از نظر روانشناسان، دوران نوجوانی دورانی است که در آن بحران هویت بر سازمان روانی فرد چیره میشود و فردِ تشنة هویت را به جستجو و ارزشیابی گوناگون و گاه متضاد هدایت میکند، تا در پایان این دورة بحرانی احساسی از هویت را برای او به ارمغان آورد. متأسفانه رسانههای بیگانه با علم به این واقعیت تمام تلاش خود را میکنند با معرفی مکرّر الگوهای مورد نظر خویش، نوجوانان را به سمت اهداف خود سوق داده، شخصیت آنها را مطابق آنچه منفعتشان ایجاب میکند، مستحکم سازند.
با توجه به لزوم تربیت صحیح دینی نوجوانان، لازم است رسانة دینی تمهیداتی جهت مقابله با این هجوم بیندیشد و با معرفی الگوهایی دینی به نوجوانان و بالا بردن سطح شناختی و اقناع احساساتشان، آنها را به روشنایی حقیقت نزدیکتر سازد.
نکتة ظریفی که این تحقیق تأکید بر آن دارد، اینستکه اغلب در تعریف مختصات الگوی دینی فیلمها، ذهنها به این سو گرایش دارد که تنها به ذکر مختصات یک انسان کامل از نظر دین بپردازند و به این ترتیب شرایط خاص فیلم در نظر گرفته نمیشود.
باید متوجه بود، الگوی فیلم همواره برای مخاطب خاصی تدارک دیده میشود و وظیفهاش در درجة اول تأثیرگذاری بر همان مخاطب است. پس برای آنکه مخاطب با این الگو احساس نزدیکی کند، میتوان با برقراری شباهت هر چه بیشتری میان مخاطب و الگو، از جمله ایجاد نقصها، نیازها و حتی بعضاً اشتباهاتی که زیاد توسط مخاطب روی میدهند، باعث انس گرفتن مخاطب به این الگو شد، در حالیکه هیچگاه کارشناسان دینی در تعیین یک مصداق کامل دینی (خارج از فیلم)، قائل نبودهاند که این مصداق میتواند نقص یا اشتباهی داشته باشد.
با غفلت از این تفاوت، مشاهده میشود که الگوهای رسانة دینی به مانند الگوهای غرب قدرت علاقهمند ساختن مخاطب را به خود ندارند و کمکم این پنداره در ذهن بعضی هنرمندان در حال شکلگیری است که هیچگاه نمیتوان جذابیت الگوهای دینی را نسبت به الگوهای غربی برتری داد. نباید اجازه داد، محبوبیت یک الگوی فیلمِ دینی کمتر از الگوهای دیگر فیلمها باشد و همیشه میبایست به خود یادآوری کنیم، اغلب نوجوانان، آگاه یا ناخودآگاه از الگویی تقلید خواهند کرد که برایشان جاذبة بیشتری داشته باشد. با این اوصاف، آیا لازم نیست حداقل با بهرهگیری محتاطانه از تجربیات الگوهای موفق هالیوود، الگوهایی دینی را خلق کرد که توانایی جذب و علاقهمندسازی و اثرگذاری حداکثری دینی بر مخاطب خود را داشته باشند؛ مخصوصاً وقتی مخاطب نوجوان باشد، که هویت او در حال شکلگیری است و به آسانی هدف رسانههای بیگانه قرار میگیرد.
1-3. اهداف تحقیق