باورهای هنجاری و
انگیزه اجابت
باورهای کنترلی
نگرش
هنجار ذهنی
کنترل رفتاری
درک شده
قصد رفتاری
رفتار
شکل۲-۷ . مدل تئوری رفتار برنامه ریزی شده )ماتیزون ؛۱۹۹۱: ۱۷۵)
کنترل رفتاری درک شده در تئوری رفتار برنامه ریزی شده، ادراک از محدودیت های درونی و بیرونی انجام رفتار را انعکاس می دهد. (تیلور و تاد ؛ ۱۹۹۵: ۱۴۹) ادراک از عوامل برای تسهیل یا جلوگیری از انجام رفتار به عنوان باورهای کنترل شناخته شده است که این عوامل شامل عامل های کنترل درونی (اطلاعات، مهارت ها و توانایی های فردی) و عوامل کنترل بیرونی( فرصت ها، منابع و امکانات برای انجام رفتار می شوند. ( کنر و آرمیتاژ ؛ ۱۹۹۸ :۱۴۳۰ ) بعضی از عوامل کنترل رفتاری در مورد استفاده از فناوری های مختلف ، ثابت هستند، در حالی که بعضی دیگر از یک فناوری به فناوری دیگر کاملا با هم فرق دارند . یک فرد ممکن است از مهارت های یکسانی در موقعیت های مختلف استفاده کند. برای مثال ؛ در حوزه ای که مهارت های مشابهی برای انجام وظایف مربوط به سیستم های اطلاعاتی مرتبط لازم است قابلیت و توانایی فرد (عامل کنترل درونی) نسبتاً ثابت و پابرجا است . اما بطور کلی برای استفاده از هر فناوری، عوامل کنترلی خا صی اهمیت دارند . در تئوری رفتار برنامه ریزی شده، متناسب با فناوری مورد مطالعه، عوامل کنترلی خاص شرایط استفاده از آن، تعیین و مورد بررسی قرار می گیرند.(ماتیزون ؛ ۱۹۹۱ : ۱۷۹ )
بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده ، باورهای رفتاری و ارزیابی نتایج، نگرش مطلوب یا نامطلوبی را نسبت به انجام رفتار در فرد ایجاد می کنند. نتیجه باورهای هنجاری و انگیزه تحقق انتظارات هنجاری دیگران در هنجار ذهنی نمود پیدا می کند و باورهای کنترلی نیز کنترل رفتاری ادراک شده را تعیین می کنند . بطور کلی نگرش در مورد رفتار، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده منجر به شکل گیری قصد انجام رفتار می شوند. در مطالعات متعددی از تئوری رفتار برنامه ریزی شده به عنوان مبنای نظری پژوهش استفاده شده است. (هریسون[۱۰۱] و دیگران؛ ۱۹۹۷ ؛ هو ، چوآ ، سنگ و تام[۱۰۲] ؛ ۱۹۹۹ ؛ لیمایم ، خلیفه و فرینی[۱۰۳] ؛ ۲۰۰۰)
۲-۳-۱-۴-۴ مدل پذیرش فناوری ( اولیه )- TAM
این مدل، جرح و تعدیل شده ی تئوری عمل مستدل است که دیویس( ۱۹۸۹ ) آن را در رساله دکترای خود مطرح کرده است. هدف اصلی مدل پذیرش فناوری، ارائه مبنایی برای پیگیری اثر عوامل بیرونی بر باورهای درونی، نگرش و قصد استفاده است. (دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹: ۹۸۵ ) این مدل علاوه بر جنبه پیش بینی، رویکرد توصیفی هم دارد، بنابراین ، مدیران می توانند تشخیص دهند چرا یک سیستم خاص ممکن است مورد پذیرش واقع نشود و براساس شناخت حاصل شده، گام های اصلاحی مناسب را دنبال کنند . شکل۲-۸ مدل پذیرش فناوری را نشان می دهد.
شکل ۲-۸ . مدل پذیرش فناوری(دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹: ۹۸۵ )
سودمندی درک شده: درجه ای که شخص باور دارد استفاده از یک سیستم خاص، عملکرد شغلی او را بهبود می بخشد. (تیلور و تاد ؛ ۱۹۹۵: ۱۵۲)
سهولت استفاده درک شده: میزانی که کاربر انتظار دارد استفاده از سیستم مورد نظر، نیازی به تلاش نخواهد داشت. (دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹ : ۹۸۵ ) بر اساس مدل پذیرش فناوری، درک شخص از سودمندی سیستم، تحت تأثیر این واقعیت است که وی درک کند استفاده از سیستم آسان است. (ونکاتش و دیویس؛ ۲۰۰۰ : ۱۸۷)
متغیرهای بیرونی: عوامل بیرونی می توانند شامل هر نوع عاملی از قبیل عوامل سازمانی، عوامل اجتماعی، ویژگی های سیستم های رایانه ای مانند نوع سخت افزار و نرم افزار، نحوه آموزش و کمک های افراد دیگر در استفاده از سیستم های رایانه ای باشد که بر روی برداشت های ذهنی افراد از مفید بودن و آسانی استفاده از فناوری اطلاعات تأثیر می گذارند. (دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹ )
در مدل پذیرش فناوری فرض بر این است که همیشه، باورهای سودمندی و سهولت استفاده، تعیین کننده های اصلی تصمیم استفاده از فناوری هستند. از آنجا که دیویس و دیگران می خواستند از باورهایی استفاده کنند که برای مطالعه فناوری های مختلف و گروه های متفاوت کاربران، کاربرد و عمومیت داشته باشد. (دیویس و دیگران ؛ ۱۹۸۹ : ۹۸۸ ) بنابراین انتخاب دو باور سودمندی و سهولت استفاده، انتخاب هوشمندانه و منطقی به نظر می رسد.
۲-۳-۱-۴-۵ مدل پذیرش فناوری ( اولیه )- TAM 2
ونکاتش و دیویس در سال ۲۰۰۰ مدل تم اولیه را بسط و توسعه دادند و ساز ه های نظریه ای جدیدی شامل اثرات اجتماعی و فرآیندهای ابزار شناختی، به مدل اولیه اضافه شد که به تم ۲ معروف است . (ونکاتش و دیویس، ۲۰۰۰ ) شکل ۲-۹ نشان دهنده مدل تم ۲ است.
شکل ۲- ۹ . مدل تم ۲ (ونکاتش و دیویس؛ ۲۰۰۰ )
مدل تم ۲ ، به بررسی استفاده داوطلبانه و اجباری فناوری می پردازد و نشان می دهد به مرور زمان که افراد تجربه بیشتری از سیستم بدست می آورند، به قضاوت در مورد سودمندی یک سیستم بر اساس مزایای موقعیت بالقوه ناشی از استفاده بیشتر از اطلاعات اجتماعی در شکل دهی سودمندی ادراکی توجه می کنند . پژوهش گرانی دیگر نیز به اهمیت حیاتی بررسی متغیرهای خارجی اشاره کرده و به این نتیجه رسیدند که این عوامل برای استفاده از فن آوری حیاتی است. (لگریس و همکاران[۱۰۴] ؛ ۲۰۰۳) از آن زمان به بعد متغیرهای مدل اولیه تم به عنوان متغیرهای میانجی در نظر گرفته شده است که خود تحت تاثیر عوامل خارجی می باشند.
سایر تحقیقات انجام شده و نظریات پشتیبان حلقه های علت و معلولی مدل تحلیلی در جدول (۲-۲) ارائه شده است. (حیدریه ، حسینی و شهابی ؛ ۱۳۹۲ )
جدول ۲-۲. مرور ادبیات در زمینه روابط موجود در حلقه های علت و معلولی
۲-۳-۲ متغیر های وابسته
۲-۳-۲-۱ نگرش
واژه Attitude معادل های فارسی متعددی همچون ، طرز تلقی ، وجهه نظر ، بازخورد ، وضع روانی، ایستار ، گرایش و نگرش دارد . ولی اکنون اصطلاح نگرش قبول عام یافته و به صورت های مختلف نیز تعریف شده است . نگرش یک سازه فرضی است، زیرا به صورت مستقیم قابل مشاهده نیست، بلکه بیشتر با اظهارات کلامی و رفتاری همراه است . (آذربایجانی و همکاران ؛ ۱۳۸۵) نگرش به عنوان یک احساس مثبت یا منفی فرد در جریان یک رفتار خاص تعریف می شود. به لحاظ اهمیتی که نگرش ها در زندگی افراد دارند، برخی از صاحب نظران تا آنجا پیش می روند که موضوع اصلی روان شناسی اجتماعی را نگرش می دانند و آن را علم مطالعه نگرش های افراد تعریف می کنند . ( کریمی ؛ ۱۳۷۹ ) بطوری که از نظر برخی پژوهشگران، مفهوم نگرش احتمالاً شاخص ترین و ضروری ترین مفهوم در روانشناسی اجتماعی است. (گاورونسکی[۱۰۵] ؛ ۲۰۰۷ ) بخشی از اهمیت نگرش ناشی از آن است که صاحب نظران مطالعه نگرش را برای درک رفتار اجتماعی، حیاتی می دانند .بخش دیگری از این اهمیت مبتنی بر این فرض است که نگرش ها تعیین کننده رفتارها هستند و این فرض به طور ضمنی دلالت بر این امر دارد که با تغییر دادن نگرش های افراد، می توان رفتارهای آنها را تغییر داد . به علاوه، با افزایش نگرش های شخص در مورد چیزها، احتیاج او به تفکر و اخذ تصمیم گیری تازه، کم می شود و رفتار او نسبت به آن چیزها عادتی، قالبی، مشخص و قابل پیش بینی می گردد و در نتیجه زندگی اجتماعی او آسان می شود. همچنین آگاه بودن از نگرش های افراد می تواند دارای اهمیت زیادی باشد . اگر نگرش های مردم را بدانیم، می توانیم رفتار آنان را پیش بینی کنیم و بر رفتار آنان کنترل داشته باشیم .(کریمی ؛ ۱۳۷۹) یکی دیگر از دلایل اهمیت نگرش این است که بر افکار اجتماعی موثر است، نحوه تفکر و پردازش اطلاعات را تحت تاثیر قرار می دهد، به عنوان طرح ذهنی عمل می کند و به عبارت دیگر چارچوب های شناختی اطلاعات را در مورد مفاهیم، موقعیت ها و حوادث سازماندهی و نگهداری می کند و سرانجام، بر فرایند رفتار اثر می گذارد. ( آذربایجانی و همکاران ؛ ۱۳۸۵ ) همچنین در تعریف دیگر نگرش عبارت است از یک روش نسبتاً ثابت در فکر احساس و رفتار نسبت به افراد، گروه ها و موضوع های اجتماعی یا قدری وسیع تر، هر گونه حادثه ای در محیط فرد . (آذربایجانی و همکاران ؛۱۳۸۵ ) طبق نظر کریمی ، نگرش نظامی با دوام است که شامل یک نگرش عبارت است از ترکیبی از باور ها و هیجان هایی که شخص را پیشاپیش آماده می کند تا به دیگران، اشیا و گروه های مختلف به شیوه ی مثبت یا منفی نگاه کند . نگرش ها ارزیابی از اشیا را خلاصه می کنند و در نتیجه پیش بینی یا هدایت اعمال یا رفتارهای آینده را بر عهده می گیرند . (کریمی ؛ ۱۳۸۵ ) نگرش را می توان بر حسب نظریه های یادگیری و رویکرد شناختی تعریف کرد . در هر یک از این نظریه ها مفهوم نگرش به گونه ای متفاوت تعریف می شود و هر یک از جنبه های متفاوت نگرش را مورد تأکید قرار می دهد.
گوردون آلپورت[۱۰۶] در سال ۱۹۳۵ نگرش را چنین تعریف کرده است : ” نگرش یک حالت آمادگی ذهنی و عصبی است که از طریق تجربه سازمان می یابد و بر واکنش فرد نسبت به تمامی موضوع ها و موقعیت های وابسته به نگرش تأثیر مستقیم و پویا بر جای می گذارد. ” (شریفی ؛ ۱۳۷۲ ) عنصر شناختی ، یک عنصر احساسی ، و یک تمایل به عمل است. مولفه عاطفی شامل هیجانات و عاطفه فرد نسبت به موضوع، خصوصاً ارزیابی های مثبت و منفی است . مولفه رفتاری چگونگی تمایل به عمل فرد در راستای موضوع را شامل می گردد . مولفه شناختی شامل افکاری است که فرد در مورد آن موضوع نگرش خاص دارد و شامل : حقایق، دانش و عقاید ( تیلور، پپلا و سیرز[۱۰۷] ؛ ۲۰۰۳ ) می باشد . این ۳ عنصر در شکل ۲-۱۰ تحت عنوان مدل ۳ بخش نگرش معرفی شده اند . ( شیفمن و کانوک[۱۰۸] ؛ ۱۹۹۳ )
.
شکل ۲-۱۰ . الگوی ۳ مولفه ای نگرش ( شیفمن و کانوک ؛ ۱۹۹۳ )
الگوی سه مولفه ای نگرش : در این الگو فرض بر این است که نگرش ها ترکیبی از سه سبک مشخص تجربه و واکنش نسبت به یک امر می باشند : عاطفی، شناختی، رفتاری .برای مثال، طرفداران حفظ محیط زیست معتقدند که آلودگی هوا باعث از بین رفتن لایه ازن می شود که خطر ابتلاء به سرطان را افزایش می دهد ( شناختی) ، آنها ممکن است به خاطر انقراض گیاه و جانور ناراحت و غمگین شوند (عاطفی ) و بر این اساس آنها از وسیله نقلیه عمومی به جای خودروی شخصی استفاده و در فرایند بازیافت شرکت خواهند نمود . (رفتاری ) (بهنر و وانک[۱۰۹] ؛ ۱۳۸۴) آلپورت بر این باور است که می توان در بیشتر تعریف های ظاهراً متفاوت نگرش، فصل های مشترکی پیدا کرد. ( کریمی؛ ۱۳۷۹) هر کدام از این تعریف ها به صورتی، خصوصیت اصلی نگرش را آمادگی برای پاسخ دادن می دانند . نگرش حالت درونی وآمادگی است به جای اینکه علنی و عملی باشد؛ یعنی نگرش ، رفتار نیست بلکه پیش شرط رفتار است . روی هم رفته تعریف سه عنصری نگرش، تعریفی است که بیشتر روان شناسان اجتماعی روی آن اتفاق نظر دارند . (کریمی؛۱۳۸۵ )
۲-۳-۲-۱-۱ چگونگی تاثیر نگرش بر رفتار
تحقیقات در این باب به این نتیجه رسیده که دو سازوکار برای اثرگذاری نگرش بر رفتار وجود دارد : سازوکار اول عبارت است از ” نگرش – تفکر مستدل – رفتار ” این سازوکار زمانی به کار می افتد که تفکر عمیق و دقیقی در باب نگرش های مان داریم و کاربرد آن در رفتار را مورد سنجش قرار می دهیم . مثلاً آجزن و همکاران معتقدند بهترین پیش بینی کننده چگونگی رفتار ما در یک موقعیت معین، نیرومندی قصد ما در آن موقعیت خاص است . سازوکار دوم عبارت است از نگرش - رفتار بی تامل . سازوکار اول متناسب با مواردی است که فرصت کافی داریم، اما آنجا که باید فوراً تصمیم بگیریم و عمل کنیم، براساس الگوی نگرش – رفتار بی تامل عمل می کنیم . از آنجا که معمولاً در تصمیم گیری های زندگی روزمره آن قدر فرصت برای کارها و تصمیم گیری در باب آنها را نداریم، در چنین موقعیت هایی نگرش های ماست که ادراک ما از حوادث مختلف را شکل می دهد و باعث واکنش رفتاری فوری ما می شود). آذربایجانی و همکاران ؛ ۱۳۸۵)
۲-۳-۲-۱-۲ نگرش به خرید آنلاین
در واقع نگرش به خرید آنلاین، به عنوان تابعی از باورهای مصرف کنندگان در مورد ویژگی های فروشگاه های الکترونیکی و میزانی از اهمیت ذهنی که مصرف کننده را به این نگرش متصل می کند در نظر گرفته می شود و به عبارت دیگر نگرش به خرید از اینترنت به عنوان احساسات مثبت یا منفی مصرف کنندگان درمورد عمل رفتار خرید ازاینترنت تعریف می شود.(Schlosser et al ; 1999) همچنین(Shim et al; 2001) مطرح می کند که نگرش مصرف کنندگان به خرید آن لاین یک عامل تأثیرگذار در تمایل آنان به استفاده از اینترنت به منظور خرید می باشد.
در واقع اعتقاد بر این است که نگرش پیش بینی کننده بهتری در سنجش تمایلات و رفتار مربوط به اینترنت در مقایسه با سایر ابزارها می باشد.
۲-۳-۲-۲ نیت انجام کار
شناسایی عواملی که موجب می شود مصرف کننده قصد استفاده از یک تکنولوژی جدید مانند استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی یا رزرو اینترنتی هتل را داشته باشد حائز اهمیت است. (جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴) فیشبین و آجزن نظریه عمل منطقی را بر مبنای این پیشرفت ها در سال ١٩۶٧ و در تلاش برای شناخت رابطه بین عقاید، طرز نگرش ها، مقاصد و رفتار، فرضیه ای ارائه دادند. بر طبق این نظر یه عامل تعیین کننده رفتار فرد ، قصد او برای انجام یا عدم انجام یک رفتار خاص است. (جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴)
خرید مصرف کنندگان به صورت بسیار قوی از عوامل اجتماعی، فرهنگی و روان شناختی و… تأثیر می پذیرد و عوامل خارجی تأثیرگذار شامل عوامل جمعیت شناختی، موقعیتی، اقتصادی وعوامل داخلی مؤثر نیز شامل نیازها، باورها، نگرش و … می باشد. سبک زندگی در برگیرنده هر دو عامل (داخلی و خارجی می باشد) و ویژگی های جمعیت شناختی شامل جنسیت ، سن ، درآمد و … می باشد که این نوع ویژگی ها قابل تغییر می باشد. فرآیندهای رفتاری که شامل شکل گیری نگرش، تصمیم گیری و … می باشد ابزارهایی هستند که مصرف کنندگان به منظور تکمیل و فعالیت هایی که نیازهای آنان را ارضا می نماید به کار برند. همان گونه که ذکر گردید این مطالعه عوامل مؤثر بر نگرش و شناسایی ویژگی های مصرف کنندگان در زمینه عوامل جمعیت شناختی و سبک زندگی را تنظیم و بررسی می نماید. این عوامل مهم ترین عوامل مؤثر بر نگرش مصرف کننده و تصمیم به خرید می باشد.
۲-۳-۲-۲-۱ نظریه عمل منطقی
این نظریه اولین بار در سال ١٩۶٧ توسط آجزن و فیشبین ارائه شد . هدف این نظریه پیش بینی و درک عوامل تأثیر گذار انگیزشی بر رفتار فرد است . این نظریه از رشته روان شناسی بالینی نشأت گرفته است . از قرن نوزدهم روانشناسان اجتماعی نظریه هایی را برای نشان دادن این که چگونه طرز نگرش بر رفتار فرد تأثیر می گذارد توسعه داده اند. برای مثال در سال ١٩٣۵ آلپورت بیان کرد که رابطه نگرش رفتار چنان چه درگذشته نگریسته می شد رابطه ای یک بعدی نیست بلکه یک رابطه چند بعدی است . او نگرش را به عنوان استعداد و تمایل آموزش یافته برای پاسخ گویی به یک پدیده یا گروهی از پدیده ها به شیوه نسبتًا مطلوب یا نامطلوب تعریف می کنند. روزنبرگ و هولاند در سال ١٩۶٠ این نظریه را که نگرش فرد درباره یک پدیده به وسیله احساسات، شناخت و رفتارش تعدیل می شود ارائه دادند. فیشبین و آجزن نظریه عمل منطقی را بر مبنای این پیشرفت ها در سال ١٩۶٧ و در تلاش بر ای شناخت رابطه بین عقاید، طرز نگرش ها، مقاصد و رفتار، با درنظر گرفتن دو فرضیه ارائه دادند. (جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴)
١. انسان موجودی منطقی است که توانایی پردازش و استفاده از اطلاعات را دارد.
٢. انسان ها از پردازش اطلاعات برای رسیدن به یک تصمیم منطقی استفاده می کنند.
بر طبق این نظر یه عامل تعیین کننده رفتار فرد، قصد او برای انجام یا عدم انجام یک رفتار خاص است . با توجه به مشکلات ناشی از پنهان بودن همیشگی نیات یک فرد، نظریه عمل منطقی دو عامل مفهومی وابسته راکه با یکدیگر در تعامل هستند برای تشریح و بیان مقاصد فرد درنظر می گیرد. این دو عامل طرز نگرش فرد نسبت به رفتار و هنجارهای ذهنی هستند . یکی از متغیرهای مهمی که در ادبیات سیستم های اطلاعاتی بسیار مورد توجه قرار گرفته، متغیر تفاوت های فردی است . در واقع می توان گفت تفاوت های فردی نقش مهمی در به کارگیری هر نوآوری تکنولوژیکی به عهده دارد . مطابق ادبیات سیستم های اطلاعاتی تفاوت های فردی شامل شخصیت و ویژگی های دموگرافیکی یا جمعیت شناختی و متغیرهای وضعیتی است که به دلیل شرایط مورد نظر مانند تجربه و آموزش موجب ایجاد تفاوت می شود. ( جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴ )
تحقیقات انجام شده نشان می دهد که متغیرهای تفاوت فردی شامل جنس، سن، میزان تحصیلات و خود اثربخشی استفاده از رایانه تأثیر مهمی بر پذیرش انواع فناوری های اطلاعاتی دارد.
بخش سوم :
پیشینه تحقیق
۲-۴ پیشینه تحقیق
۲-۴ -۱ پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل کشور
در سال ۱۳۹۱ تحقیقی با عنوان ” عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات در صنعت گردشگری ” توسط دکتر علی عطافر ، جواد خزائی پول و مهدی پور مصطفی خشکرودی در هتل های شهرستان نوشهر و بر روی ۲۲۶ نفر از مشتریان هتل ها انجام پذیرفت. هدف اصلی تحقیق بررسی تأثیر متغیرهای سودمندی و سهولت درک شده ، اعتبار ، اعتماد ، سازگاری بر نگرش و تمایل به استفاده از رزرو اینترنتی هتل در نظر گرفته شده بود . نتایج تحقیق نشان داد که سودمندی درک شده و نگرش نسبت به رزرو اینترنتی هتل بر نیت رفتاری نسبت به این گونه معاملات تأثیر دارند و هرچه افراد این فناوری را سودمند درک کنند و ارزیابی آنها از مطلوب بودن فناوری مثبت باشد احتمال به کارگیری فناوری افزایش می یابد. یافته های تحقیق نشان می دهد که تمایل به رزرو اینترنتی هتل با بهره گرفتن از هر دو متغیر سودمندی درک شده و سهولت درک شده قابل پیش بینی است . نتایج این پژوهش به قبول فرضیه های طرح شده در آن تحت عنوان ” بررسی تاثیر سودمندی و سهولت درک شده ، اعتماد ، اعتبار ، سازگاری بر نگرش و تمایل به استفاده از رزرو اینترنتی هتل ” منجر گردید. ( عطافر، خزائی پول وپورمصطفی ؛ ۱۳۹۱)
در سال ۱۳۹۲ در تحقیقی با عنوان ” مولفه های مؤثر بر اعتماد گردشگران در حوزه گردشگری الکترونیک ” توسط میرعلی سید نقوی و غدیر شکیبا جمال آباد در شهر تهران و بر روی نمونه ای ۱۳۱ نفر از مشتریان هتل ها بصورت تصادفی و بصورت پرسشنامه انجام گرفت . جامعه ی آماری این تحقیق شامل گردشگرانی بود که به انجام امور سفر همچون رزرو هتل ، رزرو و خرید بلیط و کسب اطلاعات در مورد مقصد سفر ، را به صورت الکترونیکی پرداخت کرده بودند . در نهایت عوامل رضایت، شهرت و کیفیت الکترونیک به عنوان مولفه های تاثیرگذار بر اعتماد الکترونیک شناسایی شدند.(سید نقوی و شکیبا ؛ ۱۳۹۲)
تحقیق دیگری نیز با عنوان “سازگاری با تجارت الکترونیکی در صنعت هتل داری ایران ” توسط شهرام صلواتی و ناصر خانی انجام گرفت. در این تحقیق به بررسی ۴۸ ویژگی وب سایت های ۵۷ هتل با رتبه های متفاوت )یک تا پنج ستاره( پرداخته شد . در نهایت محققان به این نتیجه رسیدند که هتل های ایران در مراحل نخستین پذیرش اینترنت برای کسب و کار خود هستند. فعالیت های مرتبط با تجارت الکترونیک در میان هتل های ایرانی بسیار اندک است و رزرو برخط (آنلاین) به طور موثر در آنها ارائه نمی شود. . در این راستا، بهره مندی از وب سایتی با ویژگی های مناسب می تواند نقش کلیدی در جذب گردشگر به صنعت گردشگری به صورت عام و صنعت هتل داری به طور ویژه ایفا بنماید. (صلواتی و خانی؛ ۱۳۹۲)
در تحقیق ” ارزیابی خدمات گردشگری اینترنتی در ایران ” ( لشکری و علاءالدینی ؛ ۱۳۹۱) که بر روی ۸ وبگاه گردشگری ایران انجام گرفت ، نشان داد که هنوز وب گاه های ایرانی هنوز به مرحله ی تعامل با کاربر وارد نشده اند و در نقش اطلاع رسانی نیز کمتر به نیازهای کاربران آگاه امروزی ایران پاسخ می دهند. در این تحقیق پیشنهادهایی به جهت بهبود کیفیت وبگاه های عرضه کننده ی خدمات گردشگری در کشور ارائه شده است.
در تحقیق دیگری که توسط حمیدی زاده و مجرد تحت عنوان ” ارزیابی تطبیقی وب گاه هتل های لوکس بر اساس مدل ۷C در بازاریابی اینترنتی : مطالعه موردی ایران ، ترکیه و امارات ” در سال ۱۳۸۸ بر روی ۱۷۸ هتل ۴ و ۵ ستاره دارای وب گاه در ۳ کشور فوق الذکر با بهره گرفتن از روش نمونه گیری غربالگری انجام گرفته بود ، بدین نتیجه رسیدند که هتل ها خصوصا در ایران از پتانسیل های اینترنت و وب گاه بطور کامل استفاده نمی کنند و تفاوت معناداری میان وب گاه هتل های ایران ، و ترکیه و امارات وجود دارد و کشور ایران وضعیت چندان مطلوبی در این زمینه ندارد . (حمیدی زاده و مجرد ؛ ۱۳۸۸)
در تحقیقی تحت عنوان ” عوامل مؤثر بر پذیرش سامانه مدیریت شهری تهران (۱۳۷) توسط شهروندان ” که در سال ۱۳۸۷ که توسط دکتر وجه الله قربانی زاده ، دکتر غلامحسین دلجو و آرین امیری بوسیله پرسشنامه بر روی ۴۱۲ نفر از شهروندان تهرانی و با بهره گرفتن از الگوی پذیرش فناوری TAM [۱۱۰] دیویس (۱۹۸۹) انجام گرفت، نتیجه پژوهش حاکی از آن است که مهمترین عامل تأثیرگذار بر پذیرش سامانه ۱۳۷ (سامانه ارتباطی دریافت دیدگاه های مردم پیرامون مدیریت شهری ) توسط شهروندان” درک سهولت استفاده از سامانه” است و عامل “درک سودمندی و احساس مفید بودن سامانه “نیز می تواند در میزان استفاده عملی شهروندان از آن تأثیر به سزایی داشته باشد. (قربانی زاده و همکاران ؛ ۱۳۸۷)
تحقیق دیگری نیز با عنوان ” پذیرش بانکداری همراه توسط مشتریان بانکهای ایرانی ” در سال ۱۳۹۱ بر روی ۳۶۱ نفر از دانشجویان دانشکده مدیریت و حسابداری و دانشکده صنایع و مکانیک دانشگاه آزاد اسلامی قزوین توسط بهبودی ، عابدینی و جلیلوند انجام گرفت . در این تحقیق عوامل موثر بر پذیرش بانکداری همراه از جمله سودمندی درک شده، سهولت در استفاده، نیازبه تعامل، ریسک درک شده، هزینه درک شده، سازگاری با سبک زندگی و نیازها ، اعتبار و اعتماد بررسی گردید . طبق یافته های پژوهش، همه عوامل آزمون شده برپذیرش بانکداری همراه تاثیر معناداری داشتند و افراد جامعه با توجه به این عوامل اقدام به استفاده از خدمات بانکداری همراه می کنند یا نمی کنند. (بهبودی ، عابدینی و جلیلوند ؛ ۱۳۹۲ )
در تحقیقات دیگری نیز ، سید جوادین و یزدانی در سال ۱۳۸۳ تحت عنوان ” بررسی عوامل موثر بر قصد استفاده مشتریان از خدمات بانکداری اینترنتی (مطالعه موردی بانک سامان) ” پژوهشی را بر روی نمونه ای متشکل از ١٢٠ نفر از مشتریان بانک سامان را مورد بررسی قرار دادند . در این تحقیق تاثیر متغیر خارجی، خود اثربخشی استفاده از کامپیوتر بر ادراکات فرد، در مورد سهولت استفاده و مفید بودن این خدمات مورد بررسی قرار گرفت. یافته های این تحقیق نشان داد ، ادراکات فرد در مورد سهولت استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی و مفید بودن این خدمات و نیز فرد در استفاده از رایانه با قصد استفاده از این خدمات رابطه مستقیم دارد. (سید جوادین و یزدانی ؛ ۱۳۸۴)
عوامل موثر بر نگرش و نیت استفاده از فناوری اطلاعات در ارائه خدمات رزرو اینترنتی در صنعت هتل داری استان گیلان- قسمت ۱۱