در مورد ملاک دوم، در مطالعات شبیه‌سازی به آسانی می‌توان از طریق نمونه‌گیری تصادفی تعداد زیادی از آزمودنی‌ها از جمعیت آزمودنی مورد انتظار و شبیه‌سازی اجرای CAT برای آنها و سپس، محاسبه‌ی اجتماع تعداد سؤالات مورد نیاز در سطوح متفاوت دشواری، این ملاک را برقرار کرد. همه‌ی خزانه‌های سؤال بهینه‌ی طراحی شده در این پژوهش در دامنه‌ی وسیعی از سطوح دشواری سؤال پراکنده شده‌اند. به طوری‌که، توزیع پارامترهای b در تمام ROP ها به صورت یکنواختی در سراسر مقیاس توانایی توزیع شده‌ است، این توزیع برخلاف توزیع نرمال زیربنایی توانایی آزمودنی‌هایی است که آزمون برای آنها شبیه‌سازی شد. به عبارت دیگر، پارامترهای b به طور یکنواختی در طول مقیاس مهارت توزیع شدند، به طوری‌که با توزیع توانایی استفاده شده در شبیه‌سازی مطابقت ندارند این ویژگی نیز در تحقیقات هی و ریکیسی (۲۰۱۰) مورد تایید قرار گرفت، زیرا ماهیت CAT ایجاب می‌کند که توزیع پارامتر b در طول پیوستار توانایی یکنواخت باشد. در کل، ویژگی‌های پارامتر b سؤال پیشنهاد شده در این مطالعه با نتایج یوری (۱۹۷۷) و جنسما (۱۹۷۷) نیز سازگار است. در این دو مطالعه نیز، دشواری‌های سؤالات به صورت یکنواختی توزیع شده‌اند. این نوع توزیع یکی از مهمترین ضروریات خزانه‌ی سؤال برای CAT است. از آنجا که روش انتخاب سؤال به روش بیشینه‌ی آگاهی است، این ضرورت، معقول به نظر می‌رسد، زیرا برای تمام آزمودنی‌ها در طول دامنه‌ی توانایی، سؤالی برای اجرا انتخاب می‌شود که حداکثر میزان آگاهی را ایجاد کند. حال اگر تعداد کافی از سؤالات در یک سطح دشواری ویژه وجود نداشته باشد، این امکان وجود دارد که الگوریتم انتخاب سؤال، سؤالی را که بهینه و مناسب نیست را انتخاب کند. این انتخاب باعث می‌شود که مقدار کمتر از بهینه‌ی آگاهی سؤال ایجاد شود و در نتیجه، ممکن است که کیفیت اندازه‌گیری برای سنجش مناسب^[۲۲۵] به مقدار مورد انتظار نرسد.

ملاک سوم، هزینه‌ی ساخت و طراحی سؤالات است، که در این مطالعه به‌طور مستقیمی برآورد نشده است. با این وجود، یک مکانیسم مکنون برای برآورد غیرمستقیم هزینه‌ی نوشتن سؤال و تلاش برای به حداقل رساندن آن، در روش طراحی خزانه‌ی سؤال ریکیسی مورد استفاده قرار گرفته است. ایجاد سؤالات بهینه با روش‌های R، MRP و MTI به رابطه بین پارامترهای سؤال و هزینه‌ی طراحی سؤال، به طور همزمان توجه می‌کند. البته تفاوت این سه شیوه‌ی ایجاد پارامترهای سؤال در نگاه اول در مفروضات آنها است. روش MTI بر این فرض است که دشوار است تا سؤالاتی با ضرایب تشخیص بالا (یعنی، با مقدار a بالا) نوشته شود و هزینه‌ی طراحی آنها نیز بالا است. بنابراین، روش MTI تلاش می‌کند تا تعداد سؤالات با ضرایب تشخیص بالا را از طریق شبیه‌سازی کردن سؤالاتی که شرط حداقل آگاهی تست را داشته باشند، محدود کند (گو و ریکیس، ۲۰۰۷). در دو روش دیگر، یعنی روش R و قسمت R روش MRP، بر تصادفی سازی رابطه‌ی بین پارامترها توجه دارد. بنابراین از لحاظ هزینه‌ی طراحی به‌صرفه نیستند، چون به تعداد بالایی سؤال نیاز دارند و سؤالاتی با توزیع یکنواخت ایجاد می‌کند. امّا روش P (در روش MRP)، فرض می‌کند که طراحی سؤالاتی با مشخصات معین و یا انتخاب آنها در میان سؤالات موجود، کم هزینه‌تر از طراحی سؤالات با مشخصات یکسان است. این روش هزینه‌ی ایجاد سؤال را از طریق مدل یابی کردن مشخصات سؤال (یعنی، رابطه‌ی بین پارامترهای IRT) به حداقل می‌رساند و سؤالاتی شبیه‌سازی می‌کند که مشابه با سؤالات موجود در خزانه‌ی عملیاتی است.
به عبارت دیگر، بهتر است که خزانه‌های سؤال برای آزمون‌های CAT، دقت اندازه‌گیری مشابهی در سراسر دامنه‌ی توانایی ایجاد کنند. بررسی دقیق‌تر به خزانه‌ی عملیاتی نشان می‌دهد که سؤالاتی با ضرایب تشخیص بالاتر در دامنه‌ی پارامتر b بین ۷۲/۱ تا ۴ قرار می‌گیرند. در عمل، زمانی‌که از خزانه‌ی عملیاتی به طور فراوانی استفاده می‌شود، سؤالاتی با ضرایب تشخیص بالا که به احتمال زیادی توسط الگوریتم‌های CAT انتخاب می‌شوند، کنار گداشته می‌شوند، طراحی سؤالاتی با چنین ضرایب تشخیص بالایی برای جایگزینی با سؤالات قبلی بسیار دشوار است. بنابراین، این نتیجه ممکن است این شک را ایجاد کند که آیا در این مرحله عملکرد یکسانی بر روی سطوح توانایی یکسان با مراحل قبل، می‌تواند به آسانی تکرار شود. با این وجود، خزانه‌های بهینه‌ای که از طریق روش ریکیسی طراحی می‌شوند، دارای سؤالات بیشتری با ویژگی‌های یکنواخت در طول پیوستار توانایی هستند، در نتیجه این نوع خزانه‌ها عملکرد بهتری از نظر دقت و صحت طبقه‌بندی، در حداکثر سطوح توانایی مکنون ایجاد می‌کنند. در مجموع، خزانه‌های سؤالی که به طور بهینه طراحی می‌شوند، عملکرد بهتری نسبت به خزانه‌ی سؤال عملیاتی در شاخص‌های ارزیابی خزانه‌های سؤال ایجاد می‌کنند. خزانه‌های MTI خزانه‌های کوچکتری با میانگین پارامتر a کوچکتر ایجاد می‌کنند. روش P، رابطه‌ی بین پارامترهای سؤال را برقرار می‌کند. این خزانه‌ها از نظر اندازه‌ی خزانه‌ی سؤال و متوسط مقادیر پارامتر a، b متفاوت بودند. این نتایج، مشابه با تحقیقات یوری (۱۹۷۷)، گو و ریکیسی (۲۰۰۷)، هی و ریکیسی (۲۰۱۰) بود، در این پژوهش‌ها نیز این ویژگی‌ها به عنوان ویژگی‌های برتر خزانه‌های سؤال CAT توصیه شدند. پارامترهای a، در همه‌ی ROP ها در حدود ۱/۱ با حداقل مقداری بیشتر از ۸/. به اوج خود می‌رسند. همچنان که نتایج نیز نشان می‌دهند، روش ایجاد سؤال R، MRP نسبت به روش MTI ، با وجود تمام عوامل برابر، به ایجاد ROPهایی با متوسط مقادیر  بالاتر تمایل دارند. دلیل اینکه روش MTI متوسط مقادیر  پایین‌تری ایجاد می‌کند، به دلیل این است که از قاعده‌ی حداقل آگاهی آزمون یکسان برای آزمودنی‌هایی با توانایی واقعی متفاوت استفاده می‌کند. در این مطالعه برای به حداقل رساندن این مشکل، برای آزمودنی‌هایی با سطوح متفاوت توانایی واقعی، حداقل آگاهی‌های متفاوتی را به کار بردیم. به این صورت که متوسط آگاهی آزمون از طریق داده‌های آزمون CAT عملیاتی بدست آمد و از این طریق که آگاهی هدف آزمون برای آزمودنی‎‌هایی که توانایی واقعی شان درون سه نمره برش متفاوت قرار دارد، به صورت مجزا محاسبه شد. این سه نمره برش بر اساس تحقیقات متفاوت که بر روی این آزمون پیشرفت ریاضی صورت گرفته بود، بدست آمد و به منظور طبقه‌بندی آزمودنی‌ها درون چهار سطح عملکرد ایجاد شد. از آنجا که برای آزمودنی‌هایی که توانایی واقعی‌شان در طول دامنه‌ی نمره برش مشخص شده‌ای دورتر از حد متوسط قرار می‌گیرد، آگاهی هدف آزمون در سطح پایین‌تری قرار می‌گیرد. مشخص است که با بالا رفتن مقادیر حداقل آگاهی آزمون، روش MTI به ایجاد ROP هایی با متوسط مقادیر  بالاتر گرایش پیدا می‌کند. در پرتو ویژگی‌های خزانه‌ی سؤال عملیاتی به کار رفته در این مطالعه، به نظر می‌رسد که، شیوه‌ی به کار رفته در این مطالعه برای قرار دادن آگاهی هدف آزمون، به خوبی کار می‌کند، زیرا ROP های ایجاد شده دارای مقادیر پارامتر سؤال معقولی می‌باشند. در کل، ویژگی‌های پارامتر (a) سؤال پیشنهاد شده در این مطالعه با نتایج یوری (۱۹۷۷) و جنسما (۱۹۷۷) سازگار است.
نتایج نشان می‌دهد که از طریق بهسازی خزانه‌های سؤال عملیاتی، به طوری‌که به توزیع سؤالات موجود در خزانه‌های بهینه نزدیک شود، می‌تواند نتیج مناسبی ایجاد کند. برای مثال، با بررسی خزانه‌ی سؤال عملیاتی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت، متوجه می‌شویم که اگر سؤالاتی با ضرایب تشخیص متوسط‌تری به دامنه‌ی پایین سطوح توانایی اضافه شود و تعدادی سؤال با ضرایب تشخیص بالا از دامنه‌های بالاتر سطوح توانایی، برای استفاده‌های بعدی از خزانه‌ی سؤال خارج شود، عملکرد خزانه‌ی عملیاتی بهتر خواهد شد.
رویکرد ریکسی در مقابل روش برنامه‌نویسی ریاضی و تلفیق این دو رویکرد
نتایج این پژوهش نشان داد که تعمیم رویکرد ریکیسی در طراحی خزانه‌های سؤال در موقعیت‌هایی که سؤالات با مدل سه پارامتری مدرج می‌شوند، به خوبی کار می‌کند. در مقایسه با رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی، رویکرد ریکیسی شیوه‌ی CAT را به صورت سرراست‌تری شبیه‌سازی می‌کند. این رویکرد با شیوه‌های متفاوت انتخاب سؤال و فرایند برآورد توانایی مطابقت کامل دارد و دارای انعطاف بیشتری نسبت به رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی است. همچنین کاربرد این روش بسیار آسان‌تر است و نیاز به نرم افزارهای پیچیده ندارد. در این رویکرد قیود مربوط به صفات غیر آماری از قبیل صفات محتوایی، در مرحله‌ی اول طراحی خزانه وارد برنامه‌نویسی می‌شود و خزانه‌ها را به بخش‌های کوچکتری بخش‌بندی می‌کند. در مقابل رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی ساختاربندی ریاضی بیشتری دارد و تمام قیود آماری و غیر آماری را به صورت کمّی در می‌آورد و سپس بهترین راه حل بهینه را از طریق برنامه‌نویسی خطی جستجو می‌کند. امّا این روش به کاربرد رویکرد انتخاب سؤال “تست سایه” در شبیه‌سازی CAT نیاز دارد. رویکرد ریکیسی روی تصادفی‌سازی کردن پارامترهای سؤال در شبیه‌سازی تاکید دارد، در حالی‌که رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی روی بهینه‌سازی سؤالات “ساختگی^[۲۲۶]” از قبل تعریف شده تاکید دارد. امّا دو رویکرد در پایان کار شبیه‌سازی به نتایج یکسانی می‌رسند. رویکرد ریکیسی در بعضی جنبه‌ها مشابه رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی است. یکی از شباهت‌های مهم بین این دو رویکرد این است که، روش شبیه‌سازی خزانه‌ی سؤال P (در MRP) و رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی در مورد کاهش هزینه‌های طراحی مانند یکدیگر عمل می‌کنند، به طوری‌که هر دو فرایند طراحی خزانه‌ی سؤال هزینه‌ها را به حداقل می‌رسانند. رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی تابع هزینه را که معکوس تعداد سؤالات واقعی با ترکیب معینی از صفات شامل پارامترهای IRT سؤالات است، تعریف می‌کند. این رویکرد فرض می‌کند که ایجاد سؤالات واقعی با ترکیب مشخص پارامترهای سؤال، هزینه کمتری دارند. این ایده مشابه روش P است، که در آن روش در فرایند شبیه‌سازی به احتمال بیشتری سؤالات در طول خط رگرسیون پارامترهای b روی پارامترهای a سؤالات واقعی، ایجاد می‌شود.
هریک از این دو رویکرد بر همین اساس می‌توانند ایده‌های مشابهی از این نوع را از یکدیگر اقتباس کنند، تا طراحی خزانه‌ی سؤال را بهبود دهند. در این پژوهش، ما ویژگی‌های برتر برنامه‌نویسی ریاضی شامل کدگذاری دقیق ریاضی ویژگی‌های غیرآماری در ارتباط با ویژگی‌های آماری را با رویکرد ریکیسی تلفیق کردیم. برای دوری از دشواری‌های روش انتخاب سؤال تست سایه نیز از مدل انتخاب سؤال حداقل انحرافات وزن‌دار (WDM) استفاده کردیم. نتایج نشان داد که از طریق این روش می‌توانیم در سرهم کردن تست‌های CAT میزان تخطی از قیود محتوایی را به حداقل برسانیم.
بحث و نتیجه‌گیری از یافته‌های پژوهش
در این بخش یافته‌های پژوهش را با سؤالات پژوهش مقایسه و هر یک را بررسی خواهیم کرد:
سؤال اول: آیا طراحی خزانه سؤال بر اساس روش P-optimal یا R-optimal می‌تواند اندازه سؤالات خزانه سؤال عملیاتی را بدون کاهش دقت اندازه گیری، کاهش دهد؟
پاسخ سؤال اول: نتایج ارزیابی ROP ها با بهره گرفتن از ملاک‌های مشخص، نشان داد که در مجموع همه‌ی ROP ها بهتر از OP در ملاک‌های ارزیابی عمل می‌کردند. صرف نظر از عامل کنترل مواجهه S-H، ایجاد تعادل محتوایی و پهنای bin، دقت و صحت اندازه‌گیری در ROP ها بهتر، و دارای کارایی بیشتر و استفاده متعادل‌تر از سؤالات بود. حال جالب است که OP شامل سؤالات بیشتری نسبت به هر یک از ROPها بودند. همچنین، نرخ همپوشی در OP ها بالاتر از ROP ها بود. در کل، متوسط مقادیر پارامتر a در ROPهایی که بالاتر بود، باعث می‌شد که دقت و صحت اندازه‌گیری بهتر و صحت طبقه‌بندی بیشتری نسبت به ROPهای دیگر، با متوسط مقادیر پارامتر a پایین‌تر و OP ها داشته باشند.
سؤال دوم: آیا روش شبیه‌سازی بهینه خزانه سؤال بر اساس روش P-optimal یا R-optimal ، قابل تعمیم به مدل های دو و سه پارامتری می‌باشد؟
سؤال سوم: نحوه‌ی طراحی خزانه‌های سؤال بهینه برای CAT به روش شبیه‌سازی مونت کارلو ریکیسی در مدل دو و سه پارامتری چه تفاوتی با مدل یک پارامتری دارد؟
پاسخ سؤال دوم و سوم: نتایج نشان داد که، گسترش روش ریکیسی (۲۰۰۳)، بخوبی در طراحی خزانه‌ی سؤال بهینه در موقعیت‌های ویژه، کار می‌کند و در مقایسه با روش برنامه‌نویسی ریاضی، شیوه‌ی CAT را به‌طور سرراست‌تری شبیه‌سازی می‌کند و فرایند برآورد توانایی در آن انعطاف‌پذیر‌تر می‌باشد (گو، ۲۰۰۷). روش ریکیسی (۲۰۰۳)، روی تصادفی‌سازی پارامترهای سؤال در شبیه‌سازی CAT تاکید دارد (هی، ریکیسی، ۲۰۱۱). همچنین استفاده از این شیوه، طرح‌های سودمندی را ایجاد می‌کند که مزیت CAT را از بین نمی‌برد (ریکیسی، ۲۰۱۰). در کل، این روش‌شناسی بسیار کلی می‌باشد و می‌تواند در شکل‌های دیگری از توزیع‌های آزمودنی و شکل‌های متفاوتی از مدل‌های IRT نیز به‌کار رود. به‌ خصوص، این روش زمانی‌که سؤالات با مدل دو و سه پارامتری مدرج می‌شوند، از پیچیدگی خاصی برخوردار است، زیرا میزان آگاهی سؤالات، حتی زمانی‌که پارامترهای b برابری دارند، متفاوت است، زیرا، پارامترهای a و c متفاوتی دارند. در مدل‌های دو و سه پارامتری، آگاهی سؤال به ترتیب با ترکیب دو و سه پارامتر تعیین می‌شود (لیکسیونگ و ریکیسی، ۲۰۰۷). امّا، نتایج این پژوهش نشان داد که با وجود دشواری‌هایی که رویکرد ریکیسی در ایجاد سؤالاتی که بر اساس مدل سه پارامتری مدرج می‌شود، دارد، این رویکرد از طریق سه روش R، MRP، MTI می‌تواند سؤالات بهینه‌ای که با مدل سه پارامتری مدرج شود را ایجاد کند. بنابراین، تعمیم روش P-optimal یا R-optimal ، به مدل سه پارامتری امکان پذیر است.
سؤال چهارم: ویژگی‌های مطلوب خزانه‌های سؤال بهینه‌ برای CAT با بهره گرفتن از روش برنامه‌نویسی اعداد صحیح WDM چه هستند؟
پاسخ سؤال چهارم: نتایج این تحقیق نشان داد که تلفیق رویکرد برنامه‌نویسی WDM به همراه رویکرد اکتشافی ریکیسی، نتایج مطلوبی ایجاد می‌کند. رویکرد WDM با کمّی سازی ویژگی‌های محتوایی به همراه ویژگی‌های روان‌سنجی سؤالات، توانست میزان تخطی تست‌ها را از قیود محتوایی کاهش دهد. روش WDM به صراحت ویژگی‎های آماری و غیر آماری سؤال را با تعادل مطلوبی بین ویژگی‌های اندازه‌گیری و ساختاری در نظر گرفت. در این پژوهش، این ویژگی‌ها به‌وسیله‌ی وزن‌هایی که توسط طراحان اولیه‌ی تست انتخاب شد، در مدل وارد شد. این روش برخلاف روش تست سایه، ویژگی‌های محتوایی را به عنوان اهداف به جای قیود فرمول‌بندی کرد. انحراف از اهداف محتوایی وزن داده شد و در تابع هدف به همراه فاصله‌ی آگاهی سؤال از مقدار هدف قرار گرفت. از این طریق توانستیم مدل‌های غیرقابل حلّ را قابل اجرا کنیم و تست‌هایی با مقدار تخطی کمتری ایجاد کنیم. این نتایج هم راستا با تحقیقات بروک، کندریک و مروس، ۱۹۹۸؛ استوکینگ، سوانسون و پیرمن ، ۱۹۹۳ می‌باشد.
سؤال پنجم: خزانه سؤال بهینه برای CAT زمانی که در الگوریتم انتخاب سؤال، مواجههۀ بیش از حد سؤال کنترل نمی‌شود در مقابل زمانی که مواجهه‌ بیش از حد کنترل می‌شود، چگونه طراحی می‌شود؟
پاسخ سؤال پنجم: یکی از پیشنهادات پژوهشی ریکیسی (۲۰۱۰) این بود که؛ این رویکرد (اکتشافی) می‌تواند زمانی که کنترل مواجهه‌ سؤال و سیستم امنیتی آزمون از اهمیت بسزایی برخوردار است نیز به‌کار رود (ریکیسی، ۲۰۱۰). بنابراین، ما در این پژوهش این عامل را وارد برنامه‌نویسی کردیم. طراحی خزانه‌های سؤال بهینه از طریق رویکرد اکتشافی ریکیسی زمانی که عامل S-H وارد می‌شود، کار بسیار دشواری است، زیرا در این روش سؤالات فرضی هستند و از یک خزانه‌ی نامتناهی ایجاد می‌شوند. تا به حال این روش در رویکرد اکتشافی ریکیسی وارد نشده بود. ما در این پژوهش با ذخیره‌سازی سؤالات شبیه‌سازی شده و اجرای مجدد این خزانه‌ی بهینه بر روی نمونه‌ای از همان آزمودنی‌های جمعیت هدف، توانستیم روش S-H را در این رویکرد وارد کنیم. البته این کار بسیار زمان‌بر بود و اجراهای هریک از برنامه‌ها، چندین روز به طول انجامید. امّا با بهره گرفتن از جداول آگاهی توانستیم عامل S-H را با رویکرد اکتشافی همراه کنیم.
سؤال ششم: نحوه‌ی عملکرد، ویژگی‌های آماری و غیرآماری و اندازه‌ی خزانه سؤال بهینه برای CAT زمانی که در الگوریتم انتخاب سؤال، مواجهه‌ بیش از حد سؤال کنترل نمی‌شود در مقابل زمانی که مواجهه‌ بیش از حد کنترل می‌شود، چگونه می‌باشد؟
پاسخ سؤال ششم: نتایج نشان داد که زمانی که عامل کنترل مواجهه‌ S-H در شبیه‌سازی خزانه‌های بهینه وارد می‌شود، صرف نظر از پهنای b-bin، دقت و صحت اندازه‌گیری سطح توانایی افزایش پیدا می‌کند. زیرا سؤالات به صورت متعادل‌تری استفاده می‌شود و همه‌ی سطوح توانایی به یک میزان دارای دقت اندازه‌گیری می‌شوند. به عبارت دیگر، خزانه‌های سؤال بهینه‌ای که با کنترل مواجهه‌ S-H طراحی می‌شوند بهتر از خزانه‌های سؤال عملیاتی از نظر اندازه خزانه، دقت اندازه‌گیری و امنیت آزمون عمل می‌کنند. بنابراین می‌توانیم ملاحضه کنیم که مکانیزم کنترل مواجهه خیلی خوب کار می‌کند. زیرا نرخ‌های مواجهه برای همه‌ی سؤالات را در حدود و یا پایین‌تر از نرخ مواجهه‌ هدف (۳۳/۰) نگه می‌دارد. بررسی دقیق‌تر به دقت اندازه‌گیری در هر یک از سطوح توانایی و بررسی نمودارهای مربوط به آگاهی شرطی تست، نشان می‌دهد که، خزانه‌های سؤالی که با کنترل مواجهه‌ سؤال طراحی می‌شوند، دارای دقت بیشتری نسبت به خزانه‌هایی که بدون کنترل مواجهه طراحی می‌شوند، هستند. همچنین، در بیشتر سطوح توانایی نیز دارای آگاهی بیشتری می‌باشند. این نتیجه به دلیل این است که، سؤالات اضافه شده به خزانه‌های بهینه با کنترل مواجهه‌ S-H دارای سؤالاتی با ضرایب تشخیص بالاتری هستد. بدون تردید، زمانی‌که، این مولفه‌ در طراحی خزانه‌ی سؤال اضافه می‌شود، به خزانه‌ی سؤال بزرگتری نیاز داریم.
سؤال هفتم: خزانه سؤال بهینه برای CAT زمانی‌که در الگوریتم انتخاب سؤال تعادل محتوایی وارد می‌شود چگونه طراحی می‌شود و عملکرد آنها چگونه است؟
پاسخ سؤال هفتم: یکی دیگر از پیشنهادات پژوهشی ریکیسی در تحقیقات خود این بود که؛ تعادل محتوایی متنوع یکی از مهمترین مولفه‌ها در سنجش انطباقی می‌باشد که می‌توان آن را در الگوریتم‌های انتخاب سؤال CAT گنجاند (هی و ریکیسی، ۲۰۱۰؛ ۲۰۱۱؛ گو و ریکیسی، ۲۰۰۷)، بنابراین در این پژوهش این عامل وارد برنامه‌ی شبیه‌سازی شد، البته لازم به ذکر است که در تحقیقات آنها این عامل در نظر گرفته می‌شد، ولی از طریق پارتیشن‌بندی کردن خزانه‌ی بهینه به خزانه‌های کوچکتر این کار صورت می‌گرفت و هیچ کدام از این تحقیقات این عامل را به صورت کمّی وارد تحلیل نکردند. در این پژوهش تعادل محتوایی سؤالات از طریق روش WDM ایجاد شد. به طوری‌که از پیش، کدهای محتوایی سؤالات توسط متخصصین موضوع مشخص و به همراه ویژگی‌های اماری وارد برنامه شد. از آنجا که تعداد سؤالات موجود در خزانه‌های بدون تعادل محتوایی و با تعادل محتوایی یکسان نیستند، امکان مقایسه‌ی این خزانه‌ها وجود ندارد. با این وجود نتایج نشان می‌دهد که زمانی‌که تعادل محتوایی در طراحی خزانه‌ی سؤال وارد می‌شود، دقت اندازه‌گیری بالا می‌رود، همچنین، سؤالات با ویژگی‌های روان‌سنجی دقیق‌تر در طول شبیه‌سازی ایجاد می‌شود که با قیود محتوایی هم ارز است. دامنه‌ی سطوح دشواری سؤالات نیز نسبت به خزانه‌های بدون تعادل محتوایی کاهش می‌یابد. زمان‌که عامل S-H در این نوع خزانه‌ها وارد می‌شود، میزان تخطی از قیود محتوایی در تست‌هایی که سرهم می‌شوند، بیشتر می‌شود. در مجموع وارد شدن قیود محتوایی در رویکرد ریکیسی، می‌تواند نتایج مطلوبی ایجاد کند.
سؤال هشتم: آیا خزانه‌های سؤال بهینه‌ای که بوسیلۀ شبیه‌سازی طراحی می‌شوند، از نظر اندازه، دقت و صحت اندازه‌گیری و دیگر ملاک‌های ارزیابی با خزانه‌های سؤال عملیاتی واقعی تفاوت دارند؟
پاسخ سؤال هشتم: نتایج این پژوهش نشان داد که صرف نظر از عواملی چون، پهنای b-bin ، عامل کنترل مواجهه، تعادل محتوایی و روش ایجاد سؤال، تمام خزانه‌های بهینه‌ی ایجاد شده در این مطالعه، بهتر از خزانه‌های عملیاتی عمل می‌کنند. این نتایج با تحقیقات گو و ریکیسی، ۲۰۰۷؛ هی و ریکیسی، ۲۰۱۰ ؛ ۲۰۱۱ همسو می‌باشد. هریک از ۱۸ خزانه‌ی بهینه دارای ویژگی منحصر به فردی بودند که این امکان را برای ما ایجا می‌کند که بسته به نیاز و ضرورت‌های کاربردی از هر یک استفاده کنیم.
در واقع در این پژوهش از سه روش برای طراحی الگوهای بهینه‌ی خزانه‌ی سؤال CAT استفاده شد. در کل، هر سه رویکرد ساخت خزانه‌ی سؤال، بهتر از خزانه‌ی سؤال عملیاتی در کنترل مواجهه‌ سؤال و ایجاد امنیت آزمون عمل می‌کنند. در مطالعه‌ی اخیر علاوه بر اندازه‌ی خزانه‌ی سؤال، روش bin-and-union به منظور شرح ویژگی‌های پارامتر a و b نیز به کار رفت. در میان چهار عاملی که در طراحی خزانه‌های سؤال بهینه دستکاری شد، پهنای b-bin بر اندازه‌ی خزانه‌ی سؤال تاثیر گذاشت، درحالی‌که، روش‌های ایجاد سؤال بر متوسط مقادیر پارامتر a تاثیرگذار بود. کنترل مواجهه‌ S-H بر میزان مواجهه‌ بیش از حد سؤالات و کنترل مواجهه‌ آنها تاثیر داشت، از این‌رو، نه تنها بر اندازه‌ی خزانه‌ها بلکه بر متوسط پارامتر ضریب تشخیص آنها نیز تاثیر گذار بود. عامل چهارم که عامل ایجاد تعادل محتوایی است، در یک فضا و قالب مجزا اجرا شد. به طوری‌که، نه تنها بر اندازه‌ی خزانه، ویژگی پارامترهای سؤال تاثیرگذار بود، بلکه بر میزان دقت، صحت طبقه‌بندی، مواجهه‌ سؤال، میزان آگاهی و همپوشی سؤال نیز تاثیر گذار بود.
نتایج نشان داد که رویکرد MTI خزانه‌های سؤال کوچکتری را ایجاد می‌کند که شامل سؤالاتی با پارامترهای a کوچکتری می‌باشد. قسمت P رویکرد MRP یا مدل پیش‌بینی، نوعی همبستگی بین پارامترهای سؤال ایجاد می‌کند، و گاهی بهتر از رویکرد MTI عمل می‌کند. دلیل این امر این است که، از آنجا که این رویکرد بر اساس اطلاعات بدست آمده از خزانه‌ی سؤال عملیاتی ساخته شده و خزانه‌ی سؤال عملیاتی نیز در برخی از دامنه‌های سطوح توانایی مکنون دقت اندازه گیری بیشتری ایجاد می‌کند. با بررسی دقیق‌تر خزانه‌ی سؤال عملیاتی در می‌یابیم که بین ضرایب تشخیص سؤالات و پارامتر b در برخی سطوح توانایی همبستگی معناداری وجود دارد، به عبارت دیگر، در خزانه‌ی سؤال عملیاتی سؤالات سخت‌تر از ضرایب تشخیص بالا‌تری برخوردارند. زیرا برای طراحان سؤال ساخت سؤالات دشوار که ضریب تشخیص بالایی داشته باشند، آسان‌تر است. از این‌رو، ما تنها در همین دامنه‌ی توانایی از رویکرد P استفاده کردیم و برای بقیه‌ی سطوح دیگر توانایی از رویکرد R استفاده کردیم. بنابراین، علاوه بر کاربرد رویکرد R به صورت جداگانه، از روش آمیخته‌ی R و P استفاده کردیم. در این پژوهش، به دلیل اینکه نتایج را واقع‌بینانه‌تر کنیم، از نتایج خزانه‌ی سؤال عملیاتی و اطلاعات پیشین استفاده کردیم، در عمل، زمانی که خزانه‌ی سؤال عملیاتی به طور فراوانی استفاده می‌شود، سؤالاتی با ضریب تشخیص بالا، بیشتر به کار می‌روند، بنابراین، طراحی چنین سؤالاتی برای جایگزینی با سؤالات قبلی، بسیار مشکل است. مخصوصاً اگر در الگوریتم CAT، روش کنترل مواجهه‌ بیش از حد نیز وارد شود، این مشکل دو چندان می‌شود، زیرا این سؤالات حتی اگر انتخاب هم شوند، نمی‌توانند اجرا شوند. این قضیه این شک را ایجاد می‌کند که آیا عملکرد خزانه‌ی سؤال در طول پیوستار توانایی به صورت یکسانی تکرار می‌شود. امّا خزانه‌های سؤال بهینه‌ی طراحی شده بر اساس روش ریکیسی، سؤالات بیشتری که به طور برابری در طول دامنه‌ی وسیعتری از سطوح توانایی پراکنده می‌شوند، دارند. در نتیجه در عمل، خزانه‌های سؤال بهینه بهتر از خزانه‌های سؤال عملیاتی در بیشتر سطوح توانایی عمل می‌کنند. الگوی ساخته شده برای خزانه‌ی سؤال بهینه، به دنبال حداکثر ترکیب مطلوب از سؤالات است. به طوری که، تعداد زیادی از خزانه‌های سؤال مجزا بر اساس الگوریتم CAT سرهم کند. با این وجود، در عمل خزانه‌ی مجزایی که کاملاً بهینه باشد، یافت نمی‌شود، زیرا محدود به تعدادی از عوامل و ترکیبات متفاوتی از سؤالات است که ممکن است دقت اندازه‌گیری مشابهی ایجاد نکند. به همین دلیل است که دو خزانه‌ی بهینه کاملاً متفاوت به نظر می‌رسند و ممکن است در بعضی مفاهیم بهینه باشند.
سؤال نهم: آیا الگوی طراحی شده بر اساس این پژوهش، زمینه‌ای برای بهینه‌سازی کارایی شیوه‌ها و فرایند تهیه و تنظیم سوالات آزمون‌های CAT با بهره گرفتن از اتوماتیک کردن تدوین خزانه سوالات، فراهم می‌سازد؟
پاسخ سؤال نهم: پاسخ این سؤال به صورت مفصل در بخش تلویحاتی در مورد ساخت خزانه‌های سؤال و مدیریت یا نگهداری از آنها، ارائه شده است.
سؤال دهم: آیا می‌توان الگویی را طراحی کرد که زمینه‌ساز طراحی خزانه سوال، به منظور جلوگیری از اتلاف سرمایه‌ها در مراحل مختلف تهیه آزمون‌های CAT باشد؟
پاسخ سؤال دهم: پاسخ این سؤال به صورت مفصل در بخش تلویحاتی در مورد ساخت خزانه‌های سؤال و مدیریت یا نگهداری از آنها، ارائه شده است.
یافته‌های پژوهش
در قسمت زیر مجموعه‌ای از یافته‌ها پژوهش حاضر را به صورت خلاصه بیان خواهیم کرد:
اول: همانطور که مشاهده کردیم، نتایج نشان داد که بدون توجه به عامل پهنای b-bin ها، خزانه‌های سؤال بهینه بهتر از خزانه‌های سؤال عملیاتی از نظر اندازه خزانه و دقت اندازه‌گیری عمل می‌کردند. اگرچه خزانه‌هایی که با پهنای b-bin = 0.2 ساخته می‌شدند، از دقت اندازه‌گیری بالاتری در برآورد توانایی نسبت به خزانه‌هایی که با پهنای b-bin =0.4 طراحی می‌شدند، برخوردار بودند. امّا، این نتایج حاوی این تلویحات بود که خزانه‌هایی که با پهنای ۴/۰ طراحی می‌شوند، دارای تعداد کمتری سؤال هستند، که از لحاظ اقتصادی این الگوها را به صرفه‌تر می‌کند. بنابراین، اگر در ساخت خزانه‌های سؤال، عامل اقتصادی مهم است، این مورد می‌تواند مدّنظر قرار گیرد.
دوم: در مجموع، در اغلب الگوها بدون توجه به عامل پهنای b-bin ها، خزانه‌های بهینه‌ی MRP از دقت اندازه‌گیری بالاتری برخوردار بودند، این نوع خزانه‌ها نسبت به خزانه‌های R دارای سؤالات کمتر و نسبت به خزانه‌های MTI دارای سؤالات بیشتری بودند. امّا میزان دقت و صحت اندازه‌گیری آنها بیشتر از دو خزانه‌ی دیگر بود. خزانه‌های MRP که با پهنای ۴/۰ طراحی می‌شدند، نسبت به آنهایی که با پهنای ۲/۰ طراحی می‌شدند، از امنیت پایین‌تری برخوردار بودند. امّا در کل، این نوع خزانه‌ها، چون بر اساس ویژگی‌های دقیق پارامترها و جوامع مورد نظر طراحی می‌شوند، دارای دقت بالاتری می‌باشند.
سوم: خزانه‌هایی که با روش MTI و با پهنای ۴/۰ طراحی می‌شدند، از امنیت بالاتری نسبت به دو خزانه‌ی بهینه‌ای که پهنای ۴/۰ دارند، برخوردار بودند. بنابراین، توصیه می‌شود که، زمانی‌که به صرفه بودن طراحی خزانه‌های سؤال و امنیت آزمون عامل بسیار مهمی می‌باشند، برای کاهش تعداد سؤالات مورد نیاز در خزانه‌ی CAT از روش MTI با پهنای ۴/۰ استفاده شود.
چهارم: همچنین اگر، در آزمونی دقت و صحت اندازه‌گیری برای طبقه‌بندی و گزینش افراد و امنیت آزمون عوامل مهمی هستند، از روش MRP با پهنای ۲/۰ استفاده شود. بدون توجه به پهنای b-bin ها، خزانه‌هایی که با روش R طراحی می‌شوند، شباهت زیادی به خزانه‌های عملیاتی دارند، زیرا بر اساس ویژگی‌های پارامترهای سؤالات عملیاتی ساخته شده‌اند. نتایج مربوط به این خزانه‌ها نشان می‌دهد که، ساخت سؤالات به شیوه‌ی تصادفی و بدون برنامه‌ریزی برای ویژگی‌های مورد نظر، می تواند باعث اتلاف هزینه و همچنین دقت کمتر باشد.
پنجم: همچنین، نتایج نشان داد که بدون توجه به عامل پهنای b-bin خزانه‌های سؤال بهینه‌ای که با کنترل مواجهه‌ S-H طراحی شدند بهتر از خزانه‌های سؤال عملیاتی از نظر اندازه خزانه، دقت اندازه‌گیری و امنیت آزمون عمل می‌کردند. بنابراین می‌توانیم ملاحضه کنیم که مکانیزم کنترل مواجهه خیلی خوب کار می‌کند. زیرا نرخ‌های مواجهه برای همه‌ی سؤالات را در حدود و یا پایین‌تر از نرخ مواجهه‌ هدف (۳۳/۰) نگه می‌دارد. بررسی دقیق‌تر به دقت اندازه‌گیری در هر یک از سطوح توانایی و بررسی نمودارهای مربوط به آگاهی شرطی تست، نشان داد که، خزانه‌های سؤالی که با کنترل مواجهه‌ سؤال طراحی شدند، دارای دقت بیشتری نسبت به خزانه‌هایی که بدون کنترل مواجهه طراحی شدند، بودند. همچنین، در بیشتر سطوح توانایی نیز دارای آگاهی بیشتری بودند. این نتیجه به دلیل این بود که، سؤالات اضافه شده به خزانه‌های بهینه با کنترل مواجهه‌ S-H دارای سؤالاتی با ضرایب تشخیص بالاتری بودند.
ششم: از نظر دقت اندازه‌گیری خزانه‌های بهینه‌ای که با پهنای ۲/۰ ساخته می‌شدند، با خزانه‌هایی که با پهنای ۴/۰ طراحی می‌شدند، تفاوت معناداری ندارند. امّا، خزانه‌هایی که با پهنای ۴/۰ طراحی می‌شدند، دارای تعداد کمتری سؤال هستند، که از لحاظ اقتصادی این الگوها را به صرفه‌تر می‌کند.
هفتم: در مجموع، به نظر می‌رسد که خزانه‌ی MTI که در آن عامل S-H وارد می‌شد، از سؤالات موجود در خزانه استفاده‌ی بیشتری می‌کرد و دارای حداقل سؤالات کم مواجهه شده نیز بود. همچنین، از نرخ همپوشی تست کمی با وجود اینکه دارای حداقل تعداد سؤال بود، برخوردار بود. در مجموع، بدون توجه به عامل پهنای b-bin ها، خزانه‌های بهینه‌ی MTI از دقت اندازه‌گیری بالاتری برخوردار بود، این نوع خزانه‌ها نسبت به خزانه‌های R و MRP دارای سؤالات کمتری بود. به طوری‌که میزان دقت و صحت اندازه‌گیری آنها از خزانه‌های MRP در زمانی‌که پهنای b-bin ها برابر با ۲/۰ است، با تفاوت ناچیزی کمتر است و در زمانی‌که پهنای b-bin ها برابر با ۴/۰ است، با تفاوت ناچیزی بیشتر است. در کل، این نوع خزانه‌ها، از امنیت بالایی نیز برخوردارند و از سؤالات استفاده‌ی بیشتری می‌کنند. بنابراین، توصیه می‌شود که، زمانی‌که به صرفه بودن طراحی خزانه‌های سؤال و امنیت آزمون عامل بسیار مهمی می‌باشند، برای کاهش تعداد سؤالات مورد نیاز در خزانه‌ی CAT از روش MTI با کنترل مواجهه‌ سؤال استفاده شود. امّا، این نکته باید مدّنظر باشد که این خزانه از حداقل مقدار آگاهی برخوردار است. همچنین اگر، در آزمونی دقت و صحت اندازه‌گیری برای طبقه‌بندی و گزینش افراد و امنیت آزمون عوامل مهمی هستند، و به صرفه بودن عامل تعیین کننده‌ای نیست، از روش MRP استفاده شود. زیرا بدون توجه به پهنای b-bin ها، از دقت و آگاهی بالایی در تمام سطوح اندازه‌گیری برخوردارند.
هشتم: زمانی‌که، تعادل محتوایی یکی از عوامل مهم در طراحی خزانه‌ی سؤال است. وارد کردن این عامل در طراحی خزانه‌ی سؤل می‌تواند، دقت و صحت اندازه‌گیری را بالا ببرد، همچنین، با برنامه‌ریزی دقیق‌تری سؤالات را شبیه‌سازی کند. این نتیجه باعث می‌شود که نرخ کم مواجهه شدن سؤالات به حداقل خود برسد.
نهم: اگر علاوه بر عامل تعادل محتوایی، امنیت آزمون هم مهم باشد و عاملی همچون، کنترل مواجهه‌ سؤال نیز در طراحی وارد شود، میزان تخطی از قیود تست بیشتر از زمانی می‌شود که عامل کنترل مواجهه وارد نشده بود.
دهم: در مجموع، همانطور که نتایج نیز نشان می‌دهند، خزانه‌ها‌ی سؤال عملیاتی اریب و خطای قابل توجهی برای آزمودنی‌هایی که در سطوح بالای و پایین توانایی قرار می‌گیرند، ایجاد می‌کرد، که دلیل آن کمبود سؤالاتی با مقادیر b بالا و پایین می‌باشد؛ درحالی که، ROP های ایجاد شده دارای چنین مشکلی نیستند.
یازدهم: همچنان که نتایج نیز نشان می‌دهند، حتی در خزانه‌هایی که عامل S-H در آن وارد نشده بود، تعداد سؤالات بیش مواجهه شده در خزانه‌های بهینه‌ای که بدون روش کنترل مواجهه ساخته شدند، با OP تقریباً مشابه بود، در حالی که، آنها دارای سؤالات کمتری نسبت به OP ها می‌باشند. امّا اگر نسبت سؤالات بیش مواجهه شده، از طریق تقسیم این تعداد بر اندازه‌ی خزانه‌ی سؤال ارزیابی شود، همه‌ی ROP ها، نسبت به OPها درصد تقریباً بالاتری از سؤالات بیش مواجهه شده نشان می‌دادند. این نتایج حاکی از این بود که، ROP ها به طور بالقوه، نگرانی بیشتری در مورد مسائل امنیتی آزمون، اگر موضوع با اهمیتی باشد، مطرح می‌کنند. در واقع، این نتایج می‌تواند به عواملی از قبیل: کاربرد روش انتخاب سؤال مبتنی بر بیشینه‌ی آگاهی و اجرا نکردن شیوه‌ی کنترل مواجهه‌ سؤال در برنامه‌ی CAT نسبت داده شود. همچنان که در ادبیات پژوهشی مربوط به این حوزه نیز اشاره شده است (برای مثال واینر، ۲۰۰۰؛ وای، ۱۹۹۸)، قاعده‌ی انتخاب سؤال بر اساس روش بیشینه‌ی درست آگاهی، حتی به تفاوت‌های خیلی کوچک در آگاهی سؤال بسیار حساس است. بنابراین، اگر بیشینه‌ی آگاهی به عنوان ملاکی برای انتخاب سؤال در CAT به کار می‌رود، و هیچ نوع روش کنترل مواجهه‌ سؤال نیز روی آن اجرا نمی‌شود، همیشه به احتمال زیادی سؤالاتی با ضریب تشخیص بالا در معرض بیش مواجهه قرار می‌گیرند، در حالی‌که، بسیاری از سؤالات با ضریب تشخیص پایین یا حتی متوسط انتخاب نمی‌شوند. یک راه حل برای فائق آمدن بر مشکل نرخ مواجهه‌ غیر متعادل سؤال که به دلیل کاربرد روش بیشینه‌ی آگاهی، ایجاد می‌شود، کاربرد و اجرای شیوه‌ی کنترل مواجهه‌ سؤال است.
دوازدهم: در این مطالعه، از بین روش‌های کنترل مواجهه‌ سؤال، روش سیمپسون-هتر انتخاب شد، به منظور مطالعه‌ی اثرات این روش، در ساخت خزانه‌های سؤال روش S-H مورد دستکاری قرار گرفت. در مواردی که روش سیمپسون-هتر در برنامه‌ی CAT وارد نمی‌شد، بیشینه‌ی مواجهه‌ سؤال به عنوان یک نتیجه‌ی طبیعی افزایش می‌یافت. امّا در مواردی که روش سیمپسون-هتر وارد می‌شد، این نگرانی کاهش می‌یافت. نتایج پیشنهاد می‌کنند که، بدون توجه به عامل کنترل مواجهه‌ S-H، خزانه‌های سؤال بهینه بهتر از خزانه‌ی عملیاتی از نظر اندازه‌ی خزانه، دقت و صحت اندازه‌گیری عمل می‌کنند. اگرچه، هر کدام از روش‌های طراحی خزانه‌ی سؤال دارای ویژگی‌های مخصوص به خود است. البته، خزانه‌ی عملیاتی در مقایسه با خزانه‌های بهینه‌ای که روش سیمپسون-هتر روی آنها اعمال نشده است، از لحاظ نرخ مواجهه‎ی سؤال کوچکتر می‌باشد. ولی با در نظر گرفتن عامل کنترل مواجهه، خزانه‌های عملیاتی دارای امنیت بالاتری هستند. با این وجود، در خزانه‌ی عملیاتی نرخ همپوشی آزمون در سطوح متوسط توانایی بیشتر از خزانه‌های بهینه است. با این وجود، گذشته از این‌که این عامل امنیت آزمون CAT را در خزانه‌ی عملیاتی را با خطر روبرو می‌کند، ولی خزانه‌ی عملیاتی در دامنه‌ی معینی از سطوح توانایی متوسط بهتر از خزانه‌های بهینه عمل می‌کند، ولی این تفاوت زیاد نیست. دلیل این امر می‌تواند این باشد که در خزانه‌ی عملیاتی، سؤالات متوسط دارای ضرایب تشخیص بالایی هستند.
سیزدهم: در مجموع، خزانه‌ی MRP میزان آگاهی بیشتری در طول سطوح توانایی ایجاد می‌کند، همچنین، دقت اندازه‌گیری این خزانه و همچنین خزانه‌ی MTI با وجود داشتن حداقل تعداد سؤال، به بیشترین مقدار خود می‌رسد.
چهاردهم: خزانه‌ی بهینه‌ی R تشابه زیادی با خزانه‌ی عملیاتی دارد، این قضیه نشان می‌دهد که طراحان در ساخت سؤالات در خزانه‌های سؤال، اغلب به صورت تصادفی عمل می‌کنند که این مورد باعث اتلاف هزینه می‌شود و بسیاری از سؤالات در خزانه‌ی سؤال غیرقابل استفاده می‌شوند.
پانزدهم: در روش ایجاد سؤال MTI، به دلیل اینکه متوسط آگاهی آزمون، به عنوان حداقل آگاهی آزمون در شبیه‌سازی وارد می‌شود، خزانه‌ی سؤالی با ضریب تشخیص کمتر نسبت به دو روش R و MRP ایجاد شدند.
شانزدهم: ولی در مجموع، خزانه‌های بهینه به تقریباً کمتر از یک سوم سؤال در روش بدون کنترل مواجهه و تقریباً کمتر از یک دوم سؤال در روش کنترل مواجهه‌ سیمپسون-هتر نیاز دارند، و با این وجود، درصد بسیار پایینی سؤالات کم مواجهه شده در هر دو روش نسبت به خزانه‌ی عملیاتی دارند. و در روشی که کنترل مواجهه در طراحی خزانه وارد شد، نیز میزان نرخ سؤالات بیش مواجهه شده‌ی کمتری دارند. همچنین از میزان دقت اندازه‌گیری بالایی نیز برخوردار هستند.
هفدهم: به طور کلی، نتایج نشان می‌دهند که طراحی خزانه‌ی سؤال بهینه‌ی بر اساس دو روش MRP و MTI می‌تواند با ایجاد حداقل تعداد سؤال، با دقت اندازه‌گیری بالا، نتایج مطلوبی ایجاد کند. روش MTI خزانه‌ای با توزیع یکنواخت‌تر ضریب تشخیص در تمام سطوح دشواری سؤال ایجاد می‌کند و خزانه‌ی MRP بر اساس رابطه‌ای که بین دو پارامتر a و b وجود دارد، سؤالاتی با ضریب تشخیص بالا در سطوح خاصی از دشواری ایجاد می‌کند.
هجدهم: در مجموع، یافته‌های آماری نشان می‌دهد که روش‌شناسی ایجاد شده در این پژوهش می‌تواند خزانه‌های سؤالی با مشخصات بهینه ایجاد کنند. این خزانه‌ها قادرند با بهره گرفتن از کارکرد مناسب الگوریتم انتخاب سؤال WDM، یک آزمونی با تعادل محتوایی مناسب برای آزمودنی اجرا کنند و در زمان یکسانی، با دقت و صحت مناسبی توانایی آزمودنی‌ها را برآورد کنند. همچنین، نتایج نشان می‌دهد که، گسترش روش ریکیسی (۲۰۰۳)، بخوبی در طراحی خزانه‌ی سؤال بهینه در موقعیت‌های ویژه، کار می‌کند و تلفیق آن با رویکرد برنامه‌نویسی ریاضی نتایج مناسبی ایجاد می‌کند. در مقایسه با کاربرد روش برنامه‌نویسی ریاضی به تنهایی، شیوه‌ی CAT را به‌طور سرراست‌تری شبیه‌سازی می‌کند و فرایند برآورد توانایی در آن انعطاف‌پذیر‌تر می‌باشد (گو، ۲۰۰۷).
نوزدهم: روش ریکیسی (۲۰۰۳)، روی تصادفی‌سازی پارامترهای سؤال در شبیه‌سازی CAT تاکید دارد (هی، ریکیسی، ۲۰۱۱). همچنین استفاده از این شیوه، طرح‌های سودمندی را ایجاد می‌کند که مزیت CAT را از بین نمی‌برد (ریکیسی، ۲۰۱۰).

۳-۷-۱ تعریف جامعه آماری
با توجه به تعریف، یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه‌ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولاً در هر پژوهش، جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر تمایل دارد درباره صفت (صفت‌ها) متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد. (سرمد, بازرگان و حجازی, ۱۳۸۶)
جامعه‌ی آماری این پژوهش، مشتریان مراجعه کننده به فروشگاه “هایپر می” میباشند.
۳-۷-۲ نمونه آماری
بخشی از جامعه آماری است که به منظور بررسی موضوعی معین انتخاب می‌شود، تا نتایج به دست آمده از بررسی نمونهای بر اساس درجه اطمینانی معین به جامعه آماری تعمیم داده شود. در بیشتر موارد به سبب حجم گسترده جامعه آماری، مراجعه به کلیه آحاد جامعه و مطالعه تک‌تک آن‌ ها امکان‌پذیر نیست. در این صورت محقق ناگزیر است که بخشی از جامعه آماری را مورد مطالعه قرارداده و نتیجه بررسی را به تمامی جامعه آماری تعمیم دهد. (سکاران, ۱۳۸۱)
۳-۷-۲-۱ نمونه‌گیری
مراجعه به بخشی از جامعه آماری جهت شناسایی همه آن را روش نمونه‌گیری می‌انجامند. انجام این کار زمانی امکان‌پذیر است که بخشی نمونه کلیه صفات و ویژگی‌های جامعه آماری را دارا باشند و بتوان آن را نمایشگر جامعه محسوب داشت. پس نمونه آماری به بخشی از جامعه آماری اطلاق می‌شود که ویژگی‌ها و صفات جامعه آماری را در خود داشته باشد و محقق بتواند با مطالعه آن بخش، درباره جامعه آماری قضاوت کند. درعین‌حال نمونه آماری باید قابل‌دسترسی بوده و امکان مطالعه آن توسط محقق فراهم باشد. به طوری که از توضیح درباره نمونه آماری روشن می‌شود. (سکاران, ۱۳۸۱)
۳-۷-۲-۲ برآورد حجم نمونه
در این تحقیق برای تعیین تعداد نمونه از فرمول کوکران استفاده می‌شود. یکی از فرمول‌های معمول برای محاسبه حجم نمونه فرمول کوکران است:

در فرمول فوق معمولاً حداکثر اشتباه مجاز (d) معادل ۰۵/۰، ضریب اطمینان ۹۵/۰، ۹۶/۱= t و مقادیر p و q نیز هر کدام معادل ۵/۰ و حجم جامعه =N در نظر گرفته می‌شود. مقدار P برابر با ۵/۰ در نظر گرفته می‌شود. زیرا اگر ۵/۰ = P باشد n حداکثر مقدار ممکن خود را پیدا می‌کند و این امر سبب می‌شود که نمونه به حد کافی بزرگ باشد. (سرمد, بازرگان و حجازی, ۱۳۸۶)
با توجه به فرمول فوق حداقل تعداد نمونه‌ی این پژوهش ۳۸۴ نفر از مشتریان فروشگاه می‌باشد، با توجه به نحوه گردآوری داده‌ها که هم به صورت مصاحبه و هم پرسشنامه انجام‌شده است، تعداد پرسشنامه‌های جمع‌ آوری شده در نهایت از ۴۰۰ مشتری بوده است.
۳-۸ روش گردآوری داده‌ها
گردآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق یکی از مراحل اساسی آن است. مرحله گردآوری اطلاعات آغاز فرایندی است که طی آن محقق یافته‌های میدانی و کتابخانه‌ای را گردآوری می‌کند و به روش استقرائی به فشرده‌سازی آن‌ ها از طریق طبقه‌بندی و سپس تجزیه و تحلیل می‌پردازد و فرضیه‌های تدوین‌شده خود را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و در نهایت حکم صادر می‌کند و پاسخ مساله تحقیق را به اتکای آن‌ ها می‌یابد. چنانچه گردآوری اطلاعات به شکل منظم و صحیح صورت پذیرد کار تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری از داده‌ها با سرعت و دقت خوبی انجام خواهد شد. در گردآوری اطلاعات محقق باید به دو اصل اساسی توجه نماید:
الف) اصل صحت: محقق باید از درستی و صحت اطلاعات و داده‌های خود اطمینان حاصل نماید.
ب) اصل دقت: اطلاعات و داده‌های آماری که از منابع میدانی و کتابخانه‌ای گردآوری و در ابزارهای مربوط به آن‌ ها درج می‌شود، در مراحل مختلف فرایند تحقیق مورد جابجایی، کاربردی، ارتباط و … قرار می‌گیرد؛ محقق باید در هر مرحله شخصاً یا به وسیله افراد مطمئن دیگر به بازنگری آن‌ ها بپردازد.
روش‌های گردآوری اطلاعات را به طور کلی به۲ طبقه می‌توان تقسیم کرد (دانایی فرد و الوانی, ۱۳۸۵):
روش‌های کتابخانه‌ای: بسته به نوع سند و موضوع تحقیق ممکن است با بهره گرفتن از فیش یا جدول یا نقشه و کروکی یا فرم‌های شبه پرسشنامه یا ترکیبی از همه آن‌ ها انجام پذیرد.
روش‌های میدانی: که از شهرت بیشتری برخوردارند عبارت‌اند از: روش پرسشنامه‌ای، روش مصاحبه، روش مشاهده، روش آزمون و روش‌های صوتی و تصویری.
برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز این تحقیق نیز از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است.
- مطالعات کتابخانه‌ای: شامل مطالعه کتب، مقالات، مجلات و منابع اطلاعاتی و پایگاه‌های علمی اینترنتی بوده است.
- مطالعات میدانی: از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه به جمع‌ آوری اطلاعات پرداخته شده است.
۳-۹ پرسشنامه
پرسشنامه عبارت است از مجموعه‌ای از پرسش‌ها است که به صورت باز یا بسته (دارای مقیاس) طراحی ‌شده‌اند تا وضعیت نگرش افراد نسبت به یک واقعیت از طریق آن ارزیابی شود، تکمیل آن می‌تواند به طریق مراجعه شخصی، پستی و یا تلفنی صورت پذیرد. کاربرد پرسشنامه معمولاً در مطالعات پیمایشی غیرحضوری است. در ساختن یک پرسشنامه باید به چهار جنبه توجه شود:
الف) انتخاب موضوع سؤال‌ها
ب) محتوای سؤال
ج) جمله‌بندی پرسش‌ها
د) انتخاب نوع سؤال (خاکی, ۱۳۹۲)
پرسشنامه شامل سه بخش کلی است، که عبارت‌اند از:
- نامه همراه : در این قسمت هدف از گردآوری داده‌ها به وسیله پرسشنامه و ضرورت همکاری پاسخ‌دهنده در ارائه داده‌های مورد نیاز، بیان گردیده است.
- سؤالات عمومی : در این قسمت برای شناسایی بهتر افراد نمونه و بررسی بخش آمار توصیفی سؤالاتی در مورد ویژگی‌های دموگرافیک افراد (سن، جنسیت و تحصیلات) مطرح گردیده است.
- سؤالات تخصصی : در این بخش سعی شده است که سؤالات تا حد ممکن قابل‌فهم باشد. جهت طراحی از طیف ۵ گزینه‌ای لیکرت استفاده‌شده است
۳-۹-۱ معرفی پرسشنامه
پرسشنامه تحقیق حاضر، حاصل مصاحبه با تعدادی از اساتید مدیریت بازرگانی و خبرگان حوزه بازایابی و مدیران فروشگاه “هایپر می” درخصوص ترکیب و شمای کلی پرسشنامه و نحوه طراحی آن و در قالب کلی فرضیه‌ها و سؤالات تحقیق قرار داشته و با بهره گرفتن از طیف لیکرت تهیه شده است. به منظور حصول اطمینان از ابزار تحقیق و بررسی صحت آن، پرسشنامه میان تعدادی از مشتریان فروشگاه توزیع و پس از رفع اشکالات آن، پرسشنامه نهایی بر این اساس منطقی که لازم است ارزیابی‌های خود را در قالبی دقیق تر از یک ارزیابی صرفاً کلی در اختیار پژوهشگر قرار دهند، طراحی شد.
۳-۹-۲ چگونگی طراحی نهایی پرسشنامه
از بین مدل‌های مشهور لیکرت، اوزگود، بوگاردوس، تریستون و گاتنم، از طیف لیکرت که کارآمدترین طیف ارزیابی نگرش در میان طیف‌های موجود است، استفاده‌شده است.
برای طراحی این سؤالات از طیف ۵ گزینه‌ای لیکرت استفاده گردیده است که یکی از رایج‌ترین مقیاس‌های اندازه‌گیری به شمار می‌رود. در این طیف تلاش می‌شود گویه‌های گرایش موافق و گویه‌های گرایش مخالف هم زمان طراحی شود و گویه‌های ابهام حذف شوند و نیز بهتر است تعداد گویه‌های مثبت و منفی تقریباً یکسان باشد. (خاکی, ۱۳۹۲)
جدول۳-۲: ترکیب سوالات پرسشنامه

الف- شناخت شرایط و محیط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه، و
ب-شناخت دقیق نیازها و تمایلات تماشاچیان برنامه‌های ورزشی و طرفداران تیم‌های مطرح ورزشی در کانادا(۱۱).
۱۲- مورگان،۲۰۰۳، در مقاله‌ی خود با عنوان «کانال‎های تلویزیونی و ورزش حرفه‎ای» به تضادهای بین سودآوری کلان کانال‎های تلویزیونی و بازیکنان، باشگاه‎ها و مدیران ورزش پرداخته است. او معتقد است برای این که بدانیم در هر ورزش چه اتفاقی می‎افتد ابتدا باید کانال تبلیغاتی مجزایی فراهم نمود که در آن بخش‎های مختلف به همکاری و رقابت بپردازند تا محصول معرفی شده را تا آنجایی که امکان دارد به مردم بشناسانند و عرضه کنند. او برآن است تا به شناسایی موارد مورد نظر و دلخواه مصرف­ کنندگان چنین آگهی‎هایی پی ببرد ، نقش سازمان‎های مرتبط با این منافع را شناسایی نماید، منابع قدرت و تأثیر کانال‎های تبلبغاتی را بررسی کند و تضادهای بالقوه‌ احتمالی را بشناساند. در ورزش، باشگاه‎های ورزشی، مسئولان ملی و بین‎المللی پخش آگهی‎های ورزشی، کمپانی‎های تلویزیونی، سرپرستان و مبلغان ارتباط و مشارکت بین مردم و ورزش، باشگاه‎های مطرح، تیم‎های بین‎المللی و مخاطبان تلویزیون که شامل خیل بازیکنان است، توجه بسیاری طلب می‎کنند. همچنین مورگان به بررسی اهمیت نقش مسئولان اداره‌ی بازاریابی از طریق رسانه‎های گروهی به تلویزیون می‎پردازد(۶۰).

۱۳- زانگ^[۸۲] و همکاران(۲۰۰۵)، در تحقیقی تاثیر گرایش دانشجویان نسبت به تجاری کردن برنامه های مسابقات ورزشی بین دانشکده های مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد افرادی که طرفدار پرو پا قرص ورزش و یا تیمی هستند و شناخت زیادی نسبت به تیم و بازیکنانش دارند گرایش مثبتی را نسبت به تجاری کردن برنامه ها از خود نشان می دهند و برنامه تجاری شدن را بیشتر تصدیق می کنند و در نتیجه بیشتر از تولیدات حامیان خریداری می کنند(۷۷).
۲-۲-۲-۲-۴- مروری بر تحقیقات صورت گرفته پیرامون عنصر «قیمت» در آمیخته بازاریابی ورزشی
۱- کاست،مارتین،۲۰۰۱، بازاریابی ورزشی تیم های حرفه­ای (نظری مقایسه­ ای بر دستآوردهای بازاریابی انگلستان و آمریکا). در این تحقیق مقایسه ای بین درآمدهای حاصل از مؤلفه­ های مختلفی چون حمایت های مالی، حق نام شرکت ها، حق پخش تلوزیونی و فروش بلیط در ورزش حرفه­ای آمریکا وانگلستان در کنار مؤلفه هایی چون دستمزد ورزشکاران و مربیان مورد بررسی قرار گرفته است(۵۲).
۲- ویلسون،گلن.ای. ۲۰۰۲، در تحقیقی با عنوان «آیا بازاریابی ورزشی تاًثیر مستقیمی بر فروش محصولات دارد» بر این موضوع تاًکید دارد که بازاریابی و تبلیغات ورزشی تاًثیر به سزایی در فروش محصولات ورزشی و غیر ورزشی دارد(۷۶).
۳- کیل، کرستتر و گاداگنلو^[۸۳](۲۰۰۳)، به بررسی دستکاری در قیمت و واکنش مصرف کنندگان به این عنصر مهم آمیخته بازاریابی پرداختند. آنان اظهار می دارند که با ارائه پیامهای گوناگون در رابطه با موضوع خاصی می توان انتظارات افراد را از قیمت تغییر داد. با دستکاری این پیامها واکنش منفی افراد را به تغییرات قیمت کنترل نمود. چگونگی محتوای این پیامها باید مبتنی بر تئؤریهای علمی بوده و به عنوان راهکارهایی استراتژیک در دست مدیران مورد استفاده قرار گیرند. نتایج این تحقیقات نشان داد که ادراکات مصرف کنندگان از قیمت مرجع داخلی درباره محصولات با عملکرد تدارک بینندگان خدمات مورد نظر قابلیت سازگاری دارد. لیکن بر اساس یافته های آنان در صورتی که اطلاعات ارائه شده مبتنی بر تناسب قیمتهای پیشنهادی با خدمات ارائه شده باشد، سازگاری یافتن مصرف کنندگان با قیمتهای پیشنهادی مناسب تر شکل گرفته و مقاومت منفی در برابر قیمتهای پیشنهادی نخواهد داشت. به عبارت دیگر زمانی که شرکتها احساس نمایند لازم است تا قیمت محصول خود را افزایش دهند در صورتی که قیمت جدید را در کنار قیمت قبلی ارائه نمایند، لیکن عامل افزایش قیمت آن محصول را همراه با خدمات اضافی ارائه شده به اطلاع مصرف کننده برسانند، سازگاری با قیمت جدید بهتر شکل گرفته و مقاومت منفی در برابر آن ایجاد نخواهد شد(۵۴).
۴- لو^[۸۴] و کیم^[۸۵] (۲۰۰۴)، در مطالعه خود تحت عنوان “بررسی انگیزش های اجتماعی تأثیرگذار بر تماشاگران بسکتبال در مسابقات بسکتبال حرفه ای زنان در کشور کره جنوبی” ، به بررسی انگیزش های اجتماعی تماشاگران (به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمدی برای تیم های حاضر) بر اساس مشخصه های جمعیت شناختی در لیگ مورد اشاره می پردازند. نمونه آماری این بررسی نیز شامل ۵۰۳ نفر می باشد که در خلال ۸ مسابقه در ۴ ورزشگاه متفاوت در کشور کره جنوبی انتخاب شده اند. نتایج این بررسی نشان می دهد که تفاوت معناداری میان جنسیت، سن، موقعیت شغلی و شهرهای محل سکونت و میزان توجه و همراهی با مسابقات وجود دارد(۵۶).
۵- ماربر ، ویلن و پوسلیوسنی(۲۰۰۵)، در مطالعه ای تحت عنوان ترکیب بازاریابی و ورزش یک مطالعه موردی بررسی هایی را روی تیم یانکی های نیویورک ارائه دادند. محققان در این مطالعه به بررسی چگونگی ترکیب بازاریابی و امور ورزشی در تیم مزبور و پاسخگویی به این سؤال که چرا این تیم از نظر مالی و دیگر جنبه ها موفق می باشد؟ و چرا این تیم از بلیط فروشی در آمد بالایی کسب نموده و نیز به بررسی اینکه مدیریت تیم چگونه از مفاهیم بازاریابی و (۴p) در جهت موفقیت تیم خود بهره می برد، می پردازد.
۲-۲-۴- جمع بندی نهایی در ارتباط با تحقیقات صورت گرفته
در رابطه با روش های مختلف بازاریابی ورزشی در تحقیقات فوق الذکر، به طور خلاصه می­توان به موارد ذیل اشاره کرد:
در ارتباط با انتخاب و اثرگذاری آرم یا نشان تجاری، کلر (۱۹۹۳) معتقد است که هر چه مصرف کننده با نشان آشنا باشد فعالیت های تشویقی و ترفیعی مانند حمایت مالی افزایش می یابد. گلادن و همکاران(۱۹۹۸) پیشنهاد می کنند که در مقابله با چالش کاهش هواداران تیم ها باید به تقویت نشان خود در ذهن مصرف کنندگان پرداخت.
در رابطه با پخش رادیو تلویزیونی رویدادهای ورزشی، فران (۲۰۰۲)، آگهی­های تبلیغاتی در تلویزیون اسپانیا را مورد مطالعه قرار داده است و به این نتیجه دست یافته است که پخش تلویزیونی تبلیغات به دلیل ویژگی خاص انتقال پیام به مخاطبان، روش بسیار مؤثری برای تبلیغات کالاها می باشد. کاست (۲۰۰۱)، به مقایسه­ درآمدهای حاصل از پخش تلویزیونی در آمریکا و انگلستان پرداخته است و بازار ورزش آمریکا را با سایر نقاط جهان غیر قابل مقایسه می­داند. گلادن و همکاران(۱۹۹۸)، نیز بر ایجاد شبکه رادیویی و پوشش تلویزیون ملی با رعایت حق پخش آن ها و گسترش پوشش تلویزیونی تأکید دارند.
در ارتباط با مکان برگزاری رویدادهای ورزشی تحقیقات زیادی صورت گرفته که از آن جمله می توان به نمونه های زیر اشاره کرد: به نظر واکفیلد و اسلوان (۱۹۹۵) خدمات ارئه شده در مکان برگزاری بازی ها (پارکینگ استادیوم، نظافت و تمیزی محیط استادیوم، مدیریت ایمنی جمعیت و…) از جمله عواملی هستند که ماندگاری و استقبال تماشاگران را در استادیوم های ورزشی تضمین و نیز درآمدزایی فراوانی به دنبال دارد. بلادگت و همکاران (۱۹۹۶) کیفیت خدمات ارائه شده شامل استراحتگاه ها، زیباشناسی استادیوم مانند سبک معماری آن را از عوامل مهم در ارتقای توجه به رویداد معرفی کردند. شانک(۱۹۹۹) معتقد است که تأسیس آژانس های تهیه بلیط برای مصرف کنندگان، توسعه مناسبی را برای تیم ها و امکان عرضه خدماتشان فراهم خواهد کرد. هانس و دیوید (۱۹۹۹) ، ماهونی و هاوارد (۲۰۰۱) و هرناندز (۲۰۰۲) ، پژوهش هایی را در رابطه با ایجاد تشکیلاتی متمرکز در زمینه کانال های توزیع به انجام رسانیده اند.
در رابطه با حمایت های مالی، احسانی (۱۳۸۳)، معتقد است که برای موفقیت در برنامه‎های ورزشی نیاز به حمایت مالی صحیح وجود دارد. درویش (۱۳۸۳)، به شناخت سیستماتیک مساعدت‎های حمایت مالی و فرایند بازاریابی استراتژیک با تأکید بر خواص منحصر به فرد ورزش می پردازد. علیپور(۱۳۸۲)، اهمیت حمایت مالی در توسعه ورزش حرفه­ای را مورد بحث قرار می­دهد. فلورس(۲۰۰۴)، پژوهشی را تحت عنوان استراتژی های بازاریابی برای اتحادیه ملی بسکتبال در جهان ابررسانه ای در حال تغییر به انجام رسانیده است. او در مقاله خود برای مقابله با عامل کاهش علاقه و رغبت هواداران در بسکتبال به NBA پیشنهاد می کند که باید به تبلیغات و حمایت های مالی بیشتر توجه کند.
در زمینه استفاده از اسپانسر شیپ و تجزیه و تحلیل فعالیت های مربوط به حمایت کنندگی و تأثیر آن بر ترویج و فروش محصولات ورزشی و افزایش درآمدزایی، کازنز و اسلک (۱۹۹۶)، بنت و همکاران (۲۰۰۳) و مدوکس (۲۰۰۳) پژوهش هایی را به انجام رسانده اند. کاوسنس و اسلاک (۱۹۹۶) مناسب ترین شیوه تشویق تماشاگران به تماشای مسابقات را ترکیب حمایت های مالی، صحه گذاری و تبلیغات دانسته اند.
در ارتباط با بهره گیری از شخصیت های مرجع به منظور صحه گذاری نیز تحقیقاتی صورت گرفته است. بوید و شانک (۲۰۰۳) تأثیر صحه گذاری را در تبلیغ محصولات ورزشی و غیر ورزشی مورد مطالعه قرار دادند. کاوسنس و اسلاک (۱۹۹۶) نیز یکی از مناسب ترین شیوه تشویق تماشاگران به تماشای مسابقات را صحه گذاری دانسته اند.
اهدای هدایا از طرف باشگاه­ها و شرکت­های حامی آنان که مارک باشگاه و شرکت حامی بر آنان حک شده باشد، یکی از روش های مناسب و موفق در جذب مشریان و ایجاد درآمد دو طرفه برای باشگاه­ها، سازمان­های ورزشی مثل کمیته ملی و بین ­المللی المپیک و شرکت های حامی آنان است.
استفاده از اینترنت در ورزش حرفه ای نقش بسیار مهمی را بازی می کند، از معرفی ورزش ها و رویدادها گرفته تا تبلیغات، شرط بندی اینترنتی، اخبار و اطلاع رسانی، تفسیر و نمایش مسابقات به طور زنده و پس از اجرا، رأی­گیری­ها (انتخاب ها)، تحقیقات ورزشی و بازار ورزش، فروش سهام و سرانجام فروش بلیط. یوسفی و همکاران (۱۳۸۶) پژوهشی را با هدف بررسی میزان تأثیر اینترنت بر آمیخته بازاریابی ورزشی (محصول، قیمت، توزیع و ترویج) به انجام رساندند. فیلو وفانک (۲۰۰۵) به تأثیر اینترنت بر توزیع محصولات پرداخته اند. فلورس (۲۰۰۴) در مقاله خود به NBA پیشنهاد می کند که برای افزایش روابط هواداران با بازیکنان و نزدیک تر کردن بازی به هواداران در بسکتبال باید از اینترنت استفاده کند.
کلاوسن و میلر (۲۰۰۱) در تحقیقی بر روی توسعه و رشد شرط بندی ورزشی در ایالت متحده امریکا طی دهه ۱۹۹۰ ، شرط بندی ورزشی را یک سرگرمی بی ضرر و نیز روشی برای صحه گذاری بر محصولات ورزشی عنوان می کنند. آنان در بررسی خود بیان می کنند که شرط بندی قانونی با رشد ۱۶۰۰ درصدی از سال ۱۹۷۶ بستر امنی در هزاره جدید فراهم آورده به طوری که در مسابقات اسب دوانی، اتومبیل رانی و انواع رشته های ورزشی و همچنین شرط بندی از طریق اینترنت افراد زیادی را به خود مشغول داشته است.
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
مقدمه
ارائه روشن و واضح اطلاعات یک تحقیق با بهره گرفتن از روش های آماری مناسب می تواند بر کیفیت آن تأثیر مستقیم داشته باشد. در این بخش به روش شناسی تحقیق حاضر پرداخته شده است. ابتدا مشخص می شود که روش تحقیق حاضر در حیطه کدام نوع از تحقیقات جای می گیرد، سپس به ذکر جامعه، نمونه و روش نمونه گیری پرداخته می شود، همچنین ابزار اندازه گیری نیز در این مبحث عنوان شده که به روایی و اعتبار ابزار اندازه گیری که در این تحقیق پرسشنامه می باشد، اشاره شده و در انتها روش تجزیه و تحلیل داده ها مطرح می شود.
۳-۱-روش تحقیق
تحقیق حاضر از نظر هدف ، کاربردی و از نظر چگونگی جمع آوری داده ها توصیفی به شمار می آید که به شکل میدانی انجام گرفته و اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری نظرات جامعه آماری به دست آمده است. در این تحقیق، محقق درصدد بررسی آمیخته بازاریابی در باشگاه های لیگ برتر بسکتبال ایران و رتبه بندی آن با روش پرومیتی می باشد.
۳-۲-جامعه آماری
جامعه آماری این پژوهش جمعا ۷۲ نفر می باشد که عبارتند از: رئیس فدراسیون بسکتبال ، اعضای هیأت رئیسه(۱۶نفر)، مدیران باشگاه ها و مسئولین بازاریابی آن ها در لیگ برتر(۲۴نفر) ، سرپرستان تیم ها(۱۲نفر) و صاحب نظران بسکتبال و مدیریت ورزشی و بازاریابی (۲۰نفر) می باشد.
۳-۳-نمونه آماری و روش نمونه گیری
با توجه به محدود بودن نمونه، نمونه آماری برابر با جامعه آماری و به صورت کل شمار می باشد.
۳-۴-ابزار اندازه گیری
ابزار گرد­آوری اطلاعات پرسشنامه ۳۶ سؤالی آمیخته بازاریابی است و در آن از طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده شده که این پرسشنامه قبلا توسط معادی(۱۳۸۷) مورد استفاده قرار گرفته شده است. این پرسشنامه در چهار متغیر اصلی آمیخته بازاریابی(محصول ، مکان ، ترویج و قیمت) را در باشگاه های لیگ برتر فدراسیون بسکتبال می سنجد، که به تفکیک ۹ سؤال(۱ تا ۹) مربوط به عنصر محصول، ۱۰ سؤال(۱۰ تا ۱۹) مربوط به عنصر مکان، ۸ سؤال(۲۰ تا ۲۷) مربوط به عنصر ترویج، ۹ سؤال(۲۸ تا ۳۶) مربوط به عنصر قیمت گذاری می باشد.
۳-۵-روایی پرسشنامه
مهمترین عامل در ارزشیابی یک اندازه گیری، روایی آن است. مفهوم روایی به این سوال پاسخ می دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد.
برای اطمینان از روایی پرسشنامه ها، از نظرات و راهنمایی ۱۰ نفر از اساتید صاحب نظر در علم مدیریت و همچنین مدیریت تربیت بدنی استفاده شده و نظرات آن ها در پرسشنامه نهایی لحاظ گردید.
۳-۶-پایایی پرسشنامه
برای اطمینان از پایایی پرسشنامه ها، پس از اجرای مقدماتی بر روی ۳۰ نفر از جامعه آماری، به محاسبه ضریب اعتبار پرسشنامه با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ پرداخته که مقدار بدست آمده (۸۷/۰) معرف ضریب اعتبار مناسب پرسشنامه می باشد.
۳-۷-روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها
روش های آماری و تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به نوع تحقیق، اهداف و سؤالات پژوهش تعیین می شود. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی و از نرم افزار آمار SPSS و برای رسم نمودارها از نرم افزار Excel استفاده شده است. در بخش اول با بهره گرفتن از آمار توصیفی برای هر یک از عناصر آمیخته بازاریابی شاخص های گرایش مرکزی، شاخص های پراکندگی و شاخص های توزیع یافته های تحقیق به صورت جدول و نمودار گزارش شده و در بخش دوم سؤالات تحقیق با بهره گرفتن از آزمون های آمار استنباطی (آزمون t تک گروهی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تمام سؤالات تحقیق در سطح معنی داری (P≤۰.۰۱) مورد بررسی قرار گرفته اند.
برای وزن دهی شاخص های مربوط به هر عنصر(محصول، مکان، ترویج و قیمت) از روش آنتروپی استفاده شده است. لذا در این قسمت به طور خلاصه این روش توضیح داده می شود.
آنتروپی در تئوری اطلاعات، معیاری است برای مقدار عدم اطمینان بیان شده توسط یک توزیع احتمال گسسته (P_i) به طوری که این عدم اطمینان، در صورت پخش بودن توزیع، بیشتر از موردی است که توزیع فراوانی تیز تر باشد (Shannon). این عدم اطمینان را شانون به صورت زیر بیان نموده است: (۲۰)
P₁,P₂,……P_n } = -K P_i . Ln P_i] به طوری که k یک ثابت مثبت است به منظور
تأمین
روش آنتروپی طبق مراحل زیر انجام می پذیرد:
پس از تشکیل ماتریس تصمیم گیری، با بهره گرفتن از روش آنتروپی وزن شاخص ها به دست می آید. یک ماتریس تصمیم گیری از یک مدل MADM حاوی اطلاعاتی است که آنتروپی می تواند به عنوان معیاری برای ارزیابی آن به کار رود. یک ماتریس تصمیم گیری را به صورت زیر در نظر می گیریم :

نهایتا ۱۴بیمار از بین بیمارانی که توسط پزشک، برای شرکت در برنامه تمرینی مورد تأیید بودند انتخاب و یک جلسه توجیهی برای آن­ها برگزار شد. در این جلسه، روز­های تمرین و ساعت تمرین آزمودنی­ها مشخص شد. همه آزمودنی­ها نسبت به نوع تمرین، برنامه تمرینی، مراحل اندازه ­گیری فشارخون در هر جلسه و سونوگرافی داپلر و نتایجی که ممکن است از این پژوهش به‌دست آید، توجیه شدند. در این جلسه هم­چنین آزمودنی­ها با روش استفاده از دستگاه دینامومتر هندگریپ در این پژوهش نیز آشنا شدند.

۳-۴- متغیرهای پژوهش
۳-۴-۱- متغیر مستقل
۴هفته تمرینات ایزومتریک هندگریپ با دستگاه دینامومتر دستی
۳-۴-۲- متغیرهای وابسته
تغییرات اتساع عروقی وابسته به جریان خون (FMD)
تغییرات فشارخون سیستولیک و دیاستولیک (SBP,DBP)
۳-۴-۳- محدودیت‌های غیر قابل کنترل

• • تغذیه آزمودنی­ها

• • فعالیت­های روزمره خارج از برنامه ورزشی آزمودنی­ها

• • استرس روانی هنگام تمرین

۳-۴-۴- متغیرهای قابل کنترل

• • جنسیت: همه آزمودنی­ها زن بودند.

• • سن آزمودنی­ها: آزمودنی­ها در دامنه سنی ۳۰ تا ۵۵ سال انتخاب شدند.

• • سابقه بیماری: حداقل دو سال سابقه بیماری افراد، هم­چنین افراد غیر دیابتی و بدون سابقه جراحی قلب بودند.

• • دارو: داروی مصرفی بیماران از دسته داروهای مهارکننده ACE بودند.

• • استعمال دخانیات: سابقه مصرف دخانیات نداشتند و ندارند.

• • سابقه فعالیت ورزشی: ۶ ماه قبل تا کنون هیچگونه فعالیت ورزشی نداشتند.

۳ -۵ تعریف عملیاتی متغیر­ها
۳ -۵ -۱ فعالیت ایزومتریک هندگریپ
فعالیت ایزومتریک هندگریپ^[۸۶]، فعالیتی است که با در دست گرفتن دستگاه دینامومتر هندگریپ و ایجاد فشار و اعمال نیرو به آن، در مدت زمانی خاص و تداوم آن تا رسیدن به مرحله خستگی انجام می‌شود.
۳ -۵ -۲ زنان غیرورزشکار
زنانی که حداقل به مدت ۶ ماه قبل از شروع تمرینات، فعالیت خاصی انجام نداده بودند و تنها فعالیت‌های روزمره داشتند.
۳ -۵ -۳ بیماری پرفشارخونی
در این پژوهش به افرادی اطلاق می­ شود که حداقل به مدت دو سال مبتلا به پرفشارخونی باشند.
۳-۶- ابزار و وسایل اندازه ­گیری پژوهش

1. 1. ترازو ساخت شرکت بیور^[۸۷] کشور آلمان برای اندازه ­گیری وزن آزمودنی­ها

1. 1. متر دیواری ساخت شرکت سکا^[۸۸] کشور آلمان برای اندازه ­گیری قد آزمودنی­ها

1. 1. دینامومتر هندگریپ مدل saehan corporation shs000-3 ساخت کره

1. 1. دستگاه سونوگرافی داپلر (Voluson 730 expert) مدل GET، ساخت آمریکا.

1. 1. دستگاه دیجیتال ساخت شرکت میکرولایف^[۸۹] کشور آلمان برای اندازه ­گیری فشارخون و ضربان قلب

۳-۷- روش اجرا
قبل از انجام فعالیت ورزشی، در ابتدا همه افراد، زیر نظر متخصص مربوطه، سونوگرافی داپلر از شریان بازویی دست راست را در کلینیک رادیولوژی و سونوگرافی فراپرتو انجام دادند. لازم به ذکر است که قبل از انجام سونوگرافی باید شرایط خاص مربوط به آن رعایت شود. طبق موارد گفته شده در دستورالعمل انجمن قلب آمریکا برای ارزیابیFMD از شریان بازویی، فاکتورهای متعددی بر واکنش اتساع عروقی ناشی از جریان خون تاثیر می‌گذارند، همانند دما، تغذیه، داروها و محرک‌های سمپاتیکی. بنابراین، افراد مورد مطالعه باید حداقل ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از مطالعه ناشتا باشند و در اتاقی آرام با دمای کنترل شده (°۲۴-°۲۲) قرار بگیرند. تمام داروهای وازواکتیو باید برای حداقل ۴ ساعت در صورت امکان قطع شود. به علاوه نباید کافئین، غذای پرچرب و ویتامین C قبل از مطالعه مصرف شود. محقق باید از مرحله سیکل قاعدگی افراد مورد مطالعه با خبر باشد زیرا چنانچه فرد در این مرحله باشد، این امر تاثیر زیادی بر FMD خواهد داشت. تمام این فاکتورها باید در آماده کردن افراد مورد مطالعه در نظر گرفته شد (کارتی و همکاران^[۹۰]،۲۰۰۲).
سپس برای انجام سونوگرافی­، بیمار بر روی تخت دراز کشید و برای ایجاد یک محرک جریان خون در شریان بازویی دست راست، یک کاف فشارسنج در بالاتر از حفره آرنج بسته شد. کاف حداقل ۵۰ میلی متر جیوه بالاتر از فشار سیستولیک باد شد. این امر موجب ایجاد یک ایسکمی و نهایتا اتساع عروق پایین دست از طریق مکانیسم‌های خودتنظیمی می‌گردد. متناوبا کاف بعد از گذشت مدت زمان ۵ دقیقه از باد خالی شده و یک جریان خون بالایی در شریان بازویی ایجاد شد(پرخونی واکنشی). نتیجه این کار، افزایش در تنش برشی و متعاقبا اتساع شریان می‌باشد. تصاویر طولی از شریان به طور مداوم از ۳۰ ثانیه قبل از باد کردن کاف تا ۲ دقیقه بعد از خالی کردن باد کاف ضبط گردید. این تصاویر از شریان بازویی در مقطع طولی به طور مداوم در حین انجام سونو، در دستگاه، با بهره گرفتن از نرم افزار لبه تشخیص ضبط شد. و برای ارزیابی سرعت پرخونی، سیگنال داپلر پالس شریان بلافاصله پس از باز کردن کاف و نه دیرتر از ۱۵ ثانیه پس از باز کردن کاف به دست آمد.
این روش طبق دستورالعمل انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۰۲ در خصوص ارزیابی اتساع وابسته به جریان خون شریان بازویی و ارزیابی عملکرد اندوتلیال، با رعایت شرایط ویژه برای بیمار و محیط انجام دادن سونو، صورت گرفت. پس از آن، حداکثر انقباض ارادی^[۹۱] هر فرد مشخص شد. برای این موضوع از فرد خواسته شد که در حالت نشسته و زاویه عمود مفصل آرنج، دینامومتر را در دست راست خود گرفته و حداکثر نیرویی که می‌تواند را وارد نماید. سپس ۳۰ درصد مقدار نیروی وارد شده برای هر شخص با توجه به حداکثر نیرویی که هر شخص وارد می‌کرد محاسبه گردید. سپس برای اجرای تمرین از مراحل گرم کردن، استفاده شد. تمامی آزمودنی‌ها به مدت ۱۰ دقیقه گرم کردن را انجام می‌دادند. در گرم کردن از حرکات کششی و نرمشی استفاده شد. سپس از افراد درخواست می‌شد که بنشینند و دینامومتر را در دست راست خود در حالتی که مفصل آرنج عمود بود، بگیرند. آنگاه به مدت ۲ دقیقه از فرد درخواست می‌گردید با شدت ۳۰ درصد MVC، دستگاه دینامومتر هندگریپ را نگه دارد. بعد از ۲ دقیقه فرد به مدت ۱ دقیقه استراحت می­نمود و دوره دوم را مجددا با همان دست راست تکرار می‌کرد. به همین ترتیب ۴ دوره تمرین را تکمیل می­نمود. پس از آن ۵ دقیقه سرد کردن هم انجام می‌د‌اد. مرحله سرد کردن نیز همانند گرم کردن، شامل نرمش و کشش بود.
فرد این تمرین را به مدت ۴ هفته و هر هفته ۳ جلسه در مرکز ورزشی درمانی دانشگاه شیراز اجرا می‌کرد. شایان توجه است که در جلسه آخر بلافاصله پس از اتمام تمرین بیماران به کلینیک فراپرتو مراجعه و سونوگرافی داپلر از شریان بازویی دست راست را انجام دادند. لازم به ذکر است که کل مراحل این پروتکل تمرینی، شامل ۱۲ دقیقه فعالیت با شدت ۳۰ درصد حداکثر انقباض ارادی فرد و استراحت بین ست‌ها بود. در جدول ۳-۱ برنامه تمرینی نشان داده شده است.
۳-۸ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
در این تحقیق جهت محاسبه میانگین و انحراف استاندارد از آمار توصیفی، برای تحلیل سوالات پژوهش از آزمون t وابسته استفاده گردید. جهت رسم نمودار­ها از نرم افزار Graph pad استفاده شد. تجزیه و تحلیل با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS.16 انجام گرفت. سطح معنی­داری تجزیه و تحلیل آماری تحقیق حاضر ۰۵/۰> α بود و مقادیر متغیر­ها به صورت M±SE بیان شد.
جدول ۳-۱: برنامه تمرینات ایزومتریک هندگریپ

شیوه رسمی سازی اسناد الکترونیکی

آیا صرف وضع قوانینی در خصوص اعتبار داده‌های الکترونیکی و بیان شرایط مربوط به داده‌ها و امضاهای‌الکترونیکی، می‌تواند اعتماد کافی را در بازار تجارت الکترونیکی ایجاد کند یا همانند دفاتر اسناد رسمی و دفتر گواهی امضا داده و امضای الکترونیکی نیز نیازمند نهادی مشابه است؟ از مهم‌ترین چالش‌های اسناد الکترونیکی به رسمیت شناختن این اسناد می‌باشد. لذا در این فصل، دو مبحث مطرح می‌گردد که در مبحث اول، سیستم بین‌المللی کشورها راجع به مراکز صدور گواهی الکترونیکی مورد بحث قرار خواهد گرفت و در مبحث دوم مراکز صدور گواهی الکترونیکی از دیدگاه قانون ایران مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

مبحث اول: مفاهیم و مراجع صدور گواهی الکترونیکی در حقوق تطبیقی

برخی از مقررات ضرورت گواهی امضاء در متون امروزی را ضروری ندانسته‌اند و صرف امضای تأیید شده توسط ارسال‌کننده داده‌پیام را جایگزین آن دانستند. برخی از سیستم‌های قضایی، مقرراتی وضع کردند که درخصوص امضاهای‌ الکترونیکی مطمئن، شرط گواهی امضاء را قابل اجرا دانستند. اما آنچه در اینجا مورد بحث قرار می‌گیرد بیان سیستم کشورها راجع به چگونگی رسمی سازی اسناد الکترونیکی می‌باشد. در این مبحث به سیستم کشورهای ایالت متحده امریکا و اتحادیه اروپا اشاره خواهیم نمود. از این رو مبحث اول را به دو گفتار تقسیم نموده‌ایم. در گفتار اول، مراکز صدور گواهی الکترونیکی به طور کلی بررسی شده است و در گفتار دوم سیستم کشورهای ایالت متحده امریکا و اتحادیه اروپا راجع به گواهی الکترونیکی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

گفتار اول: مفهوم، وظایف و کارکردهای گواهی الکترونیکی

صفت رسمی در زبان فارسی به معانی گوناگونی بیان شده است از جمله می‌توان به معانی معمول، به صورت جدی و برابر با مقررات ^[۱۶۲]، مطابق رسم، عرف و عادت و آنچه پذیرفته و قانونی است ^[۱۶۳] نام برد. اصولا” صفت رسمی در زبان عمومی و حقوقی آن چیزی را ترسیم می‌کند که واقعی است و نمی‌توان صحت آن را مورد انکار نمود و در باب ارائه و مقابله یک کذب آن را مورد انکار قرار داد. رسمی بودن در مقابل عادی بودن قرار می‌گیرد که قابل انکار و تردید می‌باشند. ^[۱۶۴]
امضای الکترونیکی تحول بزرگی در روابط و تعاملات ایجاد کرده است با بهره گرفتن از امضاء و گواهی الکترونیکی می‌توان سندیت متون الکترونیکی را بررسی کرد و اسناد قابل پیگیری هستند. به این معنا که اگر تاکنون پیام ارسالی در فضای اینترنت هیچ اعتبار قانونی نداشت، با بهره گرفتن از گواهی الکترونیکی شکل قانونی به خود می‌گیرد.

الف: مفهوم گواهی الکترونیکی

گواهی یک سند الکترونیکی امضاء شده است که توسط مرکز صدورگواهی الکترونیکی برای یک شخص یا سازمان صادر می‌شود و با بهره گرفتن از اطلاعات درون آن می‌توان برای شناسایی دارنده گواهی و برقراری ارتباط امن با وی اقدام نمود.

گواهی‌الکترونیکی در مفهوم عام آن عبارت است از تصدیق رسمی یک متن، امضاء یا هر مدرک الکترونیکی دیگر از سوی نهادی که به موجب قانون و با داشتن تخصص و تسلط بر موازین حقوقی بدین منظور تعیین می‌گردد.^[۱۶۵]
گواهی الکترونیک، نقش کارت هویت الکترونیکی را بازی می‌کند. گواهی دیجیتال سندی الکترونیکی است که هویت فرد را در فضای مجازی نشان می‌دهد و به نوعی معادل شناسنامه یا کارت شناسایی وی است. در گواهینامه دیجیتالی اطلاعاتی مانند مشخصات فرد، کلید عمومی وی و امضای دیجیتالی صادرکننده این گواهینامه ثبت می‌شود. البته بنا به نوع کاربرد، داده‌های دیگری نیز در گواهینامه دیجیتالی وجود دارند. بدین وسیله و با در اختیار داشتن گواهینامه دیجیتالی یک فرد، می‌توان کلید عمومی معتبر وی را در اختیار داشت تا بتوان امضای دیجیتالی ارسالی از طرف او را اعتبارسنجی کرد.
برای صدور گواهینامه دیجیتالی نیاز به مرکز صدور گواهینامه است که مانند سازمان ثبت احوال بوده و آن را بصورت مخفف CA می‌نامند.
یک مرجع صدور گواهی دیجیتال(certificaty authority) یا(certification authority) یا(CA) یک شخص حقیقی یا حقوقی است که گواهی‌های دیجیتال را صادر می‌کند. گواهی الکترونیک تضمین می‌کند که موضوع گواهی مورد نظر ما به اسم همان صاحبی است که در آن گفته شده‌ است. این گواهی به دیگران (کسانی که بر اساس این گواهی کار خود را انجام می‌دهند) اجازه می‌دهد که به امضاها و بیانیه‌هایی که بر اساس کلید خصوصی گواهی یاد شده تولید شده‌اند اطمینان کنند. در این مدلِ ارتباط با اعتماد، یک مرجع صدور گواهی دیجیتال(CA) شخص ثالث مورد اطمینانی است که از سوی هر دو سمت گواهی (موضوع یا همان صاحب گواهی و شخص اعتمادکننده به گواهی) معتمد به حساب می‌آید.
مراکز صدور گواهی الکترونیک، یک سازمان معتبر و مورد قبول همگان است که با دریافت مشخصات هویتی افراد و احراز اصالت آن‌ ها، کلید عمومی آن‌ ها را امضاء کرده و به عبارتی گواهینامه دیجیتالی صادر می‌کند. مراجع صدور گواهی الکترونیکی همچون دفاتر اسناد رسمی که امضاء افراد را گواهی می‌نمایند و الکترونیکی می‌باشد که تعلق یک کلید عمومی به یک فرد را گواهی می‌کنند که این گواهی به درخواست طرف معامله، به صورت درون خطی(آنلاین)در اختیار متقاضی قرار می‌گیرد.^[۱۶۶]
اسناد منتشر شده توسط این مرکز از اعتبار حقوقی و قانونی برخوردارند. وظیفه این مرکز نگهداری کلیدهای عمومی افراد و مشخصات آن‌ ها و صدور گواهی تأیید تعلق یک کلید به یک فرد است.
مراکز CA از نیازمندی‌های اولیه و زیرساخت‌های لازم برای برقراری نظام امضای دیجیتال در فضای مجازی می‌باشند. این مراکز معمولاً وابسته و تحت نظارت یک سازمان دولتی و یا جهانی بوده و اعتبار خاصی دارند.
همچنین گواهینامه الکترونیکی آن‌ ها بصورت قابل اطمینان برای همه در دسترس است تا بتوان از آن برای بررسی صحت و اعتبار یک گواهینامه الکترونیکی صادرشده، استفاده کرد.
این گواهی به وسیله مرجع ذی صلاح گواهی یا مرجع صدور گواهی الکترونیک به شخص تحویل می‌گردد.
یک گواهی تأیید عبارت است از سندی که مشخصات صاحب یک کلید به همراه کلید عمومی آن فرد را در بر دارد. اگر فردی دارای کلید عمومی و خصوصی نباشد می‌تواند از CA درخواست کرده و زوج کلید خود را دریافت کند. همچنین اگر فردی بخواهد کلید عمومی یک فرد دیگر را پیدا کند، می‌تواند مشخصات وی را به CA داده و گواهی هویت فرد مزبور را دریافت کند.
گواهی الکترونیک برای یک دوره محدود صادر می‌شود. این گواهی به یک امضاء ضمیمه می‌شود، نه به یک سند امضاء شده. مرجع صدور گواهی، این گواهی را صرفا” زمانی به امضاکننده تحویل می‌دهد که امضاکننده، ابتدا تعداد اسنادی را که هویت و چگونگی او را تصدیق می‌کنند، نزد مرجع ذی‌صلاح، قبلا” تهیه و به ثبت رسیده باشد. به عنوان مثال برگه هویت یا گواهی‌های اقامتگاه.^[۱۶۷]
با توجه به همین امر و عدم شناسایی و کاربرد دفاتر ثبت الکترونیکی در کشورمان، برای یافتن مفهوم این عبارت باید به حقوق و رویه کشورهای پیشگام در این زمینه مراجعه کرد.^[۱۶۸]
ایالت متحده یوتا اولین ایالتی بود که مراکزی را برای ثبت نام و نشانی‌های الکترونیکی ایجاد کرد.^[۱۶۹]
به عنوان نمونه در سیستم حقوقی کشور ایرلند مقررات ویژه‌ای برای امضاهای الکترونیکی مطمئن وجود دارد که در ارتباط با رضایت اشخاص خصوصی و عمومی نسبت به اسنادی که نیاز به گواهی دارند، گواهی مناسبی بجای مهر در نظر گرفته است.
مقررات کشور کانادا مقرر می‌دارد که شرایط مربوط به مهر یک شخص بر اساس حقوق فدرال کانادا، تنها با یک امضای مطمئنی که مهر شخص را تأیید کند، کافی است.
در مقررات کشورهای استرالیا و ویکتوریا، استفاده از فناوری امضای دیجیتالی مطمئن از طریق اینترنت همراه با کارت‌های دیجیتالی صادر شده توسط مراجع تأییدکننده گواهی را پیش‌بینی کردند. و در کشور انگلستان رسمی سازی سند مالکیت توسط مشاورین حقوقی به نمایندگی از مشتریان به شیوه اینترنتی پیش‌بینی شده است.

ب) وظایف مراجع گواهی الکترونیکی

با توجه به متون قانونی مختلف، اهم وظایف مراجع گواهی را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

1. 1. اطمینان یافتن از تعلق جفت کلید به متقاضی گواهی،

1. 1. تشخیص صحت اطلاعاتی مانند اشتغال به حرفه معین که متقاضی خواستار درج آن‌ ها در گواهی است،

1. 1. صدور گواهی،

1. 1. ابطال یا تعلیق گواهی

1. 1. در دسترس قراردادن گواهی برای استفاده اشخاص،

1. 1. پایبندی به اظهارات درباره نحوه ارائه خدمات،

1. 1. به کارگیری سیستم‌ها رویه‌ها و منابع انسانی مطمئن برای ارائه خدمت،

1. 1. رعایت حریم خصوصی اعضای جامعه.^[۱۷۰]

ج )کاربرد زیر ساخت کلید عمومی ^[۱۷۱]

زیر ساخت کلید عمومی(PKI) را می‌توان مجموعه‌ای از نرم‌افزارها، فناوری‌های رمزنگاری و خدماتی دانست که اشخاص را قادر می‌سازد امنیت ارتباطات خود را در شبکه‌های الکترونیکی تأمین کنند.^[۱۷۲] کاربرد زیرساخت کلید عمومی تضمین امنیت، اصالت و انکارناپذیری تراکنش‌های مالی می‌باشد.
در معماری یا زیر ساختار PKI که به رمز نگاری کلید عمومی و یا رمز نگاری نامتقارن نیز مشهور است بر خلاف رمزنگاری متقارن که از یک کلید استفاده می‌گردد، از دو کلید یعنی کلید عمومی و کلید خصوصی استفاده می‌شود و این امر باعث می گردد که در تراکنش‌های روزانه طرفین از اعتماد کامل به یکدیگر برخوردار شوند. در این سیستم،‌ کاربران دارای یک کلید عمومی هستند که می‌توانند در اختیار همگان قرار دهند و کلید دیگر یعنی کلید خصوصی را محرمانه نگهدارند.
داده‌ها در این سیستم با کلید عمومی طرف مقابل رمز‌نگاری شده و گیرنده پیام با کلید خصوصی خود پیام را رمزگشایی می کند.
زیر‌ساخت کلید عمومی (PKI) مجموعه‌ای متشکل از سخت افزار، نرم افزار، سیاست‌ها و دستورالعمل‌های مورد نیاز برای مدیریت، توزیع، استفاده، ذخیره و ابطال گواهی‌های دیجیتال می‌باشد. در رمزنگاری، PKI مقدمه‌ای است برای الصاق کلید عمومی به هویت کاربر، که با بهره گرفتن از یک مرکز صدور گواهی (CA) انجام می‌گیرد. هویت کاربر باید برای هر CA جداگانه و واحد باشد. نسبت دادن کلید عمومی به هویت افراد مطابق با یک روند ثبت و صدور انجام می‌شود، که بر اساس سطح تضمین لازم ممکن است توسط یک نرم افزار در CA انجام شود و یا با نظارت انسان باشد. مسئولیت تضمین درستی در PKI بر عهده مرکز ثبت نام یا CA است. مرکز ثبت نام یا CA، با بهره گرفتن از روش تضمین عدم انکار، از کلید عمومی مختص هر فرد، اطمینان حاصل پیدا می‌کند.

گفتار دوم: سیستم ایالت متحده امریکا و اتحادیه اروپا راجع به گواهی الکترونیکی

ارتباطات و تجارت الکترونیک موجب ضرورت ایجاد امضای الکترونیکی و خدمات مربوط به اعتبار داده‌ها شده است که باعث شده تا قوانین مختلف با توجه به شناخت قانونی امضای الکترونیکی، مجوز رسمی برای ارائه دهندگان خدمات صدور گواهی الکترونیکی در کشور‌ها صادر کنند تا از یک سو موانع قابل توجهی برای استفاده از ارتباطات الکترونیکی و تجارت الکترونیکی برداشته شود و ازسوی دیگر مردم جامعه نسبت به پذیرش وتقویت امضای الکترونیکی اعتماد به نفس پیدا کنند.
توسعه سریع فناوری و شخصیت جهانی اینترنت ضرورت ارائه خدمات صدور گواهی الکترونیکی داده‌های الکترونیکی را روشن می‌سازد.
در امریکا قابلیت اجرای تعاملات الکترونیکی تحت حاکمیت دو قانون زیر قرار دارد: قانون امضاهای الکترونیکی در تجارت جهانی و ملی یعنی قانون فدرال که در سال ۲۰۰۰ تصویب شده و به طور کلی بر قوانین مغایر ایالتی حاکم است و قانون یکنواخت تعاملات الکترونیکی یعنی یک قانون یکنواخت ایالتی که در سال ۱۹۹۹توسط کنفرانس ملی مأمورین عالی رتبه قوانین یکنواخت ایالتی نهایی شده است.^[۱۷۳] در ایالت متحده امریکا، قانون نمونه دفاتر اسناد رسمی، بخش ۳ را به بحث در مورد دفاتر ثبت الکترونیکی اختصاص داده است. این ماده به طور مفصل(از مواد ۱۴ تا ۲۳)تمام مفاهیم مربوط به ثبت الکترونیکی را لحاظ نموده و اصول و قواعد حاکم بر این نهاد جدید را تشریح می‌کند. در مقدمه توجیهی بخش ۳ تصریح شده که دفاتر ثبت الکترونیکی، نهادهایی جدای از دفاتر اسناد رسمی به شمار نمی‌آیند و هر سردفتری می‌تواند با گرفتن مجوز و آموزش‌های لازم به یک سردفتر الکترونیکی تبدیل شود البته دفاتر ثبت اسناد در اقدام به این امر هیچ الزامی ندارند.^[۱۷۴]
در اتحادیه اروپا قابلیت اجرای تعاملات الکترونیکی تحت حاکمیت دستورالعمل امضاهای الکترونیکی مصوب ۲۸ ژوئن۱۹۹۹ با تصمیم‌گیری شورای ۱۹۹۹/۴۶۸/ EC ، دستورالعمل تجارت الکترونیکی مصوب ۲۰۰۰و قوانینی است که هر یک از کشورهای عضو جهت اجرای این دستورالعمل به تصویب رسانده‌اند.^[۱۷۵]
بند ۲ ماده ۱۴ قانون ایالت متحده امریکا، دفاتر ثبت الکترونیکی چنین تعریف کرده است:«دفتر ثبت اسنادی است که به حکم مرجع صالح، دارای صلاحیت و اختیار برای انجام امور دفاتر ثبت معاملات الکترونیکی مطابق با مقررات مربوط، شناخته می‌شود».^[۱۷۶]

۱-دفاتر صدور گواهی الکترونیکی

طبق ماده ۷ از قانون ایالت متحده امریکا صدور گواهی الکترونیکی در صورتی اعتبار دارد که گواهی توسط مراجع زیر صادر شود: