فهرست مطالب:

چکیده………………………………………………………………………………………………1

فصل اول: مقدمه

مقدمه……………………………………………………………………………………………..4

1-2- اهداف طرح………………………………………………………………………………….6

1-3- فرضیه­های طرح…………………………………………………………………………….6

فصل دوم: بررسی منابع

2- 1- مقدار مواد مغذی  مورد نیاز گوساله­ های جوان……………………………………….8

2-2- انرژی مورد نیاز گوساله­ها………………………………………………………………….9

2-2-1- متابولیسم در حالت ناشتا (میزان متابولیسم پایه)…………………………………9

2-2-2- انرژی قابل متابولیسم………………………………………………………………….10

2-3- پروتئین مورد نیاز گوساله­ها………………………………………………………………12

2-3-1- پروتئین مورد نیاز برای نگهداری ………………………………………………………12

2-3- 2- اثرات شرایط محیطی بر روی انرژی و پروتئین مورد نیاز گوساله………………….16

2-4- سایر جنبه­های تغذیه گوساله …………………………………………………………..17

2-4- 1- تغذیه جنین …………………………………………………………………………….17

2-4- 2- آغوز……………………………………………………………………………………..18

2-4- 3- آب و الکترولیت­ها ……………………………………………………………………19

2-4- 4- مواد جایگزین شیر ……………………………………………………………………20

2-4- 5- مواد افزودنی ………………………………………………………………………22

2-4- 6- توجهات عملی خوراک دادن ……………………………………………………….23

2-5- شیر و عملکرد گوساله…………………………………………………………………..25

2-5-1- شیر و ماده خشک موجود درآن………………………………………………….25

2-5-2- شیر و خوراک مصرفی………………………………………………………………26

2-5-3- دوره پیش از شیرگیری………………………………………………………………31

2-5-4- دوره پس از شیرگیری…………………………………………………………………33

2-5-5- اثرات طولانی مدت………………………………………………………………….34

2ـ5ـ6 ـ توسعه شکمبه…………………………………………………………………….35

2-6- معرفی گیاهان دارویی و تاثیر آن بر عملکرد حیوانات………………………………37

2-6-1- تاثیر رزماری بر عملکرد حیوانات……………………………………………………40

2-6-2- تاثیر مرزه بر عملکرد حیوانات……………………………………………………41

2-6-3- تاثیر زنجبیل بر عملکرد حیوانات………………………………………………….42

2-6-4- اشکال متداول استفاده از گیاهان دارویی در دامپروری…………………………44

2-6-4-1- پودر………………………………………………………………………………..44

2-6-4-2- چای­ها……………………………………………………………………………..45

2-6-4-3- جوشانده­ها…………………………………………………………………..45

2-6-4-4- خیسانده گیاه…………………………………………………………………45

2-6-4-5- عصاره­ها………………………………………………………………………..46

2-6-4-6- اسانس­ها……………………………………………………………………47

2-6-4-7- کپسولـها و قرص­ها…………………………………………………………….47

2-6-4-8- ضمادها………………………………………………………………………….47

2-6-4-9- کمپرس­ها………………………………………………………………………..47

2-6-4-10- شربت………………………………………………………………………….48

2-6=4- 11- لوسیون…………………………………………………………………….48

2-6-4- 12- پماد و کرم­ها……………………………………………………………….48

2-6-4-13- اسپری، بخور…………………………………………………………………..48

2-6-4-14- دود­ دادن…………………………………………………………………….48

فصل سوم: مواد و روش کار

3-1- مکان و زمان اجرای طرح………………………………………………………..50

3-2- نحوه اجرای طرح ………………………………………………………………..50

3-3- مدیریت گوساله‌‌ها …………………………………………………………….51

3-4- اندازه گیری ها و نمونه برداری ها…………………………………………..52

3-4-1- خوراک مصرفی……………………………………………………………….52

3-4-2- وزن بدن………………………………………………………………………..53

3-4-3- امتیاز مدفوع…………………………………………………………………..53

3-4-4- رشد اسکلتی…………………………………………………………………..53

3-4-5- نمونه‌گیری از خون……………………………………………………………… 53

3-5- تجزیه و تحلیل آماری…………………………………………………………….. 54

فصل چهارم: بحث و نتایج

4- مصرف جیره آغازین, ماده خشک مصرفی، افزایش وزن روزانه, بازده خوراک ,وزن از شیرگیری و وزن نهایی……58

4ـ1- جیره آغازین مصرفی…………………………………………………………….58

4ـ2- ماده خشک مصرفی……………………………………………………………..61

4ـ3- بازده خوراک…………………………………………………………………….63

4ـ4- افزایش وزن روزانه……………………………………………………………….67

4-5- وزن از شیرگیری و وزن نهایی………………………………………………….69

4ـ6- امتیاز مدفوع……………………………………………………………………70

4ـ7- صفات مربوط به رشد اسکلتی……………………………………………..71

4-7-1- دور سینه…………………………………………………………………….71

4-7-2- عرض بین استخوان هیپ…………………………………………………..72

\

4ـ8- فراسنجه‌های سرم خون در دوره‌های 9، 30، 40 و 70 روزگی…………….72

4ـ8-1- بتا- هیدروکسی بوتیرات…………………………………………………….76

4ـ8-2- گلوکز………………………………………………………………………….76

4ـ8-3- آلبومین………………………………………………………………………..79

4ـ8-4- پروتئین کل…………………………………………………………………..81

4ـ8-5- گلوبولین……………………………………………………………………..82

فصل پنجم:  نتیجه گیری

5ـ نتیجه گیری…………………………………………………………………………85

5ـ1ـ مشکلات و محدودیت‌های این پژوهش………………………………………..85

5ـ2ـ پیشنهادات……………………………………………………………………….85

منابع……………………………………………………………………………………88

چکیده:

برای مطالعه اثر درصد ماده خشک شیر و ترکیبی از گیاهان دارویی بر عملکرد گوساله­های شیرخوار آزمایشی در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×2 بر روی 40 راس گوساله نر هلشتاین از سن 10 روزگی تا 70 روزگی طراحی شد. که هر تیمار شامل 10 تکرار بود تیمار آزمایشی عبارت بودند از: تیمار1) 7 کیلوگرم شیر حاوی 5/12 درصد ماده خشک (CO)، تیمار2) 7 کیلوگرم شیر حاوی 5/12 درصد ماده خشک همراه با افزودنی گیاهی (PCO)، تیمار 3) 7 کیلوگرم شیر حاوی 20 درصد ماده خشک (HD)، تیمار 4) 7 کیلوگرم شیر حاوی 20 درصد ماده خشک همراه با افزودنی گیاهی (PHD) بودند. افزودنی گیاهان دارویی ترکیبی از گیاه خشک شده رزماری، زنجبیل و مرزه بود که روزانه 10 گرم از این مخلوط آسیاب شده به شیر وعده صبح اضافه شد. برای بالا بردن ماده خشک شیر در هر وعده 5/262 گرم شیر کامل خشک شده را به 5/3 لیتر شیر اضافه و مخلوط کردیم. داده­های بدست آمده در مورد ماده خشک مصرفی، وزن بدن، امتیاز مدفوع، رشد اسکلتی، فراسنجه­های خونی توسط نرم افزار SAS مورد تجزیه و آنالیز قرار گرفتند. در پیش از شیرگیری آنالیز داده­ها نشان داد که میانگین ماده خشک مصرفی روزانه و کل دوره ، افزایش وزن روزانه و کل دوره  تا 40 روزگی در گوساله­های تغذیه شده با شیر حاوی20 درصد ماده خشک نسبت به گروه تغذیه شده با شیر حاوی5/12 درصد ماده خشک به طور معنی­داری بالاتر بود (0001/0=P)، اما پس از شیرگیری تفاوت معنی­داری بین عملکرد تیمارها مشاهده نشد، عرض بین استخوان هیپ به طور معنی­داری در گروهی که شیر با ماده خشک بالاتر خورده بودند بالاتر بود (0001/0=p). افزودن مخلوط گیاهان دارویی اثر معنی­ داری بر روی عملکرد گوساله­ها نداشت(05/0<P). اما گیاهان دارویی، سطح ماده خشک شیر و اثرمتقابل گیاهان دارویی و سطح ماده خشک شیر به طور معنی­داری باعث بهبود در فراسنج­های خون گوساله­ها شدند، به طوری­که باعث افزایش گلوکز، کاهش پروتئین کل، افزایش آلبومین و کاهش گلوبولین سرم خون شدند. در مجموع خوراندن شیر با ماده خشک بالاتر باعث بهبود سرعت رشد و شاخص­های سلامتی در گوساله ­ها گردید.

فصل اول: مقدمه و طرح پژوهش

مقدمه:

گوساله‌ها از زمان تولد تا شیرگیری بدلیل تغییرات شگرف فیزیولوژیکی و متابولیکی که به موجب آن ها از یک موجود تک‌معده‌ای به یک نشخوارکننده تبدیل می‌شوند، تحت تاثیر تنش قابل توجهی قرار می‌گیرند. به منظور تولید مطلوب گاوهای پر‌‌تولید، باید گوساله‌های شیرخوار با استعداد ژنتیکی بالا را به روش مناسب و بهینه تغذیه کرد، اقتصادی بودن گاوداری تا اندازه زیادی تابع موفقیت گاودار در رشد و پرورش گوساله‌ها جهت جایگزینی است. امروزه دیدگاه­های متفاوتی در رابطه با روش­ها و مقادیر تغذیه شیر به گوساله­­ها ارائه شده است، خان(2011) گزارش کرد که تغذیه مقادیر بالای شیر به گوساله­ها سبب افزایش وزن روزانه، بهبود بازده خوراک ودر نهایت بهبود عملکرد گوساله شده است[89]. در همین خصوص دیده شده است که تغذیه مقدار بالای شیر در سنین اولیه می­تواند اثرات طولانی مدتی بر عملکرد گوساله داشته باشد، سوبرون(2009) گزارش کرد هنگامی که به گوساله­ها شیر بیش تری خورانده شد این حیوانات در دوره شیر­دهی شیر بیش تری تولید کردند[141]. میلریا(1966)، افزایش امتیاز مدفوع و افزایش روزهای ابتلا به اسهال در هنگام ارائه مقادیر بالای شیر را مشاهده کرد[102]. اطلاعات محدودی در رابطه با افزایش ماده خشک شیر وجود دارد و این در حالیست که شاید افزایش در ماده خشک شیر راهکار موثری نسبت به خوراندن مقادیر بالاتر شیر بدون ایجاد مشکلات سلامتی برای گوساله­های جوان باشد. در صنعت دامپروری و به ویژه گاوداری یکی از اهداف اصلی تولید تعداد گوساله بیش تر، سالم­­ترو در نهایت افزایش سود است. هدف اصلی درکلیه فعالیت­های صنعتی افزایش تولید در قسمت­های مختلف ودرنهایت افزایش­سودآوری واحد صنعتی است. در مزارع مدرن پرورش گاو­های شیری افزایش مرگ و میرگوساله­ها یکی از اصلی­ترین عوامل­ عدم سودآور بودن واحد دامپروری است که از جمله اصلی­ترین دلیل این مرگ و میر اسهال و ضعف در سیستم ایمنی بدن در روزهای اولیه پس از تولد گزارش شده است افت در سیستم ایمنی به هر دلیلی می­تواند افزون بر افزایش هزینه پرورش گوساله که شامل هزینه­های درمانی و کارگری بیش تر است افت در عملکرد شامل کاهش مصرف خوراک، کاهش افزایش وزن روزانه و افت در بازده استفاده از خوراک را به همراه داشته باشد که همسویی این مسائل می­تواند ضرر اقتصادی را به همراه داشته باشد. بنابراین روشن است که افزایش کارایی سیستم ایمنی می­تواند تا حد بالایی به سلامت گوساله­ها کمک و بهبود عملکرد و در نهایت سود اقتصادی بیش تر را تضمین کند . استفاده از آنتی‌بیوتیک به عنوان محرک رشد، باعث افزایش سرعت رشد و افزایش میزان تولیدات و در نتیجه سود حاصل از پرورش می‌گردد. با توجه به تاثیر استفاده از آنتی بیوتیک‌ها در بهبود سلامت، حیوان می‌تواند از مواد مغذی در جهت رشد و تمایز بهتر به جای استفاده از مواد مغذی در مسیر مبارزه با عفونت‌ها استفاده نماید. پژوهش­گران گزارش کردند که استفاده مداوم و نا منظم از مقادیر زیاد آنتی بیوتیک ها در خوراک حیوانات، سبب ایجاد باکتری‌های مقاوم می‌شود[73]. چاوز و همکاران (2008) گزارش کردند احتمال انتقال باقیمانده آنتی­‌بیوتیک­ها از طریق مصرف فرآورده­های­ دامی، به انسان نیز وجود دارد[33]. بنابراین باید جایگزین‌هایی را به جای استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های محرک رشد شناسایی و به پرورش‌دهندگان دام معرفی كرد که نه تنها بازده و سود اقتصادی دچار كاهش نشود و بلکه نگرانی‌ها در مورد سلامت مصرف کنندگان بر طرف گردد[64]. در سال‌های اخیر ترکیباتی تحت عنوان پروبیوتیک، پری بیوتیک‌ها، اسیدهای آلی و روغن‌های ضروری به عنوان جایگزین آنتی‌بیوتیک‌های محرک رشد مورد بررسی قرار گرفتند[45]. از آنجایی که عملکرد مناسب گوساله در روزهای اول پس از تولد و شیرخوارگی ضامن بقاء و حفظ شرایط بهینه یک گله در آینده خواهد بود و با توجه به اهمیت این موضوع و وجود گاهی نتایج متناقض در پژوهش­های انجام گرفته در این زمینه و هم­چنین عدم مطالعه این موضوع در شرایط محیطی و سیستم‌های پرورش گاو شیری در ایران، لازم و ضروری است که در طی یک سری آزمایش تاثیر شیر، شیر با ماده خشک بالا و مخلوطی از گیاهان دارویی بر عملکرد گوساله­های شیر خوار مورد بررسی قرار گیرد.