ماهی کپور معمولی- قسمت ۵
<p>مطالعات محدوی در داخل کشور برروی اثرات گیاهان دارویی در صنعت آبزی پروری انجام شده است که از آن جمله میتوان به بررسی اثرات گیاه اکالیپتوس Eucalyptus (سلطانی، ۱۳۸۷)، صبر زرد <em>Aloe vera</em> (Alishahi <em>et al</em>., 2010)، سرخارگل <em>Echinacea purpurea</em> ، سیلیمارین<em>Sylibum</em> <em>marinum</em> (علیشاهی، ۱۳۸۸) در ماهی کپور اشاره نمود.<br />قنواتی و همکاران در سال ۱۳۸۸ اثرات ایمنی دو گیاه سیاه دانه <em>Viscum album </em>و دارواش <em>Nigella sativa</em> را برروی ماهی کپور معمولی بررسی کردند و نتایج حاصل نشان داد که عصاره گیاه دارواش گزینه مناسبی برای تحریک ایمنی ماهی کپور معمولی بوده ولی سیاه دانه علیرغم گزارشات تحریک ایمنی در حیوانات خونگرم، گزینه مناسبی برای تحریک ایمنی غیر اختصاصی در ماهی نیست.<br /><a href="https://feko.ir/"><img class="alignnone wp-image-68″ src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/10/THESIS-PAPER-2.png” alt="دانلود پایان نامه” width="343″ height="113″ /></a><br />Vosough-Ghanbari و همکاران در سال ۲۰۰۸ اثر <em>Satureja khuzestanica </em>را در بیماران دیابت نوع ۲ مورد بررسی قرار دادند و استفاده از این گیاه را به عنوان مکمل با داروهای دیابت نوع۲ توصیه کردند.<br />Basiri و همکاران در سال ۲۰۰۷ اثر<em>Satureja khuzestanica</em> برروی موش مورد برسی قرارداده که نشان داد عصاره این گیاه که با مالاتیونین القاء شده در تحریک گلیکوژنولیزیز سلول های کبدی و گلوکونئوژنسیس دخالت<br />میکند و از طریق خاصیت آنتی اکسیدانی فعالیت استیل کولینستراز را افزایش میدهد.<br />محبوبی و همکارن در سال ۱۳۸۷ با مطالعه خاصیت ضد میکروبی و ترکیب شیمیایی اسانس گیاه لعل کوهستان بروی طیف وسیعی از میکروارگانیسم ها, قارچهای رشته ای و مخمرها به این نتیجه رسیدند که باکتریهای گرم مثبت و منفی نسبت به قارچها و باکتریهای گرم منفی نسبت به باکتری های گرم مثبت مقاوم ترند.<br />Rezvanfar و همکاران در سال ۲۰۰۹ اثر <em>Satureja khuzestanica</em> برروی فاکتورهای خونی موش مورد مطالعه قرار دادند و پس از بررسی بیماری کبدی، تاثیر گیاه را در حذف رادیکال های آزاد مشاهده کردند.<br /><strong>۱-۷-۲٫ تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور</strong><br />Yin و همکاران در سال ۲۰۰۹ اثر گیاهان چینی <em>Astragulas radix</em> و <em>Ganoderma lucidum</em> را بعنوان افزایش دهنده پاسخ های ایمنی کپور معمولی ومقاومت در مقابل <em>Aeromonas hydrophila</em> بررسی نمودند. نتایج آنها نشان داد، تغذیه کپورهای واکسینه شده و غیر واکسینه شده با عصاره <em>Astragula</em> و <em>Ganoderma </em>فعالیت تنفس، فاگوسیتوز، لیزوزیم و آنتی بادی را در پلاسمای کپورهای واکسینه شده تحریک میکند از طرفی ماهیانی که در معرض آئروموناس هیدروفیلا قرار گرفته بودند نیز درصد بقای متفاوتی داشتند بهترین میزان بقاء مربوط به گروهی از ماهیان واکسینه شده که با هر دو نوع گیاه تغذیه شده بودند میشد این در حالی بود که ۹۰% از ماهیان گروه کنترل و ۶۰% از ماهیانی که فقط واکسینه شده بودند مردند.<br />Choi و همکاران (۲۰۰۸) روی اثر گیاه دارواش کره ای بصورت خوراکی بر فاکتورهای ایمنی و مقاومت در برابر بیماریها در گربه ماهی تحقیق نموده و برخی ویژگیهای مناسب تحریک ایمنی این گیاه در ماهی را گزارش نمودند. همچنین Karatas و همکاران(۲۰۰۳) نیز اثر عصاره این گیاه در ماهی قزل آلا را مورد بررسی قرار دادند و بهبود برخی فاکتورهای ایمنی را گزارش نمودند.<br />Rodrigues و همکاران در سال ۲۰۰۸ با ارزیابی اثر دوزهای مختلف از Sulfated polysaccharide که از جلبکهای قرمزدریایی <em>Solieria filiformis</em> استخراج شده بود بروی پست لارو میگوی<em>Litopenaeus vannamei</em> دریافتند پرورش پست لاروها در آب حاوی پلی ساکارید سولفاته اثری برروی افزایش وزن و بقاء نداشت از طرف دیگر میگوهای که در معرض mg/lit1/0 از این پلی ساکاریدها قرار میگرفتند و در شرایط استرس از نظر سلامت وضعیت بهتری داشتند.<br />Umphanو Saengkrachang در سال ۲۰۰۸ با مطالعه برروی گربه ماهی (<em>Pangasinidon gigas</em>) که با پلت های مکمل شده با گونه Spirulina تغذیه شده بودند دریافتند که پلت های مکمل شده با گونه مذکور میتواند رشد و عملکرد بلوغ مولدهای اینگونه را بهبود ببخشد.<br />مطالعه اثر گیاهان <em>Astragalus membrances</em> , <em>Lonicera japonica</em> و Boron برروی سیستم ایمنی غیر اختصاصی ماهی تیلاپیا <em>Oreochromis niloticus</em> و مقاومت در مقابل <em>Aeromonas hydrophila</em> توسط Ardo و همکاران در سال ۲۰۰۸ نشان داد که عصاره دو گیاه و مکمل boron اضافه شده به غذای پایه میتواند به عنوان تحریک کننده سیستم ایمنی عمل کند و پاسخهای ایمنی و مقاومت در مقابل بیماری های ماهیان پرورشی را افزایش دهد.<br />Yin و همکاران در سال ۲۰۰۶ با بررسی اثر دو گیاه چینی <em>Astragalus radix</em> و <em>Scutellaria radix</em> برروی پاسخ های ایمنی غیر اختصاصی ماهی تیلاپیای <em>Oreochromis niloticus </em>دریافتند تفاوت معنی داری در گروه های تغذیه شده با دوزهای مختلفی از دو گیاه وجود نداشت و بهترین دوز از <em>Astragalus radix</em> ۱/۰% و ۵/۰% با یک دوره غذادهی سه هفته ای بود. آنها معتقد بودند تحقیقات بیشتری نیاز است تا تحریک کنندگی و زمان مناسب تغذیه از <em>Scutellaria radix</em> مشخص شود.<br />Citarasu و همکاران در سال ۲۰۰۶ پنج نوع گیاه دارویی بومی هند را از نظر افزایش مقاومت در برابر عفونت ها و تحریک سیستم ایمنی میگو مورد بررسی قرار دادند و تقریبا تمام گونه های مورد مطالعه درجاتی از افزایش مقاومت وتحریک سیستم ایمنی میگو را ایجاد نمودند.<br />Tan و Vanitha در سال ۲۰۰۴ اثرات ضد میکروبی و نیز تنظیم کنندگی سیستم ایمنی تعدادی از گیاهان دارویی چینی سنتی صبر زرد Aloevera , Angelica species<em> , Astragalus membrances ,Ganoderma lucidua , Panax ginseng , Scutellaria species , Zingiber officinulle</em> را بررسی کردند که مشاهده نمودند هر کدام از این گیاهان در نهایت یکی از ترکیبات سلول های سیستم ایمنی را تنظیم میکند.<br />Marian و همکاران در سال۲۰۰۴ افزایش مقاومت نوعی ماهی هامور <em>Epinephelus tauvin</em>a را در برابر ویبریو هارویی پس از تغذیه ماهی با غذای غنی شده با عصاره برخی گیاهان دارویی دارای اثرات ضد باکتریایی و محرک ایمنی، گزارش نمودند.<br />مطالعه ای که برروی اثرات داروهای چینی سنتی برروی سیستم ایمنی غیر اختصاصی و مقاومت بیماری در گونه Croaker(<em>Pseudosciaena crocea</em>) در سال ۲۰۰۳ توسط Jian و Wu انجام شد نشان داد، که این گیاهان ممکن است افزایش عملکرد سیستم ایمنی غیر اختصاصی و مقاومت در مقابل بیماری را باعث شود.<br />Dujenci و همکاران در سال ۲۰۰۳ با بررسی اثر تعدادی از گیاهان دارویی به عنوان تحریک کننده سیستم ایمنی در ماهی قزل آلا به این نتیجه رسیدند که عصاره گیاهان اضافه شده به غذای ماهی سطح پروتئین کل در پلاسما را افزایش میدهد. به استثنای تیمار زنجبیل ۱/۰%، بیشترین سطح پروتئین پلاسما در گروه های تغذیه شده با عصاره زنجبیل ۱% مشاهده گردید. گیاهان مورد مطالعه در تحقیقات آنها شامل: <em>Viscumalbam , Urticadioica , Zingiber officinale</em> بود.<br />Harikrishnan و همکاران در سال ۲۰۰۳ با غوطه ور نمودن ماهی کپور معمولی درعصاره برگ گیاه <em>Azadirachta indica</em> توانستند افزایش مقاومت به آئروموناس هیدروفیلا و کاهش علائم و تسریع در بهبودی زخمهای ایجاد شده متعاقب عفونت باکتریایی را گزارش نمایند.<br />Jian و همکاران در سال ۲۰۰۴ اثرات برخی گیاهان دارویی بومی چین <em>Angelicae Sinensis</em> و<em>Radix astragalin Seu Hedysari</em> را بر ماهی کپور معمولی بومی چین مورد بررسی قرار داده و تحریک سیستم ایمنی غیر اختصاصی ماهی تحت تاثیر عصاره این گیاهان دارویی را گزارش نمودند.<br />Kim و همکاران در سال ۱۹۹۹ اثر غذای مکمل شده با گیاه صبر زرد Aloe بروی پاسخ های ایمنی غیر اختصاصی و مقاومت در مقابل بیماری <em>Vibrio alginolyticus</em> در ماهیان جوان سنگ ماهی Rock fishمورد مطالعه قرار دادند. غذای مکمل شده با Aloe در فعالیت سرم لیزوزیم اثر معنی داری نداشت. نتایج آنها نشان داد دوز متوسطی از غذا دهی با Aloe میتواند به مقاومت در ماهیان جوان سنگ ماهی (<em>Sebastes schlegel</em>)Rock fish کمک نماید.<br /><strong>اهداف تحقیق</strong><strong> :</strong><br />بررسی اثر عصاره لعل کوهستان <em>Oliveria decumbens </em>و مرزه خوزستان<em>Satureja khuzestanica</em><strong> </strong>بر فاکتورهای ایمنی ماهی کپور معمولی.<br />مقایسه اثر عصاره لعل کوهستان <em>Oliveria decumbens </em>و مرزه خوزستان<em>Satureja khuzestanica</em> بر برخی فاکتورهای ایمنی و خون شناختی ماهی کپور معمولی<strong>.</strong><br />بررسی اثر عصاره لعل کوهستان<em> </em><em>Oliveria decumbens </em>و مرزه خوزستان<em>Satureja khuzestanica</em> در افزایش مقاومت نسبت به عفونت ناشی از باکتری<em> </em><em>Aeromonas hidrophila</em> در کپور معمولی.<br /><strong>فرضیات تحقیق</strong><strong> :</strong><br />عصاره گیاه لعل کوهستان (<em>Oliveria decumbens</em>) و عصاره گیاه مرزه خوزستان (<em>Satureja khuzestanica</em>) دارای اثرات محرک ایمنی در ماهی کپور معمولی میباشند.<br />عصاره گیاه لعل کوهستان (<em>Oliveria decumbens</em>) و عصاره گیاه مرزه خوزستان (<em>Satureja khuzestanica</em>)<strong> </strong>باعث افزایش مقاومت کپور معمولی در برابر باکتری بیماریزای<em> </em><em>Aeromonase hydrophila</em> میشوند.<br /><strong>فصل دوم- مواد و روش ها</strong><br />۲-۱٫ <strong>مراحل انجام تحقیق به ترتیب اولویت زمانی به شرح زیرمیباشد</strong><br /><strong>۲-۱-۱٫ مکان و زمان انجام تحقیق</strong><br />آزمایشات جهت بررسی اثرات محرک های ایمنی(عصاره گیاهان مرزه خوزستان <em>Satureja khuzestanica</em> و لعل کوهستان (<em>Oliveria decumbens</em> در آزمایشگاه بهداشت و بیماری های آبزیان در دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گردید. برای انجام آزمایشات از ۸ آکواریوم ۳۵۰ لیتری(طول۲۰۰، عرض ۷۰ و ارتفاع ۹۰ سانتی متر) مجهز به امکانات هوادهی مناسب استفاده شد. آزمایشات از اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۹ و به مدت ۵ هفته انجام گرفت.<br /><strong>۲-۱-۲٫ شرایط فیزیکوشیمیایی آب آکواریوم های آزمایش</strong><br />ابتدا ضد عفونی و آماده سازی آکواریوم های آزمایش و سپس آبگیری آنها صورت گرفت. شرایط فیزیکوشیمیایی آب آکواریوم ها در طول مدت آزمایش با تعویض حدوداً ۱۰% حجم آب بصورت روزانه در حد مطلوب و مناسب حفظ گردید. جهت حفظ کیفیت آب از بیوفیلتر اکسترنال مارک Athman در سیستم آبرسانی استفاده و کلیه آکواریوم ها مجهز به سیستم هوارسانی بودند. پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب روزانه مورد بررسی و نوسانات آن در طول دوره آزمایش به ترتیب درجه حرارت: c<sup>˚</sup>۱±۲۵؛ اکسیژن محلول: ppm 10-8 ؛ pH :3/0±۹/۷ ثبت گردید.<br /><strong>۲-۱-۳٫ ماهیان آزمایش</strong><br />تعداد ۳۲۰ قطعه بچه ماهی کپور معمولی با وزن متوسط ۳±۳۰ گرم از مزرعه پرورش ماهی مرکز پرورش شوشتر خریداری و با بهره گرفتن از کپسول اکسیژن و مخازن مخصوص حمل ماهی به دانشکده دامپزشکی اهواز منتقل گردید. ماهی ها از نظر بیماری های انگلی و باکتریایی مورد بررسی قرار گرفته و مدت یک هفته به منظور استاندارد سازی با شرایط در مخازن با غذای پلت معمول ماهی کپور معمولی ساخت کارخانه بیضاء شیراز تغذیه گردیدند.<br /><strong>شکل ۲-۱ شرایط آزمایشگاهی ایجاد شده جهت سازگاری ماهیان آزمایش</strong><br /><strong>۲-۱-۴٫ تهیه عصاره ها گیاهان آزمایش</strong><br />۲۰۰ گرم از اندام های هوایی دو گیاه مرزه خوزستان(<em>Satureja khuzestanica</em> ) و لعل کوهستان(<em>Oliveria decumbens</em>) جمع آوری شده از اطراف اهواز در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۹ تهیه و به آزمایشگاه فارماکولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز منتقل گردید. گونه هر دو گیاه قبلاً به تایید مرکز تحقیقات گیاهان دارویی جهاد کشاورزی استان خوزستان رسیده بود. بعد از خشک نمودن گیاه در شرایط تاریکی، هر دو گیاه آسیاب شده و پودر حاصل وزن گردید. سپس ۵ برابر وزن گیاه الکل ( اتانول ۹۶ درجه) به پودر حاصل اضافه شد. این مخلوط در ارلن به مدت ۳ روز در آزمایشگاه نگهداری گردید. ماده حاصل بوسیله مگنت مغناطیسی کاملاً مخلوط گردیده و بوسیله کاغذ صافی واتمن(شماره ۱، سایز چشمه ۴۲ میکرون) صاف گردید. ابتدا از یک کاغذ صافی و در مرحله بعد از ۲ کاغذ صافی استفاده شد. عصاره الکلی خام بدست آمده به قیف بوخنر انتقال داده شد تا صاف شود و تمام ذرات ریز آن گرفته شود سپس مایع بدست آمده در بالن تقطیر گردید تا الکل موجود در آن جدا شود. پس از تقطیر عصاره گیاهان مورد نظر در ارلن جمع آوری گردید. برای افزایش غلظت عصاره آنرا در بشر ریخته و در بنماری ۴۰ درجه سانتی گراد قرار داده تا الکل آن بیشتر تبخیر گردد و غلظت عصاره به میزان مورد نظر برسد(روش استاندارد تقطیر الکل)(زرگری، ۱۳۸۴).<br /><strong>شکل ۲-۲ مراحل عصاره گیری گیاه مرزه خوزستان و لعل کوهستان</strong><br /><strong>۲-۱-۵٫ تهیه جیره های آزمایش حاوی عصاره گیاه</strong><br />میزان یک کیلوگرم غذای پلت ماهی کپور ساخته شده توسط شرکت بیضاء شیراز بر روی یک سینی گسترانیده و میزان مورد نیاز از هر عصاره برای ایجاد نسبت ۵/۰% ( نسبت ماده خشک عصاره به غذای ماهی)، به روی غذا اسپری گردید. این عمل بعد از بهم زدن خوراک چندین بار تکرار شده و سپس بمدت ۲۴ ساعت غذا در هوای آزاد قرار داده شد، تا کاملا خشک گردد. بعد از خشک شدن، غذا در کیسه های نایلونی بسته بندی، نام گذاری و تا زمان استفاده در یخچال و در ۴ درجه سانتیگراد نگهداری گردید(Alishahi <em>et al</em>., 2010).<br /><strong>جدول ۲-۱ آنالیز غذای کپور معمولی کارخانه بیضاء</strong></p>