. از آنجایی که ظاهر شدن گونه های مهاجم در هر منطقه معرف بهره برداری شدید و تخریب پوشش گیاهی است، لذا با توجه به درصد ترکیب گیاهان مهاجم، برای چهار کلاس کم، متوسط، زیاد و خیلیزیاد تعیین امتیاز شد.
۳-۱-۹-۲-۱-۴-۳تجدید پوششگیاهی
به منظور ارزیابی وضعیت پوششگیاهی از لحاظ مهیا بودن یا نبودن شرایط تجدید حیات این شاخص انتخاب شد و کلاسهای مختلف آن با توجه به امکان پذیربودن یا نبودن اجرای عملیات اصلاحی تعیین گردید. برای تعیین امتیاز این شاخص به عواملی نظیر میزان بارندگی، شیب و دیگر ویژگیهای طبیعی منطقه و خصوصیات پوششگیاهی از قبیل ترکیب گیاهی، گرایش و وضعیت مرتع توجه شد، زیرا با دانستن وضعیت مرتع و گرایش آن، نوع عملیات اصلاحی لازم و ضرورت آن مشخص می شود.
۳ -۱-۹-۲-۱-۴-۴ خطر آتشسوزی
آتشسوزی جنگلها اغلب یکی از موارد مهم تخریب اراضی میباشد. آتشسوزی به طور ویژه یکی از خطرات اصلی برای جنگلهای سوزنی برگ از جمله گز که یکی از گونه های معرف مقاوم به خشکی است، میباشد. آتشسوزی در طی دهه اخیر یکی از عوامل مهم فرسایش در طی دهه اخیر یکی از عوامل مهم فرسایش خاک تلقی می شود، امتیازدهی این فاکتور مطابق جدول ۳-۱۹ انجام می شود.
۳-۱-۹-۲-۱-۴-۵حفاظت در برابر آتشسوزی
پوششگیاهی به طور واضح یکی از فاکتورهای مهم کنترل شدت و فراوانی جریانهای سطحی و فرسایش سطحی میباشد. توسعه سطح زیر کشت گیاهان زراعی باعث حساس شدن سطح خاک در مقابل فرسایش میگردد، البته این نکته قابل ذکر است که شرایط فوق در صورت عدم مدیریت صحیح و اصولی اتفاق میافتد.
۳-۱-۹-۲-۱-۴-۶ مقاومت به خشکی
فاکتورهای اصلی برای ارزیابی پوششگیاهی در طول دوره رشد، با میزان آب قابل دسترس و طول دوره آبیاری متناسب هستند. خشکسالیهایی که باعث کاهش شاخص سطح برگ میشوند، برای گیاه طی یک دوره کوتاه ممکن است مفید واقع شوند، اما در صورت تداوم این شرایط گیاه قادر به ادامه حیات نبوده و از بین میرود.
۳-۱-۹-۲-۱-۴-۷درصد پوششگیاهی
مطالعات زیادی نشان دادند که تغییرات میزان رواناب و تولید بار رسوب با میزان تاج پوششگیاهی و تغییرات کاربریاراضی متناسب است .قسمتی از زمین، زمانی که تولید بیوماس زیر حد آستانه باشد با پدیده بیابانزایی مواجه می شود.
جدول ۳-۱۶- تعیین امتیاز شاخص های ارزیابی معیار پوشش گیاهی در روش IMDPA
شاخص ارزیابی
کلاس
کم
متوسط
شدید
بسیار شدید
امتیاز
۵/۱ - ۱
۵/۲ – ۵۱/۱
۵/۳ – ۵۱/۲