۲- آیا محافظه کاری کمک می کند تا رابطه ارزشی اطلاعات حسابداری افزایش پیدا کند؟
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
عدهای از محققان معتقد هستند که محافظهکاری در حسابداری نقش اطلاعاتی داشته و برای استفادهکنندگان و تهیهکنندگان صورتهای مالی مفید است و در مقابل عدهای دیگر نه تنها برای محافظهکاری نقش اطلاعاتی قائل نمی شوند بلکه آنرا به زیان استفادهکنندگان و تهیهکنندگان صورتهای مالی میدانند. در همه کشورهای جهان از جمله ایران، اغلب استانداردهای حسابداری حاوی الزاماتی برای بکارگیری رویههای محافظه کارانه هستند. گنجاندن چنین استانداردهایی در متن استانداردها، بیش از هر چیزی ناشی از توجه به ویژگی قابلیت اتکای اطلاعات ارائه شده در گزارشهای مالی است. بحثی که همواره در متون حسابداری مطرح بوده این است که آیا اِعمال محافظهکاری در گزارشگری مالی که نتیجه توجه به ویژگی قابلیت اتکا بودن اطلاعات حسابداری است، باعث نمی شود تا از مربوط بودن اطلاعات کاسته شود؟ آیا هزینه اعمال محافظه کاری بیش از منافع آن است؟ آیا اطلاعات حسابداریِ تهیه شده به صورت محافظه کارانه برای تصمیم گیری استفادهکنندگان مفید است یا اطلاعات غیرمحافظه کارانه؟ طی سالهای اخیر در بیشتر کشورها، برای پاسخ دادن به سوالهایی از این دست، تحقیقات راجع به محافظهکاری، چگونگی اندازه گیری آن و اثر آن بر روی ویژگی مربوط یودن اطلاعات حسابداری افزایش یافته است. با توجه به موارد فوق، به نظر میرسد که انجام تحقیقی در رابطه با محافظهکاری و رابطه ارزشی آن ضروری باشد.
نتایج مورد انتظار و اهداف اساسی تحقیق
انتظار می رود نتایجی که از این تحقیق در رابطه با محافظه کاری و اثرات ان بدست میآید مورد استفاده نهاد های تدوین کننده استانداردهای حسابداری به منظور هر گونه اصلاح احتمالی در استانداردهای موجود و یا ایجاد استاندارد جدید قرارگیرد. علاوه بر این، یافته های این تحقیق می تواند تدوین کنندگان قوانین مالیاتی را از تاثیری که قوانین مزبور بر محتوای صورت های مالی دارد، آگاه سازد. همچنین سازمان بورس اوراق بهادار در تدوین قوانین مربوطه و سرمایه گذاران و اعتباردهندگان در اتخاذ تصمیمات خود می توانند از نتایج این تحقیق استفاده کنند.
این تحقیق دو هدف عمده را دنبال می کند که عبارتند از۱- بررسی وجود یا عدم وجود محافظه کاری در میان شرکت های مورد آزمون و اندازه گیری میزان آن.
۲- بررسی و شناسایی اثر محافظه کاری بر رابطه ارزشی اطلاعات حسابداری
فرضیه های تحقیق
فرضیه عبارتست از حدس و گمان اندیشمندانه دربارهی ماهیت و چگونگی روابط بین پدیده ها، اشیا و متغیرها که محقق را در تشخیص نزدیکترین و محتملترین راه برای کشف مجهول کمک می کند(حافظنیا، ۱۳۸۷، ص ۱۱۰)
فرضیه اول:
محافظهکاری که بر مبنای مدل باسو(۱۹۹۷) اندازه گیری می شود، در شرکتهای مورد بررسی وجود دارد.
فرضیه دوم:
محافظهکاری کمک می کند تا سود حسابداری رابطه ارزشی بالاتری در تبیین بازده سهام داشته باشد.
روش انجام تحقیق
روش مورد نظر برای انجام این تحقیق شبه تجربی و از نوع پس رویدادی (با بهره گرفتن از اطلاعات گذشته) است. مراحل کلی این تحقیق به این صورت می باشد که ابتدا جامعه آماری تحقیق که شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که از ابتدای سال ۱۳۷۹ تا پایان سال ۱۳۸۷ در بورس فعال بوده اند مورد بررسی قرار گرفت. برای محاسبه تغییرات سود هر سهم، این دوره تا سال ۱۳۷۸ گسترش یافت. شرکتهایی را که ویژگی مورد نظر برای انجام این تحقیق را نداشتند حذف شده و در نهایت شرکتهای باقی مانده به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. دادههای مورد نظر از پایگاه اطلاعاتی نظیر تدبیر پرداز و همچنین صورتهای مالی شرکتها استخراج شده و در نهایت فرضیات تحقیق مورد آزمون قرار گرفت.۱-۶-۱- جامعه آماری تحقیق
جامعه آماری عبارتست از کلیهی عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی(جهانی یا منطقهای) دارای یک یا چند صفت مشترک باشند(حافظ نیا، ۱۳۸۷، ص ۱۱۹). جامعهی آماری این تحقیق کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که از سال ۷۹ لغایت ۸۷ در بورس فعال بوده اند. برای محاسبات تغییرات سود هر سهم، این دوره تا سال ۷۸ گسترش یافت.
۱-۶-۲- نمونه آماری تحقیق
نمونه آماری عبارتست از تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری که بیان کننده ویژگیهای اصلی جامعه باشد(عادلآذر، ۱۳۸۳، ج۱، ص ۶)
نمونه تحقیق با توجه به جامعه آماری و در ابتدا با بهره گرفتن از روش نمونه گیری حذفی انتخاب شده است. به این صورت که شرکتهایی که دارای ویژگی مورد نظر بودند انتخاب و در صورت زیاد بودن تعداد آنها، با بهره گرفتن از نمونه گیری تصادفی تعدادی از آنها انتخاب شد. همچنین شرکتهایی که ویژگیهای زیر را نداشتند از نمونه آماری حذف شدند.
۱- سال مالی شرکت منتهی به پایان اسفند باشد.
۲- شرکتها تا قبل از اسفند ۱۳۷۸ در بورس پذیرفته شده باشند.
۳- شرکتها نبایستی سال مالی خود را طی دوره مورد مطالعه تغییر داده باشند.
۴- شرکت مربوط به واسطهگری مالی نباشد.
۵- اطلاعات مورد نیاز آنها برای انجام این تحقیق در دسترس باشد.۱-۶-۳- قلمرو تحقیق
قلمرو موضوعیدر این تحقیق، میزان استفاده از رویههای حسابداری محافظه کارانه در شرکتها و تاثیر آن بر رابطه ارزشیِ اطلاعات حسابداری مورد بررسی قرار گرفت.
قلمرو زمانی
دوره زمانی تحقیق، ۹ ساله و از سال ۷۹ تا ۸۷ می باشد.
قلمرو مکانی
دیگر سایت ها :
