پایایی، به توانایی آزمونی گفته می شود که نمرات حاصل از تکرار آن در زمان های مختلف، ثابت و پایدار باشند ( یعنی در هر بار اندازه گیری کمتر تغییر کنند ). محققان، پایایی یک آزمون میدانی هوازی را با محاسبه همبستگی نمرات آزمون درآزمایش اول و آزمایش دوم یا در روز اول و دوم به دست می آورند. این مقدار، ( x₂,x₁ r ) را با نام ضریب پایایی^[۲۷] می شناسند. مقدار ضریب پایایی نمی تواند بیشتر از ۰/۱ باشد. به طور کلی، آزمون های میدانی هوازی ضریب های پایایی بالایی دارند، و نوعاً بیشتر از ۹۰/۰ می باشد( ۳۹).
پایایی آزمون بر روایی آزمون تأثیر دارد. آزمون هایی که پایایی ضعیفی دارند، روایی ضعیفی هم دارند، زیرا آزمون های غیر پایا، نمی توانند نمرات آزمون ثابتی داشته باشند. با وجود این، ممکن است آزمونی پایایی عالی داشته باشد ( ۹۰/۰ = x₂,x₁ r )، اما روایی پایینی داشته باشد. حتی زمانی که یک آزمون، در آزمایش های مختلف یا در روزهای متفاوت، مقادیر دقیق و ثابتی دارد، ممکن است توان هوازی را با اطمینان اندازه گیری نکند ( ۳۹).
ویژگی آزمون
اندازه گیری و آزمون، محور بسیاری از کارهایی است که در حیطه عملکرد انسان اتفاق می افتد. امتحان گرفتن ازیک کلاس، تهیه یک آزمون علمی یا نوشتاری، انجام آزمون های آمادگی جسمانی، یا انتخاب اعضای یک تیم، همگی با این هدف برگزار می شود که بتوان تصمیم گیری درست و منطقی داشت و بر اساس نتایج این آزمون در مورد ادامه کار تصمیم متناسبی اتخاذ شود. هیچ یک از آزمون های میدانی هوازی نمی توانند به درستی توان هوازی بازیکنان فوتسال را اندازه گیری کنند، بنابراین بایستی آزمونی را که نسبت به عملکرد رقابتی در فوتسال از بیشترین ویژگی برخوردار است، به کار گرفت. یعنی اینکه، آزمون هاف ^[۲۸] می تواند در ارزیابی توان هوازی بازیکنان فوتبال مؤثر باشد، اما برای ورزشکاران سایر رشته ها که از نظر الگوهای حرکتی، اندام بکار گرفته شده و. . . با فوتبال شباهتی ندارند، مناسب نیست. ارتباط بین آزمون های میدانی مختلف و عملکرد بستگی به آن دارد که آزمون و فعالیت موردنظر به طور نزدیک با هم در ارتباط باشند (۱۲).

ادبیات و پیشینه تحقیق
با توجه به ماهیت تحقیق که طراحی آزمون جدیدی برای برآورد توان هوازی ویژه فوتسال است، سوابق تحقیقاتی اندکی وجود دارد، لذا در این قسمت به مجموعه تحقیقاتی که در رابطه با روایی و پایایی آزمون های هوازی میدانی دیگر انجام گرفته است نیز اشاره می شود.
تحقیق های انجام شده در داخل کشور
- وحید ذوالاکتاف و فائزه زمانیان (۱۳۸۵) آزمون هشت ضلعی هوازی (AOT) را طراحی و پایایی و روایی آن را سنجیدند. آزمودنی ها شامل۷۱ دانش آموز،۶۰ دانشجوی پسر و دختر و ۲۶ سالمند سالم زن و مرد و ۱۸ بیمار قلبی زن ومرد بودند. ضریب پایایی از طریق ضریب همبستگی درون گروهی سه بار اجرای آزمون در مدت یک هفته محاسبه گردید(۹۸/۰r=) روایی تمایز گروهی از طریق تحلیل واریانس اجراهای گروه های مختلف آزمودنی با یکدیگر اثبات گردید. با توجه به خصوصیات اجرایی و پایایی خوب،و تایید روایی منطقی و سازه،بنظر می رسد که بتوان این آزمون را به عنوان جانشین بهتری برای آزمون های فزاینده از قبیل شاتل ران،آزمون پله چستر وآزمون ۶ دقیقه ای راه رفتن معرفی نمود(۱۷).
تحقیق های انجام شده در خارج از کشور
- باربروآلوارز و همکاران در سال ۲۰۰۵ برای اولین بار آزمون FIET را به منظور ارزیابی توان هوازی بازیکنان فوتسال و توانایی آن ها دراجرای تمرینات منقطع با شدت بالا طراحی کردند. آزمون شامل ۶ سطح و هر سطح ۸ مرحله۴۵ متری بجز سطح ۱ (که شامل ۹ مرحله)بود. بعد از هر ۴۵متر ۱۰ ثانیه استراحت فعال و در پایان هر سطح ۳۰ ثانیه استراحت غیر فعال برای آزمودنی ها وجود داشت. آزمون با سرعت km. h^-1 ۹ شروع و در سطح ۱در ۹×۴۵ اولیه سرعت ۳۳/۰ کیلومتر درساعت افزایش یافت و در ادامه به ازای هر ۴۵ مترkm. h^-1 ۲/۰افزایش سرعت تارسیدن به واماندگی اعمال شد. زمانی که آزمودنی ها ۲ بار به موقع سر خط نرسیدند آزمون پایان یافت(۲۰). این آزمون طی ۷ روز بر روی ۱۶ بازیکن حرفه ای فوتسال اجرا شد، برای تعیین پایایی و روایی آزمون از آزمون ICC و CV استفاده شد. نتایج نشان داد که این آزمون برای ارزیابی توان هوازی بازیکنان فوتسال دارای روایی( ۹۵/۰ ICC= )و پایایی( ۹/۳ CV= ) می باشد(۴۴).
- کاستگنا و همکاران در سال ۲۰۱۰ آزمون FIET را با آزمون بیشینه نوارگردان™ از لحاظ vo₂max،لاکتات،اوج ضربان قلب ومسافت طی شده مقایسه کردند. vo₂peak بدست آمده از آزمون FIET بطور معناداری از VO₂max بدست آمده از آزمون نوارگردان کمتر بود، اما بین اوج ضربان قلب تفاوتی وجود نداشت. همبستگی بالایی بین سرعت، آستانه تهویه و سرعت حداکثر بدست آمده در دو آزمون وجود داشت(r =0. 60)وهمچنین همبستگی بین Vo₂max بدست آمده از دو آزمون در حد متوسط بالا (r =0. 61) بود. این مطالعه نشان می دهد که FIET یک استرس سنگین برای سیستم های انرژی هوازی و بی هوازی است و مشابه فشار وارد شده در مسابقات فوتسال است(۵۴).
- کارلو کاستگنا و همکاران (۲۰۱۰) در پژوهشی دیگر حداکثر توان هوازی زنان فوتبالیست جوان را با بهره گرفتن از آزمون MSFT^[29] ارزیابی کردند. نتایج نشان دادکه vo₂max پیش بینی شده ی محاسباتی بطور معنی داری کمتر از vo₂peak بدست آمده از آزمون MSFT بود (ml. kg^-1. min^-19/3 + 37/32 در مقابل ml. kg^-1. min^-19/5+ 1/40) اما نتایج عملکردی MSFT همبستگی معنی داری با MSFT-VO₂max داشت(R=0. 70 ) این آزمون برای اندازه گیری غیر مستقیم vo₂max زنان فوتبالیست جوان مناسب است و به عنوان یک آزمون معتبر برای ارزیابی ضربان قلب بیشینه وvo₂peak در کنار گاز آنالایزر و ضربان سنج دارای روایی است(۵۳ ).
- جرمی دی ویلیامز و همکاران ^[۳۰]در سال ۲۰۱۰ آزمون استقامتی و سرعتی با توپBEAST^[31]) (را در یک دوره ی ۱۰ روزه بر روی ۱۵ بازیکن آماتور فوتبال بررسی کردند. آزمون شامل دو ایستگاه سرعت،جاگینگ،راه رفتن،پرش،شوت و بک پدال بود که در مجموع ۳۸۰ متر مسافت داشت و از لحاظ زمان، مسافت طی شده، الگو های حرکتی، میانگین درصد ضربان قلب اوج و درصد اکسیژن مصرفی اوج، شدت و حجم و بار هوازی شبیه به مسابقه فوتبال طراحی شده بود. vo₂peak بدست آمده با vo₂peak بدست آمده از گاز آنالایزر(طی آزمون سه مرحله ای زیر بیشینه نوارگردان، مدت هر مرحله ۳ دقیقه باسرعت فزایتده ۸و۱۰و۱۲ کیلومتر بر ساعت)تفاوت معناداری نداشت. برای تعیین پایایی آزمون از آزمون بازآزمایی استفاده شده و بین دو کوشش متوالی تفاوت معنی داری دیده نشد(خطای نوعی^[۳۲]۵/۲۵-۹۵/۰ %). محققین نتیجه گیری کردند که این آزمون برای تعیین تاثیر تمرین یا مداخلات تغذیه ای در عملکرد منقطع طولانی مدت مناسب است(۹۶).
نتیجه گیری
هر چند که آزمون BEAST طراحی شده توسط جرمی دی ویلیامز یک آزمون میدانی وتوپی مناسبی است اما این آزمون از نظر الگو های حرکتی و زمانی(دو نیمه ۴۵ دقیقه ای همراه با ۱۵ دقیقه استراحت)ویژه فوتبال طراحی شده است وبا وجود شباهت های بسیار بین بازی فوتبال و فوتسال این آزمون از نظر زمانی و الگو های حرکتی برای بازیکنان فوتسال مناسب نیست. همچنین این آزمون برروی بازیکنان مبتدی فوتبال انجام شده است که نسبت به بازیکنان حرفه ای دارای آمادگی هوازی پایین تری هستند در نتیجه میزان کارانجام شد ه و مسافت طی شده ی کمتری دارند که تاثیر بسزایی بر نتایج بدست آمده خواهد گذاشت. وجود استراحت های ۸ و ۱۰ ثانیه ای در بین ایستگاه های آزمون نیز باعث کاهش فشار تمرین شده و استرس لازم را برای تحریک سیستم هوازی در بازیکنان فوتسال ندارد، لذا محقق سعی دارد تا آزمون میدانی ویژه ای را برای تعیین توان هوازی بازیکنان فوتسال طراحی کند.
مقدمه
با توجه به اینکه هدف کلی این تحقیق تعیین روایی و پایایی آزمون طرح شده برای اندازه گیری توان هوازی بازیکنان فوتسال بر مبنای آزمون فزاینده آزمایشگاهی ( گازآنالایزر ) بود در این فصل به تعریف جامعه آماری ، چگونگی انتخاب نمونه ها ، روش اجرای آزمون ، معرفی ابزار و وسایل اندازه گیری و روش های تجزیه و تحلیل آماری پرداخته می شود .
جامعه و نمونه آماری تحقیق
جامعه آماری اصلی که روایی و پایایی آزمون طراحی شده با بهره گرفتن از آن ها انجام گرفت را ۱۴ نفر از بازیکنان فوتسال تیم باشگاهی هیرسا موجود در لیگ دسته یک تشکیل دادند. به علت محدود بودن جامعه، تعداد نمونه برابر با تعداد جامعه انتخاب ، واز نمونه گیری هدفمند در انجام پژوهش استفاده شد.
در جدول ۱-۳ مشخصات این آزمودنی ها ارائه شده است. همچنین جهت طراحی آزمون در مطالعات مقدماتی از بازیکنان فوتسال بانوان تیم کرمانشاه حاضر در لیگ دسته یک استفاده شده است.
جدول ۱-۳ ویژگی های آزمودنی ها

متغیر های تحقیق