ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                       

چكیده 1

مقدمه. 2

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                       

چكیده 1

مقدمه. 2

فصل اول

1-1-شرح و بیان مساله پژوهش… 5

1-2-سابقه و پیشینه ی پژوهش… 6

1-3-اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش… 10

1-4-اهداف پژوهش… 10

1-5- سوالات پژوهش… 11

1-6- فرضیه های پژوهش… 11

1-7- کاربرد نتایج تحقیق.. 11

1-8-روش و ابزار گردآوری اطلاعات… 12

1-9- روش تجزیه و تحلیل داده ها 13

1-10-جامعه ی آماری و روش نمونه گیری.. 13

1-11- محدودیتها و موانع تحقیق.. 16

1-12- قلمرو مكانی ، زمانی و موضوعی تحقیق.. 18

فصل دوم

2-1- مقدمه. 21

2-2- پیشینه ی تاریخی پارکینگ… 21

2-3- جای پارك.. 22

فهرست مطالب

عنوان    صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                      

2-4- فضا – ساعت… 22

2-5- جابجایی(واگردان) 22

2-6-عرضه پارکینگ… 22

2-7 -تقاضای پارکینگ… 23

2-8-تعیین میزان تقاضای پاركینگ… 23

2-9-روابط مربوط به عرضه، كاربری و تقاضای پاركینگ… 23

2-10- استخراج میزان عرضه و تقاضای پاركینگ… 24

2-11- گروه ها و منافع متأثر از پاركینگ… 25

2-12- سطح توقف خودرو. 25

2-13- حریم و استانداردهای فضای پارك.. 25

2-14- ترافیك… 26

2-15- عوامل تشکیل دهنده ترافیک… 26

2-16- مدیریت ترافیک… 27

2-17- تسهیلات ترافیک… 27

2-18- پارکینگ… 28

2-19- پاركینگ عمومی.. 28

2-20- دسترسی به پاركینگ… 28

2-21- برآورد پارکینگ لازم. 30

2-22- مشکلات احداث پارکینگ… 30

2-23- اشباع پارکینگ… 31

فهرست مطالب

عنوان          صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                      

2-24- محل پارکینگ… .32

2-25-تولید سفر. 33

2-26- مطالعات مبدأ و مقصد. 34

2-27- برنامه ریزی برای معلولین.. 34

2-28- تقسیم بندی پارك حاشیه ای بر اساس مدت توقف… 37

2-29- استانداردهای خودرو. 37

2-30-محدوده مورد مطالعه پارکینگ… 38

2-31-متوسط مدت زمان پارك : 40

2-32- محل های دارای اولویت برای انجام مطالعات پارك حاشیه ای.. 41

2-33-اهمیت احداث پاركینگهای طبقاتی.. 42

2-34- مقایسه هزینه های ایجاد یك واحد پاركینگ… 43

2-35- شاخص های پارکینگ سلامت محور. 43

2-36- شاخص های مكان یابی كاربریهای شهری.. 45

2-37- تأسیسات پارکینگ… 48

2-38- سایر فضاهای پارکینگ… 52

2-39-انواع پارکینگ… 52

2-40-تکنولوژی های جدید پارکینگ و روش های نوین مدیریت فضاهای پارک.. 55

2-41- مشکلات احداث پارکینگ… 63

2-42- سازۀ پارکینگ… 63

2-43-مدیریت پارکینگ… 64

فهرست مطالب

عنوان    صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                      

2-44-ابعاد وسایل نقلیه، استانداردها و سرانه های طراحی پارکینگ… 66

2-45-فضای مورد نیاز پارکینگ برای کاربری های مختلف و نقش رعایت سرانه ها 68

2-46-گشتن به دنبال جای پارک، معضل امروز شهرها 70

2-47- مكانیابی.. 71

2-48-مکان یابی پارکینگ… 71

2-49- اهمیت مكانیابی صحیح در استقرار پاركینگهای عمومی.. 72

2-50- معیارهای موثر در مکانیابی پارکینگ… 73

2-51- سیستم اطلاعات جغرافیایی.. 74

2-52- استفاده از GIS در شهرسازی و برنامه ریزی شهری.. 75

2-53- استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی در حوزه حمل و نقل.. 75

2-54-روش های مکان یابی پارکینگ… 76

2-55-نتیجه گیری.. 80

فصل سوم

3-1- مقدمه. 82

3-2- موقعیت جغرافیایی شهرستان لاهیجان. 82

3-3- موقعیت جغرافیایی شهر لاهیجان. 86

3-4- موقعیت ارتباطی شهر لاهیجان. 86

3-5- خصوصیات كلی آب و هوایی لاهیجان. 87

3-6- درجه حرارت (دما) 89

3-7- بارندگی.. 90

فهرست مطالب

عنوان     صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                      

3-8- رطوبت… 95

3-9- باد. 96

3-10- زمین شناسی،توپو گرافی شهر لاهیجان. 97

3-11-شیب وجهت توسعه ی شهر لاهیجان. 99

 

3-12- منابع آب درلاهیجان. 102

3-13- سوانح طبیعی : 104

3-14- پوشش گیاهی شهرلاهیجان. 104

3-15-ویژگیهای جغرافیایی انسانی.. 105

3-16- پیشینه تاریخی لاهیجان. 112

3-17 – وجه تسمیه لاهیجان. 113

3-18- مراكز مذهبی –تاریخی شهر. 114

3-19- بناهای عمومی شهر. 115

3-20- مراكز دیدنی.. 115

3-21- تأسیسات عمومی شهر لاهیجان. 116

3- 22- محلات لاهیجان. 118

3-23- اوضاع اقتصادی لاهیجان. 118

3-24-نتیجه گیری.. 121

فصل چهارم

4-1-مقدمه. 123

4-2- آمار توصیفی پرسشنامه ها 123

فهرست مطالب

عنوان         صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                       

4-3-نتیجه گیری.. 147

فصل پنجم

5-1-مقدمه. 151

5-2-مراحل مکانیابی پارکینگهای عمومی با بهره گرفتن از GIS و مدل AHP. 152

5-3- مشخصات کلی پارکینگ های موجود شهر لاهیجان. 157

5-4-مکانیابی پارکینگ ها ی عمومی در شهر لاهیجان. 158

5-5- وزن دهی به معیارها 168

5-6-نتیجه گیری.. 175

فصل ششم

6-1-بحث و نتیجه گیری.. 177

6-2- آزمون فرضیات پژوهش… 178

6-3-پاسخ به سوالات پژوهش… 182

6-4- ارائه راهکار و پیشنهادات… 184

منابع و ماخذ. 188

پیوست الف… 195

پیوست ب… 199

چكیده:

مدیریت و هدایت جا بجایی انسان و کالا در سطح معابر یک شهر با هدف افزایش سرعت،امنیت و کاهش هزینه حمل و نقل مهمترین هدف ایجاد سیستمهای حمل و نقل شهری است.کارکرد این سیستم وابسته به وجود زیر ساختهای لازم و نیز قرارگیری مناسب اجزای مختلف آن و نیز هماهنگی این اجزا با یکدیگر است. یکی از مهمترین زیر ساختهای سیستم حمل و نقل، پارکینگهای عمومی هستند که نقش بسزایی در کاهش ترافیک شهری دارند.مکان یابی پارکینگ یکی از مهمترین ابزار در مدیریت شهرها می باشد.پارکینگ می تواند بر کارایی ترافیک و کیفیت زندگی شهری تاثیر بگذارد. بعد از گذشت چندین دهه و افزایش اتومبیل و نبود فضای کافی برای پارک و در نهایت هزینه های ساخت پارکینگ،لزوم مکان یابی مناسب برای پارکینگ نمایان گشت.

این پژوهش در بهار 1393 در شهر لاهیجان برای رفع معضل ترافیک انجام شده است و سعی دارد تا با توجه به شرایط و عوامل موثر بر مکان پارکینگ در شهر لاهیجان به مکان یابی مناسب این عنصر بپردازد.این پژوهش چند هدف را دنبال می نماید: 1-دستیابی به الگوی مناسب جهت مکان یابی بهینه پارکینگهای عمومی با بهره گرفتن از سیستم GIS ؛2-تجزیه و تحلیل عوامل موثردر مکان یابی پارکینگ؛3-شناسایی نواحی نیازمند پارکینگ عمومی و طبقاتی؛4-شناساندن اهمیت و کارایی GIS در انتخاب بهترین مکانها برای احداث پارکینگ.

در این تحقیق علاوه بر ارائه الگویی مناسب جهت مکان یابی بهینه پارکینگ به وسیله GIS به مقایسه روش های مختلف وزندهی لایه های مکان یابی پارکینگ مانند AHP و منطق فازی بولین و …پرداخته      می شود.

كلید واژه: پارکینگ عمومی وطبقاتی، تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، مکان یابی ،سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، شهر لاهیجان.

مقدمه:

با رشد سریع شهرنشینی در دهه های اخیر و افزایش تعداد وسایل نقلیه موتوری ترافیک در سطح معابر شهری به یکی از معضلات شهرهای بزرگ تبدیل شده است. بنابراین یکی از دغدغه های فکری مدیران شهری حل معضل ترافیک می باشد.جهت روان شدن حرکت وسایل نقلیه و حل مشکل ترافیک اقدامات زیادی از جمله احداث زیرساختهای حمل و نقل شهری مانند راه های ارتباطی ،زیرگذرها و روگذرها و گسترش حمل و نقل عمومی از قبیل مترو و اتوبوسهای شهری توسط مدیران شهری صورت گرفته است. در این راستا احداث پارکینگهای عمومی متعدد در مجاورت معابر شهری به منظور جلوگیری از پارکهای طولانی و بی مورد در کنار خیابانها یکی از اقدامات موثر در کاهش ترافیک و به دنبال آن کاهش آلودگی هواست.

مکان یابی صحیح پارکینگ موجب کاهش سفرهای درون شهری می شود که اگر با کاهش یا عدم پارک حاشیه ای همراه باشد باعث افزایش عرض خیابان ها و روان شدن تردد وسایل نقلیه می گردد. بدین منظور بایستی معیارهای موثر طوری در نظر گرفته شود که باعث کاهش پارک حاشیه ای و روان تر شدن ترافیک معابر شود.

با توجه به مسائل مذكور پژوهش حاضر در 6 فصل تنظیم گردیده است:

فصل اول: كلیات تحقیق كه شامل بیان مسئله،‌سابقه و پیشینه ی تحقیق،اهمیت و ضرورت موضوع

تحقیق، اهداف ،‌فرضیه ها، ‌متغیرها و روش تحقیق می باشد نگارش شده است سپس به مقطع زمانی تحقیق و جامعه آماری شهر لاهیجان اشاره شده است.

فصل دوم: به مبانی نظری، پیشینه و ادبیات تحقیق اشاره می گردد .

فصل سوم : ویژگیهای جغرافیایی ،اجتماعی ،اقتصادی ،کالبدی لاهیجان نگارش شده است.

فصل چهارم :به بررسی وضعیت پارکینگ در شهر لاهیجان از دیدگاه شهروندان پرداخته ،و سپس وضعیت پارکینگ ها در این شهر مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است .

فصل پنجم: با بهره گرفتن از روش تحلیل سلسله مراتبی و روش AHP نیز مکانیابی بهینه ای برای احداث پارکینگ های عمومی صورت پذیرفت و تعداد پارکینگ مورد نیاز و محل احداث آنها پیشنهاد گردید.

در فصل ششم به اثبات فرضیات و پاسخ به سوالات پژوهش پرداخته شده و در نهایت نتیجه گیری و پیشنهاداتی ارائه شده است .

1-1- شرح و بیان مساله پژوهش:

مدت زمان زیادی است كه عناصر انسان، وسیله نقلیه و محیط به عنوان عناصر اصلی در حمل و نقل جاده ای مرسوم واقع شده اند و هدف از شناسایی كامل آنها، برقراری ایمنی آنهاست؛ چرا كه این عناصر با هم روابط متقابل و تأثیر پذیر دارند. به عنوان مثال انسان و وسیله نقلیه با هم برروی محیط اثر می گذارند و باعث ایجاد ترافیك در شهرها و آلودگی های زیست محیطی می شوند و در قبال آن محیط نیز با ویژگی های خود باعث تغییر شرایط حمل و نقل می شود.

منشا ایجاد و گسترش روزافزون شهرها را در عوامل عمده ای از قبیل توسعه مبادلات کالا، پیشرفت تجاری و تمدن انسانی می توان دانست و در میان مهمترین عوامل پیدایش شهرها، بایستی توسعه شبکه راه ها را عادی ترین و قدیمی ترین عامل دانست.

گسترش شهرها، افزایش تعداد مسافرتهای شهری، پیشرفت تکنولوژی و ارزان شدن قیمت خودرو و بالارفتن درآمد خانواده سبب شده تعداد خودروها در شهرها افزایش قابل توجه ای داشته باشد که این امر باعث ایجاد ترافیک و همچنین کمبود فضای پارک خودرو شده است. حل مسئله ترافیک به برنامه‌ریزی‌های درازمدت و کوتاه مدت مختلفی از جمله کاهش سفرهای شهری، طراحی سیستم حمل و نقل عمومی فراگیر و غیره نیازمند است. تامین فضای پارکینگ خودرو در شهر، خارج از بحث ترافیک یکی از نیازهای ضروری است. با تامین پاركینگ در نقاط مختلف شهر می توان تا حد زیادی بر مشكلات ترافیكی فائق آمد.

تامین پارکینگ در بافت ‌های شهری موجود ما، از مسائل و مشكلات طراحان شهری نبوده و اکثر فضاهای پیش بینی شده در طرح های جامع، یا تغییر کاربری داده و یا واگذار شده‌اند. وجود مراكز تجاری با جذب سفر بالا در برخی شهرها، استفاده از الگوی توقفگاه های چند طبقه را اجتناب ناپذیر ساخته و دستیابی به ضوابط این گونه توقفگاه ها را ضروری می سازد.

امروزه با ورود حجم بالایی از خودروها، سرانه خودرو از یک دستگاه به ازای هر واحد مسکونی به دو یا سه واحد در حال افزایش است. این امر باعث ازدحام خودروها در حاشیه خیابان ‌ها و کوچه‌ها شده است. در این وضعیت می بایست روشی را پیشنهاد نمود که هم ارزان بوده و هم اجرای آ‌ن ساده باشد و حجم بالایی از پارکینگ را برای ساختمانها تامین نماید.

در شرایط كنونی رشد روزافزون شهرها كه متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت می باشد منجر به ساخت و سازهای بدون برنامه ریزی و تغییرات متعددی در كاربری های شهری شده است. هجوم بیش از اندازه جمعیت به شهرها به همراه رشد ناخواسته و ناموزون و توسعه غیر اصولی آنها به علت عدم تناسب بین كاربری های مختلف شهری و نبود مدیریت واحد شهری، مشكلات عدیده ای را در سیستم شهری به وجود می آورد. شهر لاهیجان با داشتن 82110 نفر جمعیت در سال 1390 و با مساحت 9 کیلومتر مربع و با

فصل اول

1-1-شرح و بیان مساله پژوهش… 5

1-2-سابقه و پیشینه ی پژوهش… 6

1-3-اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش… 10

1-4-اهداف پژوهش… 10

1-5- سوالات پژوهش… 11

1-6- فرضیه های پژوهش… 11

1-7- کاربرد نتایج تحقیق.. 11

1-8-روش و ابزار گردآوری اطلاعات… 12

1-9- روش تجزیه و تحلیل داده ها 13

1-10-جامعه ی آماری و روش نمونه گیری.. 13

1-11- محدودیتها و موانع تحقیق.. 16

1-12- قلمرو مكانی ، زمانی و موضوعی تحقیق.. 18

فصل دوم

2-1- مقدمه. 21

2-2- پیشینه ی تاریخی پارکینگ… 21

2-3- جای پارك.. 22

فهرست مطالب

عنوان    صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                      

2-4- فضا – ساعت… 22

2-5- جابجایی(واگردان) 22

2-6-عرضه پارکینگ… 22

2-7 -تقاضای پارکینگ… 23

2-8-تعیین میزان تقاضای پاركینگ… 23

2-9-روابط مربوط به عرضه، كاربری و تقاضای پاركینگ… 23

2-10- استخراج میزان عرضه و تقاضای پاركینگ… 24

2-11- گروه ها و منافع متأثر از پاركینگ… 25

2-12- سطح توقف خودرو. 25

2-13- حریم و استانداردهای فضای پارك.. 25

2-14- ترافیك… 26

2-15- عوامل تشکیل دهنده ترافیک… 26

2-16- مدیریت ترافیک… 27

2-17- تسهیلات ترافیک… 27

2-18- پارکینگ… 28

2-19- پاركینگ عمومی.. 28

2-20- دسترسی به پاركینگ… 28

2-21- برآورد پارکینگ لازم. 30

2-22- مشکلات احداث پارکینگ… 30

2-23- اشباع پارکینگ… 31

فهرست مطالب

عنوان          صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                      

2-24- محل پارکینگ… .32

2-25-تولید سفر. 33

2-26- مطالعات مبدأ و مقصد. 34

2-27- برنامه ریزی برای معلولین.. 34

2-28- تقسیم بندی پارك حاشیه ای بر اساس مدت توقف… 37

2-29- استانداردهای خودرو. 37

2-30-محدوده مورد مطالعه پارکینگ… 38

2-31-متوسط مدت زمان پارك : 40

2-32- محل های دارای اولویت برای انجام مطالعات پارك حاشیه ای.. 41

2-33-اهمیت احداث پاركینگهای طبقاتی.. 42

2-34- مقایسه هزینه های ایجاد یك واحد پاركینگ… 43

2-35- شاخص های پارکینگ سلامت محور. 43

2-36- شاخص های مكان یابی كاربریهای شهری.. 45

2-37- تأسیسات پارکینگ… 48

2-38- سایر فضاهای پارکینگ… 52

2-39-انواع پارکینگ… 52

2-40-تکنولوژی های جدید پارکینگ و روش های نوین مدیریت فضاهای پارک.. 55

2-41- مشکلات احداث پارکینگ… 63

2-42- سازۀ پارکینگ… 63

2-43-مدیریت پارکینگ… 64

فهرست مطالب

عنوان    صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                      

2-44-ابعاد وسایل نقلیه، استانداردها و سرانه های طراحی پارکینگ… 66

2-45-فضای مورد نیاز پارکینگ برای کاربری های مختلف و نقش رعایت سرانه ها 68

2-46-گشتن به دنبال جای پارک، معضل امروز شهرها 70

2-47- مكانیابی.. 71

2-48-مکان یابی پارکینگ… 71

2-49- اهمیت مكانیابی صحیح در استقرار پاركینگهای عمومی.. 72

2-50- معیارهای موثر در مکانیابی پارکینگ… 73

2-51- سیستم اطلاعات جغرافیایی.. 74

2-52- استفاده از GIS در شهرسازی و برنامه ریزی شهری.. 75

2-53- استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی در حوزه حمل و نقل.. 75

2-54-روش های مکان یابی پارکینگ… 76

2-55-نتیجه گیری.. 80

فصل سوم

3-1- مقدمه. 82

3-2- موقعیت جغرافیایی شهرستان لاهیجان. 82

3-3- موقعیت جغرافیایی شهر لاهیجان. 86

3-4- موقعیت ارتباطی شهر لاهیجان. 86

3-5- خصوصیات كلی آب و هوایی لاهیجان. 87

3-6- درجه حرارت (دما) 89

3-7- بارندگی.. 90

فهرست مطالب

عنوان     صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                      

3-8- رطوبت… 95

3-9- باد. 96

3-10- زمین شناسی،توپو گرافی شهر لاهیجان. 97

3-11-شیب وجهت توسعه ی شهر لاهیجان. 99

3-12- منابع آب درلاهیجان. 102

3-13- سوانح طبیعی : 104

3-14- پوشش گیاهی شهرلاهیجان. 104

3-15-ویژگیهای جغرافیایی انسانی.. 105

3-16- پیشینه تاریخی لاهیجان. 112

3-17 – وجه تسمیه لاهیجان. 113

3-18- مراكز مذهبی –تاریخی شهر. 114

3-19- بناهای عمومی شهر. 115

3-20- مراكز دیدنی.. 115

3-21- تأسیسات عمومی شهر لاهیجان. 116

3- 22- محلات لاهیجان. 118

3-23- اوضاع اقتصادی لاهیجان. 118

3-24-نتیجه گیری.. 121

فصل چهارم

4-1-مقدمه. 123

4-2- آمار توصیفی پرسشنامه ها 123

فهرست مطالب

عنوان         صفحه  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ                                                                                                       

4-3-نتیجه گیری.. 147

فصل پنجم

5-1-مقدمه. 151

5-2-مراحل مکانیابی پارکینگهای عمومی با بهره گرفتن از GIS و مدل AHP. 152

5-3- مشخصات کلی پارکینگ های موجود شهر لاهیجان. 157

5-4-مکانیابی پارکینگ ها ی عمومی در شهر لاهیجان. 158

5-5- وزن دهی به معیارها 168

5-6-نتیجه گیری.. 175

فصل ششم

6-1-بحث و نتیجه گیری.. 177

6-2- آزمون فرضیات پژوهش… 178

6-3-پاسخ به سوالات پژوهش… 182

6-4- ارائه راهکار و پیشنهادات… 184

منابع و ماخذ. 188

پیوست الف… 195

پیوست ب… 199

چكیده:

مدیریت و هدایت جا بجایی انسان و کالا در سطح معابر یک شهر با هدف افزایش سرعت،امنیت و کاهش هزینه حمل و نقل مهمترین هدف ایجاد سیستمهای حمل و نقل شهری است.کارکرد این سیستم وابسته به وجود زیر ساختهای لازم و نیز قرارگیری مناسب اجزای مختلف آن و نیز هماهنگی این اجزا با یکدیگر است. یکی از مهمترین زیر ساختهای سیستم حمل و نقل، پارکینگهای عمومی هستند که نقش بسزایی در کاهش ترافیک شهری دارند.مکان یابی پارکینگ یکی از مهمترین ابزار در مدیریت شهرها می باشد.پارکینگ می تواند بر کارایی ترافیک و کیفیت زندگی شهری تاثیر بگذارد. بعد از گذشت چندین دهه و افزایش اتومبیل و نبود فضای کافی برای پارک و در نهایت هزینه های ساخت پارکینگ،لزوم مکان یابی مناسب برای پارکینگ نمایان گشت.

این پژوهش در بهار 1393 در شهر لاهیجان برای رفع معضل ترافیک انجام شده است و سعی دارد تا با توجه به شرایط و عوامل موثر بر مکان پارکینگ در شهر لاهیجان به مکان یابی مناسب این عنصر بپردازد.این پژوهش چند هدف را دنبال می نماید: 1-دستیابی به الگوی مناسب جهت مکان یابی بهینه پارکینگهای عمومی با بهره گرفتن از سیستم GIS ؛2-تجزیه و تحلیل عوامل موثردر مکان یابی پارکینگ؛3-شناسایی نواحی نیازمند پارکینگ عمومی و طبقاتی؛4-شناساندن اهمیت و کارایی GIS در انتخاب بهترین مکانها برای احداث پارکینگ.

در این تحقیق علاوه بر ارائه الگویی مناسب جهت مکان یابی بهینه پارکینگ به وسیله GIS به مقایسه روش های مختلف وزندهی لایه های مکان یابی پارکینگ مانند AHP و منطق فازی بولین و …پرداخته      می شود.

كلید واژه: پارکینگ عمومی وطبقاتی، تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، مکان یابی ،سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، شهر لاهیجان.

مقدمه:

با رشد سریع شهرنشینی در دهه های اخیر و افزایش تعداد وسایل نقلیه موتوری ترافیک در سطح معابر شهری به یکی از معضلات شهرهای بزرگ تبدیل شده است. بنابراین یکی از دغدغه های فکری مدیران شهری حل معضل ترافیک می باشد.جهت روان شدن حرکت وسایل نقلیه و حل مشکل ترافیک اقدامات زیادی از جمله احداث زیرساختهای حمل و نقل شهری مانند راه های ارتباطی ،زیرگذرها و روگذرها و گسترش حمل و نقل عمومی از قبیل مترو و اتوبوسهای شهری توسط مدیران شهری صورت گرفته است. در این راستا احداث پارکینگهای عمومی متعدد در مجاورت معابر شهری به منظور جلوگیری از پارکهای طولانی و بی مورد در کنار خیابانها یکی از اقدامات موثر در کاهش ترافیک و به دنبال آن کاهش آلودگی هواست.

مکان یابی صحیح پارکینگ موجب کاهش سفرهای درون شهری می شود که اگر با کاهش یا عدم پارک حاشیه ای همراه باشد باعث افزایش عرض خیابان ها و روان شدن تردد وسایل نقلیه می گردد. بدین منظور بایستی معیارهای موثر طوری در نظر گرفته شود که باعث کاهش پارک حاشیه ای و روان تر شدن ترافیک معابر شود.

با توجه به مسائل مذكور پژوهش حاضر در 6 فصل تنظیم گردیده است:

فصل اول: كلیات تحقیق كه شامل بیان مسئله،‌سابقه و پیشینه ی تحقیق،اهمیت و ضرورت موضوع

تحقیق، اهداف ،‌فرضیه ها، ‌متغیرها و روش تحقیق می باشد نگارش شده است سپس به مقطع زمانی تحقیق و جامعه آماری شهر لاهیجان اشاره شده است.

فصل دوم: به مبانی نظری، پیشینه و ادبیات تحقیق اشاره می گردد .

فصل سوم : ویژگیهای جغرافیایی ،اجتماعی ،اقتصادی ،کالبدی لاهیجان نگارش شده است.

فصل چهارم :به بررسی وضعیت پارکینگ در شهر لاهیجان از دیدگاه شهروندان پرداخته ،و سپس وضعیت پارکینگ ها در این شهر مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است .

فصل پنجم: با بهره گرفتن از روش تحلیل سلسله مراتبی و روش AHP نیز مکانیابی بهینه ای برای احداث پارکینگ های عمومی صورت پذیرفت و تعداد پارکینگ مورد نیاز و محل احداث آنها پیشنهاد گردید.

در فصل ششم به اثبات فرضیات و پاسخ به سوالات پژوهش پرداخته شده و در نهایت نتیجه گیری و پیشنهاداتی ارائه شده است .

1-1- شرح و بیان مساله پژوهش:

مدت زمان زیادی است كه عناصر انسان، وسیله نقلیه و محیط به عنوان عناصر اصلی در حمل و نقل جاده ای مرسوم واقع شده اند و هدف از شناسایی كامل آنها، برقراری ایمنی آنهاست؛ چرا كه این عناصر با هم روابط متقابل و تأثیر پذیر دارند. به عنوان مثال انسان و وسیله نقلیه با هم برروی محیط اثر می گذارند و باعث ایجاد ترافیك در شهرها و آلودگی های زیست محیطی می شوند و در قبال آن محیط نیز با ویژگی های خود باعث تغییر شرایط حمل و نقل می شود.

منشا ایجاد و گسترش روزافزون شهرها را در عوامل عمده ای از قبیل توسعه مبادلات کالا، پیشرفت تجاری و تمدن انسانی می توان دانست و در میان مهمترین عوامل پیدایش شهرها، بایستی توسعه شبکه راه ها را عادی ترین و قدیمی ترین عامل دانست.

گسترش شهرها، افزایش تعداد مسافرتهای شهری، پیشرفت تکنولوژی و ارزان شدن قیمت خودرو و بالارفتن درآمد خانواده سبب شده تعداد خودروها در شهرها افزایش قابل توجه ای داشته باشد که این امر باعث ایجاد ترافیک و همچنین کمبود فضای پارک خودرو شده است. حل مسئله ترافیک به برنامه‌ریزی‌های درازمدت و کوتاه مدت مختلفی از جمله کاهش سفرهای شهری، طراحی سیستم حمل و نقل عمومی فراگیر و غیره نیازمند است. تامین فضای پارکینگ خودرو در شهر، <p>&nbsp;</p><p><a href="https://40y.ir/%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af-%d8%b1%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d8%ac%d8%ba%d8%b1%d8%a7%d9%81%db%8c%d8%a7-%d9%85%da%a9%d8%a7%d9%86%db%8c%d8%a7%d8%a8%db%8c/"><img class="alignnone size-medium wp-image-172178″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/09/thesis-6-300x300.png” width="300″ height="300″ /></a></p>خارج از بحث ترافیک یکی از نیازهای ضروری است. با تامین پاركینگ در نقاط مختلف شهر می توان تا حد زیادی بر مشكلات ترافیكی فائق آمد.

تامین پارکینگ در بافت ‌های شهری موجود ما، از مسائل و مشكلات طراحان شهری نبوده و اکثر فضاهای پیش بینی شده در طرح های جامع، یا تغییر کاربری داده و یا واگذار شده‌اند. وجود مراكز تجاری با جذب سفر بالا در برخی شهرها، استفاده از الگوی توقفگاه های چند طبقه را اجتناب ناپذیر ساخته و دستیابی به ضوابط این گونه توقفگاه ها را ضروری می سازد.

امروزه با ورود حجم بالایی از خودروها، سرانه خودرو از یک دستگاه به ازای هر واحد مسکونی به دو یا سه واحد در حال افزایش است. این امر باعث ازدحام خودروها در حاشیه خیابان ‌ها و کوچه‌ها شده است. در این وضعیت می بایست روشی را پیشنهاد نمود که هم ارزان بوده و هم اجرای آ‌ن ساده باشد و حجم بالایی از پارکینگ را برای ساختمانها تامین نماید.

در شرایط كنونی رشد روزافزون شهرها كه متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت می باشد منجر به ساخت و سازهای بدون برنامه ریزی و تغییرات متعددی در كاربری های شهری شده است. هجوم بیش از اندازه جمعیت به شهرها به همراه رشد ناخواسته و ناموزون و توسعه غیر اصولی آنها به علت عدم تناسب بین كاربری های مختلف شهری و نبود مدیریت واحد شهری، مشكلات عدیده ای را در سیستم شهری به وجود می آورد. شهر لاهیجان با داشتن 82110 نفر جمعیت در سال 1390 و با مساحت 9 کیلومتر مربع و با