عوامل محیطی (نور ، دما، شوری،کیفیت پساب و ….) در فیتوپلانکتون Spirolina plantensis و Chaetoceros muelleri نقش دارند.
بنابراین اهداف این پروژه شامل موارد زیر می باشد:

مقایسه میزان رشد فیتوپلانکتون Spirolina plantensis و Chaetoceros muelleri در طی دوره پرورش در پساب شهری به عنوان محیط کشت
روند تغیرات میزان ازت و فسفر در طی دوره پرورش در پساب شهری
میزان کلرفیل استحصال شده از این دوره پرورش
۱-۳٫ طبقه بندی آلگ ها
جلبک ها به ۱۰ دسته تقسیم شده اندکه ۶ دسته ی آنها در آبزی پروری مصرف میشوند.
Spirolina plantensisجزء گروه جلبکهای سبز –آبی وChaetoceros muelleri جزء گروه دیاتومه­ها طبقه بندی می شوند(اسدالهی.ر،۱۳۸۹).
جلبک های پرورشی مورد استفاده در آبزی پروری(اسدالهی.ر،۱۳۸۹):
۱-۳-۱٫ سیانوباکتری ها یا جلبک های سبز – آبی:
ابتدایی ترین گروه جلبک ها بوده وهم خصوصیت های باکتری ها و هم جلبک ها را دارند.
این جلبک ها فقط کلروفیل a دارند.
جلبک های سبز- آبی تک سلولی، کلونی ورشته ای در آبزی پروری هم به عنوان غذا وهم به عنوان موجودات مزاحم مطرح اند.
سه جلبک مشهور از این نوع جلبک ها که آنها را پرورش میدهند:
الف- اسپیرولینا)آب شیرین وآب شور( : رشته ای وبدون هتروسیست است که به شکل مارپیچ یا فنری دیده میشود. در مکزیک، تایوان، تایلند، ژاپن، استرالیا وآمریکا کشت در حوضچه ها و استخر های پرورش انجام میگیرد. رشد اسپیرولینا در شرایط مطلوب بسیار سریع است. درصد پروتئین اسپیرولینا بسیار زیاد است.
ب-اسیلاتوریا)آب شیرین و آب شور(: شنای آزاد ندارد. ممکن است به جایی چسبیده یا شناور باشد. اسیلاتوریا اغلب بی ضرر است. ولی میتواند موجب ایجاد بوی نم و نای خاک شده و مزاحمت آشکار ایجاد کند.
ج-آنابنا(آب شیرین وآب شور:( آنابنا یک موجود مزاحم است که اغلب موجودات پرورشی از آن تغذیه نمیکنند،همچنین بوی نامطبوع ایجاد میکند.
۱-۳-۲٫ کلروفیت ها-جلبک های سبز:
جلبک های سبز پیشرفته ترین گروه جلبک ها بوده ودارای کلروپلاست وکلروفیل b و aجلبک های
سبز پیشرفته ترین گروه جلبک ها بوده ودارای کلروپلاست وکلروفیل b و a وچندین نوع کاروتنوئید بوده و اغلب به رنگ سبز علفی اند.هنگامی که کشت های آنها متراکم شده و نور محدود میشود در هر سلول کلروفیل بیشتری تولید شده وسلول ها سبز تیره تر میشوند.
جلبک های دارای سلول های انفرادی یا رشته ای، مشهورترین انواعی هستند که در آبزی پروری وجود دارند. به طور کلی سلول های انفرادی منبع غذایی بوده و جلبک های رشته ای موجودات مزاحم اند.
چند نمونه از جلبک های سبز:
الف- تتراسلمیس:جلبک سبز متحرک است. ۹-۱۰ میکرون عرض و ۱۲-۱۴ میکرون طول داشته و دارای ۴تاژک که ازیک شیار در انتهای قدامی سلولی بیرون می آیند.سلول ها چهار قسمتی بوده وطویل شده اند وممکن است لکه ی چشمی متمایل به قرمز داشته باشند.
ب-کلامیدوموناس: جلبک سبز متحرک با ۱۱-۵/۶ میکرون عرض و۱۴-۵/۷ میکرون طول ودارای ۲ تاژک است که از نزدیک یک برآمدگی در انتهای سلول بیرون آمده اند. سلول ها گرد تا طویل بوده واغلب یک لکه ی چشمی قرمز دارند.
پ- نانوکلریس:جلبک سبز غیر متحرک وبدون تاژک است. سلول های گرد بسیار کوچک که۵/۲-۵/۱میکرون قطر دارد. سلول ها تمایل دارند در کشت شناور شوند و بدون هوادهی در کشت معلق می مانند(در آبزی پروری یک مزیت است).
ت- دونالیلا:جلبک سبز متحرک با دو تاژک میباشد، ۸-۵ میکرون عرض و۱۲-۷ میکرون طول دارند .سلول ها به سرعت درآب حرکت میکنند وسلول ها گرد تا طویل بوده و اغلب لکه ی چشمی قرمز دارند. تولید مثل تقسیم ساده ی سلول مادر به دو سلول دختر است.
ث- کلرلا:جلبک غیر متحرک وبدون تاژک، دارای کلروپلاست به شکل فنجان است. سلول ها با تشکیل۸-۲ سلول دختر درون سلول مادر تولید مثل میکنند.کلرلا از نظر اقتصادی بسیار مهم بوده و حاوی مقدار زیادی پروتئین ، ویتامین و چربی است.
ج- سنه دسموس )آب شیرین ):جلبک سبز غیر متحرک که اغلب به صورت کلونی های چهار سلولی
صاف می باشند. .سلول ها بیضی یا نیزه ای شکل وبرخی دارای خار یا شاخ هستند.درکشت انبوه به عنوان پروتئین تک سلولی استفاده میشود.و در آب غنی از مواد مغذی به خوبی رشد میکند.
چ-آنکسیترودسموس(آب شیرین):یک جلبک سبز غیر متحرک که معمولا تک سلولی، با سلول های دراز باریک و هلالی شکل است. این موجود آلاینده ی رایج منابع آب بوده و میتواند در لوله ها و ظروف آب و محلول های ذخیره زندگی کند. اغلب به عنوان منبع غذایی کشت نمیشود.
ح- سلناستروم(آب شیرین):جلبک سبز غیر متحرک با ۴-۲ میکرون عرض و۲۴-۸ میکرون طول میباشد.سلول های هلالی شکل که شاید به هم بپیچند. این جلبک فقط حاوی مواد مغذی معدنی است و کلونی تشکیل نمیدهد.
۱-۳-۳٫کریسوفیتا- دیاتومه ها:
دیاتومه ها گروهی منحصر به فرد از جلبک ها هستند با دیواره ی سلولی متشکل از دی اکسید سیلیس که از نظر ترکیب شیمیایی شبیه به عقیق معدنی است.دیواره ی سلولی توسط تعداد زیادی حفره سوراخ سوراخ شده که آنها را به یک آلگ بسیار مطلوب تبدیل کرده و به صورت تجاری در بسیاری از وسایل صافی وفیلتر کننده به کار می روند.به دو گروه عمده یعنی شعاعی و دو طرفه تقسیم می شوند.دیاتومه ها ارزش اقتصادی بسیار زیادی دارند. به چند نمونه اشاره می کنیم:
الف-کیتوسروس:بدنه اصلی جلبک به شکل یک پتری دیش است.کشت های بزرگ ظاهر قهوه ای و سلول های منفرد رنگ قهوه ای طلایی دارد.
ب-سیکلوتلا:یک جلبک با تقارن شعاعی و سلول های منفرد می باشد. این جلبک به شکل تایر بوده و علائم مشخصی روی سطح ولبه ها ی سلول دارد.
پ-تالاسیوسیرا:یک جلبک پلانکتونی رایج در آبزی پروری با تقارن شعاعی که به طور معمول به صورت سلول منفرد زیست می کند.اما ممکن است زنجیر تشکیل دهد.
ت-اسکلوتنما:یک جلبک که تشکیل زنجیر داده و سلول های به تقریب کروی آن به وسیله ی رشته های سیلیسی طویل به هم متصل شده اند ویک جنس پلانکتونی و غذایی رایج در آبزی پروری است.
ت-فنوداکتیلوم:تقارن دو طرفه و دو شکل دارد:یک نوع آن به شکل قایق ونوع دیگر برخی اوقات سه گوش است.نوع دو طرفه قایقی شکل بوده وبسیاری از دیاتومه های غیر خوراکی این ظاهر عمومی را دارند.
۱-۳-۴٫ کریسوفیتا-جلبک های قهوه ای-طلایی:
جلبک های قهوه ای-طلایی با دیاتومه ها خویشاوندند، ولی در بیشتر طول زندگی خوددیواره ی سلولی سیلیسی ندارند.همه کلروپلاست دارند.چندین نوع آنها چربی وروغن ذخیره می کنندکه از نظر غذایی برای موجودات پرورشی سودمند است.نمونه هایی از این گروه :
الف:ایزوکریسیس:جلبک متحرک دارای دو تاژک که در هنگام شنا می چرخند.
ب-نانوکلورپسیس:جلبک غیر متحرک ، متمایل به رنگ سبز ،بدون تاژک.
پ-الیپسویدون:جلبک غیر متحرک و بیضی شکل و بدون تاژک می باشد.
۱-۳-۵٫رودوفیتا- جلبک های قرمز:
جلبک های بزرگ معروفی هستند اما گونه های میکروسکوپی کمی دارند.آنها فقط کلروفیل a دارند.جلبک های قرمز با سلول های انفرادی تاژک نداشته ومتحرک نیستند. جلبک های دارای سلول های انفرادی ممکن است در آبزی پروری استفاده شوند.
یک نمونه از این جلبک: پورفیریدیوم : که مخصوص آب شور است. دارای سلول های انفرادی گرد میباشد. در کشت به صورت متمایل به قرمز یا سبز-آبی به نظر می رسد.
۱-۳-۶ .اوگلنوفیتا:
اوگلنوفیت ها توسط برخی متخصصان رده بندی، جزو جلبک های سبز وتوسط بعضی دیگر جزو آغازیان تقسیم بندی شده است.زیرا هم خصوصیات گیاهان و هم خصوصیات جانوران را دارند.این جلبک یوکاریوت بوده ویک لوله ی مری نیز دارند که به آنها اجازه می دهد ذرات غذایی را ببلعند.بیشتر جلبک های این گروه می توانند با تغذیه از باکتری ها یا ذرات آلی کوچک در تاریکی زنده بمانند.آنها یک تاژک طویل دارند. دیواره ی سلولی ندارند اما یک لایه ی خارجی پروتئینی سخت به نام پلیکل دارند وظاهر سبز علفی دارد. درآبزی پروری نمونه های دارای سلول انفرادی به عنوان منبع غذایی یا موجودات مزاحم حضور دارند.اوگلنا در محیط های غنی از مواد غذایی رایج است. اوگلنا یک جلبک سبز متحرک با یک تاژک است که کلروپلاست به تعداد زیاد دارد.
۱-۳-۷٫ کریپتوفیتا:

۱۹۱۵-۱۸۸۵

-

تولید و گسترش
استفاده از خودروی شخصی

- تبدیل خودرو از یک وسیله استاندارد جابجایی شخصی به یک کالای عمومی.

- رواج استفاده از خودرو سبب تغییر در ساختار شهرها و خیابانها.
- گسترش حومه­نشینی در اثر کاربرد فزاینده خودروی شخصی در شهرها.

۱۸۹۰-۱۸۸۰

سوریا ای ماتا

شهر خطی

- کلیه مشکلات شهرسازی ناشی از مشکلات ترافیک هستند.

- ساماندهی توسعه شهرها در اطراف خطوط ریلی حمل و نقل عمومی.
- حداقل جابجایی و سهولت در دسترسی برای ساکنان شهرها.

- استفاده از فناوریهای جدید در حمل و نقل شهری.

۱۹۰۰-۱۸۹۰

ابنزر هاوارد

باغشهر

- فردا؛ مسیری صلح آمیز به سوی یک اصلاح واقعی (۱۸۹۸).
- اتصال باغشهرها توسط وسیله ­نقلیه سریع­السیر متمرکز در اطراف یک شهر بزرگتر.

- ایده باغشهر عامل اجتناب از سفرهای روزانه به محل کار.
- نظام حمل و نقل عمومی مبتنی بر راه­آهن تشکیل­دهنده عناصر ساختاری و اتصال­دهنده باغشهرها به یکدیگر.
- مرکز مجموعه لچ ورث و ولوین در مجاورت ایستگاه راه آهن.

۱۹۱۰-۱۹۰۰

اوژن انارد

تقاطع­های غیرهمسطح

- دگرگونی و حل مشکلات شهرهای بزرگ با تکیه بر مسائل ترافیکی.

- طرح تقاطع­های دو طبقه و فلکه با راهروهای زیرزمینی پیاده­ها.
- طرح تقاطع­هایی با روگذر و پله­هایی برای عابران پیاده­ها.
- تفکیک انواع ترافیک با بهره گرفتن از خیابانهای چند طبقه.

^*مأخذ: (کاشانی جو و مفیدی شمیرانی،۱۳۸۸)
۲-۱۷-۲. نظریه های حمل و نقل شهری از ۱۹۲۰ تا ۱۹۷۰
لوکوربوزیه در طرح شهر درخشان خود به سال ۱۹۳۰ بر نیازهای آمد و شد مدرن تأکید و پیشنهاد تقسیم ترافیک را در سه سطح، مترو، سطوح مخصوص پیاده­ها و مسیرهای اتومبیل را ارائه نمود. کنزو تانگه نیز در میانه قرن بیستم بر گسترش حمل و نقل شهری تأکید نمود. به نظر تانگه فضاهای شهری به عنوان زمینه­ای برای برقراری ارتباط باید هرچه بیشتر با گسترش سامانه­های حمل و نقل هماهنگ شوند. و اینکه زمینه اصلی طراحی شهری در حال حاضر، اندیشیدن به یک سازمان فضایی به عنوان شبکه­ ای از ارتباطات و به عنوان پیکرهای زنده همراه با رشد و تغییر است (۱۲۸,۱۲۹:۱۹۷۰,Tange). مورخ شهری سام­باس وارنر روشی را که حمل و نقل همگانی و توسعه املاک حومه­ای در تعامل با یکدیگر به تمرکززدایی شهری منجر می­ شود را، توصیف نمود و بر همین مبنا، شهر آمریکایی را «یک شهر دو تکه، یک شهر کار مجزا از یک شهر سکونتی» نامید (Dittmar et al, 2004, 5).
از اواخر ۱۹۶۰ به ویژه با آشکار شدن مشکلات فراوان در شهرها ناشی از ازدحام بیش از اندازه خودروهای شخصی، حرکتهایی جدی جهت توجه به عابران پیاده و حفاظت آنها همچنین افزایش کیفیت و در نتیجه استفاده بیشتر از حمل و نقل همگانی به وجود آمد. به طور کلی از ابتدای قرن بیستم تا پایان دهه ۶۰ ، رویکرد
اصلی در شهرها حمل و نقل خودرومدار بود. حمل و نقل همگانی آنچنان مورد توجه قرار نداشت و سامانه­های معدود موجود (اتوبوس­ها) نیز تابع خودروها بودند (کاشانی­جو و مفیدی­شمیرانی،۱۳۸۸).
جدول (۲-۳) : نظریه­ های مرتبط با حمل و نقل شهری از۱۹۲۰-۱۹۷۰

دوره زمانی ارائه نظریه

نظریه پرداز

با توجه به مقدار t محاسبه شده (۰۹۸/۰) و سطح معنی داری محاسبه شده (۹۲۲/۰sig=) فرض تحقیق «میزان اعتیاد به مواد مخدر بر حسب وضعیت اشتغال تغییر می کند.» رد و فرض صفر تحقیق «میزان اعتیاد به مواد مخدر بر حسب وضعیت اشتغال تغییر نمی کند» تائید می گردد بنابراین می توان گفت که وضعیت اشتغال(شاغل و بیکار) در سطح ضریب اطمینان ۹۵ درصد نتوانسته تفاوت معناداری را در میزان اعتیاد پاسخگویان ایجاد نماید.

و) بررسی میزان تفاوت پذیری اعتیاد پاسخگویان بر حسب وضعیت تاهل از آنجا که در این تحقیق متغیر وضعیت تاهل بصورت اسمی دوگانه (متاهل و مجرد) طراحی گردیده لذا برای شناخت میزان تفاوت پذیری وضعیت اعتیاد بر حسب وضعیت تاهل از آزمون t استفاده نموده که در ذیل به تفکیک به بیان خلاصه نتایج می پردازیم.
جدول۴۵): خلاصه محاسبات آزمون tدر زمینه میزان تفاوت پذیری وضعیت اعتیاد بر حسب وضعیت تاهل

وضعیت تاهل
تعداد
میانگین
نام آزمون
درجه آزادی
مقدار
سطح معنی داری

مجرد
۱۰۳
۱۵۵۳/۲
t
۳۱۳
۱۹۰/۰
۸۵۰/۰

متاهل
۲۱۲
۱۷۹۲/۲

با توجه به مقدار t محاسبه شده (۱۹۰/۰) و سطح معنی داری محاسبه شده (۸۵۰/۰sig=) فرض تحقیق «میزان اعتیاد به مواد مخدر بر حسب وضعیت تاهل تغییر می کند.» رد و فرض صفر تحقیق « میزان اعتیاد به مواد مخدر بر حسب وضعیت تاهل تغییر نمی کند »تائید می گردد بنابراین می توان گفت که وضعیت تاهل (مجرد و متاهل) در سطح ضریب اطمینان ۹۵ درصد نتوانسته تفاوت معناداری را در میزان اعتیاد پاسخگویان ایجاد نماید. ه) بررسی میزان تفاوت پذیری اعتیاد پاسخگویان بر حسب وجود فرد معتاد در خانواده از آنجا که در این تحقیق متغیر وجود فرد معتاد در خانواده بصورت اسمی دوگانه (دارای معتاد و فاقد معتاد در خانواده) طراحی گردیده لذا برای شناخت میزان تفاوت پذیری وضعیت اعتیاد بر حسب وجود فرد معتاد در خانواده از آزمونt استفاده نموده که در ذیل به تفکیک به بیان خلاصه نتایج می پردازیم.
جدول۴۶): خلاصه محاسبات آزمون tدر زمینه میزان تفاوت پذیری وضعیت اعتیاد بر حسب وجود فرد معتاد در خانواده

وجود فرد معتاد در خانواده
تعداد
میانگین
نام آزمون
درجه آزادی
مقدار
سطح معنی داری

دارای فرد معتاد
۱۳۵
۳۴۸۱/۲
t
۳۱۹
۸۳۸/۲
۰۰۵/۰

-تمثیل (اسلوب معادله)
«فنی که در اینجا از آن به «تمثیل» نام می‌آوریم، خاصه در شعر صائب، عبارت از این است که مفهوم عام و کلی در مصراعی بیان شود و در مصراع دیگر برای تأیید یا توجیه یا تعلیل آن مثالی شاعرانه برای ذکر علت بیاید که در اصطلاح فنون ادبی ما، آن را صنعت «حسن تعلیل» خوانده‌اند. (ناتل خانلری،۱۳۷۱: ۲۶۷) به نظر آقای دکتر شفیعی کدکنی در تمثیل دو مصراع از لحاظ نحوی باید مستقل باشند و هیچ حرف ربط یا شرط یا چیز دیگری آن‌ ها را به هم مرتبط نکند». (شفیعی کدکنی، ۱۳۷۹: ۶۳). تمثیل بیشتر در مصراع دوم و گاهی در مصراع اول آورده می‌شود.

در مصراع دوم:

در مصراع اول:

«منبع تمثیل‌ها بیشتر از زندگی واقعی و مشاهدات عادی سرچشمه می‌گیرد و تاریخ انبیا و داستان‌های ملی نیز در درجه بعدی قرار دارند» (ناتل خانلری،۱۳۷۱: ۲۷۲).
«این بحث در کتاب شعر العجم تحت عنوان ((مثالیه)) آمده است و در آنجا نویسنده بانی این طرز را کلیم، علی قلی سلیم، میرزا صائب و غنی می‌داند». (شبلی نعمانی، ۱۳۶۳: ۱۷) ولی در پاسخ باید گفت تمثیل در شعر شعرای پیش از این دوره هم بوده است پس نمی‌توان این شاعران را بانی آن دانست بلکه تنها می‌توان گفت تمثیل در سبک هندی بسامد بسیار بالایی دارد و شاید در صائب بالاترین بسامد را داشته باشد … صائب، هم از ارسال مثل‌های موجود در شعر پیش از خود بهره گرفته و هم بعضی از سروده‌های او به صورت ضرب‌المثل در آمده است:

- ایجاز
ایجاز ادای مقصود است با کمترین عبارت متعارف (تعریفات نقل از لغت نامه). هر چند ایجاز در پیش از این دوران وجود داشته ولی گویا شاعر سبک هندی تعمدی در این کار داشته و در این کار چون دیگر زمینه‌ها از حد در گذشته است. البته شعرایی چون صائب و کلیم بهتر از بقیه از عهده کار بر آمده و اندیشه‌های نو و تازه خود را در یک بیت و گای یک مصراع گنجانده اند. اما پیروان بعدی آن‌ ها نتوانستند حق مطلب را ادا کنند و ایجاز در شعر آن‌ ها به ابهام و پیچیدگی منجر شد که همان ایجاز مخل است.
مانند این بیت ناصر علی سهرندی:

سر متحرک : زائده کمکی (فرعی ) مهره فوقانی بعدی کمر
عمل : خم کردن ستون فقرات به پهلو
عصب : بخش اصلی شکمی از اعصاب نخاعی
عضله چند سرMoltifid us))
سر ثابت : ناحیه خاجی – در طول سوراخ های خارجی از بالا به عقب ، خار فوقانی خاصره ، ناحیه کمری – زوائد نوک پستانی مهره ها ، زوائد عرضی ، ناحیه گردنی ، زوائد مفصلی چهار مهره پائین گردنی.
سر متحرک : زائده خاری دو تا چهار مهره فوقانی تا سر ثابت
عمل : باز کردن و چرخش ستون فقرات
عصب : بخش اصلی پشتی از اعصاب نخاعی
عضله چرخاننده (Rotatores)
سر ثابت : زائده عرضی هر مهره
سر متحرک : پایه زائده خاری مهره بالاتر بعدی
عمل : باز کردن و چرخش ستون فقرات
عصب : بخش اصلی پشتی از اعصاب نخاعی
تصویر (۳-۲)عضلات خلفی و عمقی ستون فقرات
ب – عضلات تا کننده ستون مهره ها

1. 1. عضله راست شکمی

عضله ای است قوی ، بلند و نواری شکل که تمام طول جدار شکم را فرا می گیرد و توسط خط سفید از عضله راست شکمی مقابل جدا می باشد.اتصالات فوقانی آن توسط زبانه گوشتی نامتساوی بر روی پنجمین ،ششمین ، و هفتمین غضروف دنده است .
سپس به طور مستقیم در حالی که تدریجا از عرض آن کم می شود به سمت عانه امتداد می یابد و در آنجا تبدیل به دو وتر می گردد. وتر خارجی که عریض تر است بر روی ستیغ عانه و وتر داخلی راست شکمی طرف مقابل مخلوط شده و در جلو به مفصل عانه می چسبد . عضله راست شکمی داخل یک غلاف نیامی قرار دارد که از نیام عضلات مایل و عرضی شکمی ساخته شده است.(تصویر ۴-۲)
تصویر ۴-۲ عضله راست شکمی
۲ – عضله مایل خارجی شکم
قسمتی طرفی و قدامی شکم را دور می زند . پهن ترین و خارجی ترین عضلات جدار طرفی شکم است . مبدآ آن توسط هشت زبانه گوشتی بر روی سطح خارجی و کنار تحتانی هشت دنده آخر است انتهای این عضله به سطح قدامی تاج خاصره ای می چسبد.
۳ – عضله مایل داخلی شکم
عضله ای است تخت و عریض که مابین دو عضله عرضی شکم قرار گرفته است . لیکن از آن دو، اندکی ضخیم تر است . جهت الیاف عضله مایل داخلی شکم , رو به بالاست یعنی در جهت عکس الیاف عضله مایل خارجی شکم طرف خود و هم جهت با الیاف عضله مایل خارجی شکم طرف مقابل است .
مبدا آن بخش قدامی تاج خاصره ای می باشد و انتهای آن به غضروف های چهار دنده پائینی قفسه سینه و تاندون های بین دو عضله راست شکمی می چسبد .
۴ – عضله عرضی شکم
عمیق ترین و نازک ترین عضلات جدار شکم است و الیاف آن دارای مسیری عرضی می باشند. این عضله از ناحیه خلفی شکم منشآ گرفته و به طرف جلو تا خط سفید ادامه می یابد. مبدآ اتصالات خلفی آن عبارتنداز :
الف – یک سوم خارجی رباط اینگوینال
ب – دو سوم قدامی لیبه داخلی ستیغ خاصره
ج – زائده عرضی مهره های کمری
د – سطح داخلی غضروف های شش دنده آخر.
انتهای تحتانی این عضله ، در سطح عمقی الیاف قوسی عضله مایل داخلی شکم قرار می گیرند و با هم وتر مخطط را تشکیل می هند.این وتر در پائین ، روی بخش قدامی تاج خاصره ای اتصال دارد.
عمل عضلات تا کننده ستون مهره ها
این عضلات مانند یک جدار الاستیک ، احشای داخل شکم را نگهداری می کنند ، هنگامی که لگن ثابت باشد . انقباض عضلات راست شکمی ، تنه و ستون مهره ای کمری را به جلو خم می کند .
همچنین اگر عضله راست شکمی یک طرف منقبض شود ، تنه را به همان طرف خم می کند . وچنان که با مایل خارجی همران باشد تنه را به طرف مقابل و اگر با مایل داخلی همراه باشد تنه را به همان طرف می چرخاند( ۱۲).
دامنه حرکت در ناحیه ستون مهره ها
دامنه حرکت در قطعات حرکتی منفرد و در کل ستون مهره ها به وسیله اثرات ترکیبی رباط های طولی و بین قطعه ای ، ضخامت دیسک های بین مهره ای ، مسیر و جهت قرار گیری مفاصل رویه ای ، شکل خارهای مهره ای ، و در مورد ناحیه پشتی ، به وسیله اثر اتصالات دنده ها محدود می شود .
قابلیت کشش پذیریی رباط فوق خاری ، رباط های بین خاری ، رباط های بین عرضی ، رباط های طولی خلفی ، کپسول های مفاصل رویه ای و بخش خلفی دیسک های بین مهره ای ، دامنه حرکت خم کردن ستون مهره ها را محدود خواهند کرد.
دامنه حرکت باز کردن ستون مهره ها به وسیله قابلیت کشش پذیری رباط طولی قدامی ، بخش قدامی دیسک های بین مهره ای و همچنین به وسیله برخورد خارهای مهره ها به یکدیگر محدود می شوند.
حرکت خم کردن جانبی که همیشه با مقداری معینی چرخش محوری همراه می باشد ، به وسیله قابلیت کشش پذیری رباط های فوق خاری و بین خاری ، و در مورد طرف محدب و بر آمده ، به وسیله رباط های بین عرضی و بخش جانبی دیسک های بین مهره ای محدود می شوند .
چرخش محوری به وسیله قابلیت کشش پذیری رباط های فوق خاری ، و رباط های بین عرضی ، پیچ خوردگی هایی در دیسک های بین مهره ای ، به وسیله مسیر و جهت قرار گیری مفاصل رویه ای محدود می شود. علاوه بر محدودیت های حرکتی تحمیل شده به وسیله شکل های مهره های وساختار های مختلف نگهدارنده لیفی ، دامنه های حرکتی ستون مهره ها حول سه محور اصلی همجنین به وسیله قابلیت کشش پذیری عضلات اطراف آن نیز محدود می شود.
اگر چه دامنه حرکت در هر قطعه حرکتی واحد خیلی کم است ، ولی مجموعه دامنه های حرکت هر یک از قطعات حرکتی بایکدیگر بسیار زیاد و وسیع می باشد( ۱۷) از نظر فیزیولوژیک ، مهره های کمری بعد از مهره های گردنی متحرک ترین مهره ها بوده و بین دو قسمت کم تحرک و پشتی از بالا بی حرکت خاجی از پائین قرار گرفته است.
حداکثر این تحرک در بین مهره های L5-L4 و L5-S1 قرار دارد. میزان تحرک مهره های کمری از پائین به بالا به تریج کمتر و اندازه آنها کوچکتر می شود و به همین علت آسیب پذیر ی مهره های پائینی بیشتر می شود به همین ترتیب ، ظرفییت و توانایی جذب ضربه توسط ستون مهره ها تاحدودی به وسیله مجموعه ظرفیت جذب ضربه هر یک از قطعات حرکتی واحد مشخص می شود . با وجود این ، ظرفیت جذب ضربه ستون مهره ها به شکل انحنای آن در سطح میانی نیز بستگی دارد .
اگر چه میله فلزی عمودی در مقابل یک نیروی برخوردی ، ضربه را به میزان کم و محدود جذب کرده ویا اصلا هیچ ضربه ای را جذب نمی کند ، ولی با پیچاندن و خمیده کردن همان قطعه از فلز به صورت یک فنر می توان آن را به یک جذب کننده بسیار خوب تبدیل کرد ، به همین طریق ، انحنای ستون مهره ها شامل : گردنی ، پشتی و کمری ظرفیت و توانائی جذب را به هنگام انجام فعالیت هایی از قبیل فرود آمدن پس از یک پرش که باعث ایجاد فشار محوری ستون مهره ها می شود ، را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
کمردرد^[۱]
بیماران با درد مزمن معمولاً افسردگی، آشفتگی در روابط بین فردی بخصوص خانواده، آشفتگی در خواب، خستگی و کاهش کارکردهای فیزیکی و روان شناختی را تجربه می کنند. گاسما در سال ۱۹۹۰، گزارش می دهد که بخش معناداری از جمعیت مبتلا به درد مزمن از افسردگی و ناسازگاری و استرس های اجتماعی و محیط خانوادگی رنج می برند.گرچه هنوز شیوه اثر و علت رابطه بین پریشانی های روان شناختی و درد مزمن بطور آشکار مشخص نیست، لیکن بررسی ها نشان می دهد که پریشانی های روان شناختی بطور غیر معمولی در جمعیت، مبتلا به درد مزمن بالا است. دنیل و همکاران ۱۹۸۵، عنوان می کنند که: بسیاری از بیماران درد مزمن دارای اختلالات شخصیت، وابستگی به مواد مخدر، بی ثباتی در روابط خانوادگی، ناسازگاری شغلی و دعواهای قانونی می باشند. در کار پزشکی، درد شاید شایع ترین شکایت باشد و سندرم های درد مقاوم به درمان نیز شایع اند. کمردرد در ایالات متحده سالیانه میلیون نفر را ناتوان ساخته است و در سال بیش از ۸ میلیون ملاقات پزشکان به همین دلیل انجام می شود.
اختلال درد در زنان دو برابر بیشتر از مردان تشخیص داده می شود. شایعترین سن ابتلا، دهه چهارم و پنجم زندگی است، شاید به این دلیل که با افزایش سن تحمل درد کاهش می یابد. اختلال درد در طبقه کارگر شایع تر است که شاید علت آن احتمال بیشتر صدمات شغلی در این گروه باشد. احتمال وارثت ژنتیک یا مکانیسم های رفتاری در انتقال این بیماری دخیل می باشد. در خانواده افراد مبتلا به درد، اختلال افسردگی، اختلالات اضطرابی و سوء مصرف مواد نیز شایعتر از جمعیت کلی است.
کمردرد از شایع ترین بیماری های اسکلتی عضلانی است و اولین علت آن ناتوانی در افراد زیر ۴۵سال می باشد. دومین علت مراجعه به پزشک و سومین علت انجام عمل جراحی به حساب می آید.