تابستان 1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. ….3
1-2. بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………………………. …6
1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………………….. …9
1-4. اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………. 10
1-4-1. هدف کلی………………………………………………………………………………………………………………. 10
1-4-2. اهداف ویژه…………………………………………………………………………………………………………….. 10
1-5. فرضیه ها……………………………………………………………………………………………………………………………. 10
1-6. پیش فرض های تحقیق……………………………………………………………………………………………………. 11
1-7. محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………. 11
1-8. تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها…………………………………………………………………………………. 12
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 17
2-2. تعارض………………………………………………………………………………………………………………………………… 17
2-3. مدیریت تعارض ………………………………………………………………………………………………………………… 19
2-4. نگرش ها نسبت به تعارض……………………………………………………………………………………………….. 20
2-5. تعارض از دیدگاه مکاتب…………………………………………………………………………………………………… 21
2-6. منابع تعارض………………………………………………………………………………………………………………………. 24
2-7. انواع تعارض سازمانی………………………………………………………………………………………………………… 25
2-8. فرآیند تعارض……………………………………………………………………………………………………………………. 28
2-9. آثار و پیامدهای تعارض…………………………………………………………………………………………………….. 29
2-10. سبكها و راهبردهای مدیریت تعارض………………………………………………………………………….. 34
2-11. مدلهای مختلف رویارویی با تعارض…………………………………………………………………………….. 35
2-12. راهبردهای مهم و اساسی مدیران برای مقابله با تعارض……………………………………………… 36
2-13. اثر بخشی سبكهای مدیریت تعارض…………………………………………………………………………… 41
2-14. شخصیت…………………………………………………………………………………………………………………………. 44
2-15. نظریههای شخصیت……………………………………………………………………………………………………….. 45
2-16. نظریه شخصیتی پنج بزرگ…………………………………………………………………………………………… 49
2-17. ویژگی شخصیتی \ مدیران……………………………………………………………………………………………….. 57
2-18. شخصیت و كار……………………………………………………………………………………………………………….. 57
2-19. تحقیقات انجام شده در داخل كشور…………………………………………………………………………….. 59
2-20. تحقیقات انجام شده در خارج از كشور…………………………………………………………………………. 66
2-21. جمع بندی……………………………………………………………………………………………………………………… 70
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 73
3-2. روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………. 73
3-3. جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………………… 73
3-4. متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………. 74
3-5. روش جمع آوری اطلاعات و دادهها…………………………………………………………………………………. 74
3-6. ابزارهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………… 74
3-6-1. پرسشنامه استاندارد ویژگی های شخصیتی NEO-FFI………………………………… 74
3-6-2. پرسشنامه استاندارد سبکهای مدیریت تعارض…………………………………………………. 77
3-7. روش تجزیه و تحلیل دادهها…………………………………………………………………………………………….. 78
فصل چهارم: یافته های تحقیق
4-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 81
4-2. یافتههای مربوط به متغیرهای جمعیت شناختی……………………………………………………………. 81
4-3. یافتههای مربوط به آزمون فرضیههای تحقیق………………………………………………………………… 86
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 97
5-2. خلاصه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………… 97
5-3. بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………….. 98
5-4. پیشنهادات کاربردی تحقیق……………………………………………………………………………………………… 107
5-5. پیشنهادات به پژوهشگران آینده……………………………………………………………………………………… 108
منابع و مأخذ
منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………………… 110
منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 115
پیوست…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 120
چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………….126
فهرست جداول
عنوان صفحه
1-2. فرآیند تعارض……………………………………………………………………………………………………………………. 29
2-2. شیوههای مدیریت تعارض و موقعیت و شرایط آن…………………………………………………………. 42
3-2. حیطهها و وجوه NEO- PI- R……………………………………………………………………………………. 51
1-3. حیطه های ویژگی های شخصیتی پنج عاملی NEO-FFI و گویه های ان…………….. 75
2-3. ضرایب پایایی پرسش نامه ویژگی های شخصیتی نئو در تحقیق حاضر………………………. 76
3-3. راهبرد مدیریت تعارض و گویه های آن…………………………………………………………………………… 77
4-3. ضرایب پایایی پرسش نامه مدیریت تعارض در تحقیق حاضر……………………………………….. 78
1-4. نتایج مربوط به سن آزمودنی ها را به نمایش گذاشته است…………………………………………. 81
2-4. توزیع آزمودنی ها بر اساس جنسیت……………………………………………………………………………… 82
3-4. توزیع آزمودنی ها بر اساس وضعیت تاهل………………………………………………………………………. 84
4-4. توزیع آزمودنی ها بر حسب رشته تحصیلی……………………………………………………………………. 84
5-4. ضرایب همبستگی ساده بین ویژگیهای شخصیتی فراخذهنی و راهبردهای مدیریت
تعارض………………………………………………………………………………………………………………………………………… 86
6-4. ضرایب همبستگی ساده بین ویژگی های شخصیتی روان رنجورخویی و راهبرد های مدیریت تعارض 87
7-4. ضرایب همبستگی ساده بین ویژگی های شخصیتی برونگرایی و راهبرد های مدیریت
تعارض………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 89
8-4. ضرایب همبستگی ساده بین ویژگی های شخصیتی و راهبرد های مدیریت تعارض…… 90
9-4. ضرایب همبستگی ساده بین ویژگی شخصیتی وجدانی بودن و راهبرد های مدیریت
تعارض………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 91
10-4. مدل رگرسیون چند متغیره………………………………………………………………………………………….. 92
11-4. متغیرهای وارد شده به مدل “راهبرد عدم مقابله………………………………………………………… 93
12-4. مدل رگرسیون چند متغیره………………………………………………………………………………………….. 93
13-4. متغیرهای وارد شده به مدل “راهبرد کنترل……………………………………………………………….. 94
14-4. مدل رگرسیون چند متغیره………………………………………………………………………………………….. 94
15-4. متغیرهای وارد شده به مدل “راهبرد راه حل گرایی………………………………………………….. 95
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
1-2. ارتباط بین میزان تعارض و عملكرد شغلی……………………………………………………………………… 32
2-2. ارتباط بین سطح تعارض و پیامد های سازمانی……………………………………………………………… 32
1-4. نتایج مربوط به جنسیت آزمودنی ها را به نمایش گذاشته است………………………………….. 82
2-4. نتایج مربوط به سابقه خدمت آزمودنی ها را به نمایش گذاشته است………………………….. 85
فهرست تصاویر
عنوان صفحه
1-2.مدل پنج سبک رویارویی با تعارض…………………………………………………………………………………… 39
2-2. فرآیند مدیریت تعارض سازمانی………………………………………………………………………………………. 41
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگیهای شخصیتی و راهبردهای مدیریت تعارض مدیران هیات های ورزشی استان فارس بود. این تحقیق از نوع توصیفی، همبستگی است که به روش میدانی انجام شد. نمونه آماری این تحقیق شامل کلیه رؤسا و نایب رئیسان هیأتهای ورزشی استان فارس بود (92=n). ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ویژگیهای فردی، پرسشنامه ویژگیهای شخصیتی نئو فرم کوتاه (NEO-FFI) ساخته شده توسط كاستا و مك كری (1992) و پرسشنامه مدیریت تعارض رابینز (1991) بود. ضریب پایایی عوامل پنج گانه ویژگی های شخصیتی با روش آلفای كرونباخ از 58/0 تا 69/0 نوسان داشت و ضریب پایایی سه راهبرد مدیریت تعارض با روش آلفای كرونباخ از 58/0 تا 75/0 نوسان داشت. برای تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی و ضریب همبستگی ساده و رگرسیون چندگانه استفاده شد و کلیه فرضیههای تحقیق در سطح معنیداری 05/0p≤ محاسبه شد. نتایج نشان داد، بین ویژگی شخصیتی روان رنجورخویی با راهبرد عدم مقابله و کنترل رابطه مثبت معنیدار و با راهبرد راه حلگرایی رابطه منفی معنیدار وجود دارد. هم چنین بین ویژگی شخصیتی برونگرایی، خوشایندی و وجدانی بودن با راهبرد راهحلگرایی رابطه مثبت معنیدار وجود دارد. بین ویژگی شخصیتی خوشایندی با راهبرد عدم مقابله و کنترل رابطه منفی معنیدار و بین وجدانی بودن و راهبرد عدم مقابله رابطه مثبت معنیدار مشاهده شد. در بقیه موارد رابطه ای مشاهده نشد. با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد میشود در انتخاب و انتصاب شایسته مدیران در سازمانهای مختلف ورزشی ویژگی شخصیتی آنان مد نظر قرار بگیرد.
کلید واژه ها: ویژگیهای شخصیتی، راهبردهای مدیریت تعارض، هیات های ورزشی
فصل نخست
کلیات تحقیق
مقدمه
در تمامی ادوار زندگی بشر، تعارض، کشمکش و اصطکاک بین منافع رئیس و مرئوس، کارگر و کارفرما، ارباب و رعیت وجود داشته است. تعارض واقعیتی است که بشر در طول تاریخ با آن آشنا بوده ولی متاسفانه به دلیل عدم مدیریت صحیح، بیشتر تعارضات به ستیزه جویی و دشمنی مبدل شده است و امروزه جوامع بشری به علت پیشینه نا خوشایندی که از آن دارند، به تعارض به عنوان یک پدیده منفی مینگرند (مقیمی، 1385).
بسیاری از صاحب نظران اخیر سازمان به این باور رسیده اند که علیرغم کوششهای سازمان و مدیریت برای اجتناب، جلوگیری و در نطفه خفه کردن تعارض، باز هم به وقوع خواهد پیوست و حضور دائمی خود را در سازمان حفظ خواهد کرد. بنابراین مسئله این نیست که آیا کشمکش و اختلاف وجود دارد یا نه، زیرا در هر حال وجود خواهد داشت. نکته حائز اهمیت این است که چگونه با مساله برخورد میشود و مورد رسیدگی قرار میگیرد (مولینز[1]، 1990). تعارض در واقع چیز بدی نیست چنانچه اگر به طور صحیح مدیریت شود میتواند پیامدهای مثبت قابل توجهی داشته باشد و میتواند به عنوان یک نیروی حیات بخش و انرژی بخش در گروهها و سازمانها باشد و حتی مشخص شده است که تعارض می تواند تاثیرات مخرب موقعیتهای برد و باخت سازمان را به حداقل برساند (مولینز، 2002 ).
برخی از علمای علم رفتاری معتقدند که تنوع گروه کاری از طریق تعارض، عملکرد را تحت تاثیر قرار میدهد. در متون رفتاری از دو نوع تعارض سخن راندهاند، یکی تعارض احساسی و دیگری تعارض وظیفهای. مدیریتی که بتواند از تعارض احساسی بکاهد و تعارض وظیفهای را به نحو شایستهای مدیریت کند موفقتر خواهد بود. در این راه مدیران باید از منشاء تعارضات و نحوه تأثیرگذاری تنوع بر تعارض آگاه بوده و شیوههای مناسب برخورد با آن را بدانند (الوانی، دانائی فرد، 1380).
سبکهایی که هر یک از مدیران برای حل تعارض انتخاب میکنند، تحت تاثیر ویژگیهای منحصر به فرد آنها نظیر شخصیت، نگرشها، سبک رهبری، جنسیت، شایستگیها و میزان قدرت و اقتدار آنها و نقشی که در تعارض دارند قرار میگیرد (ایزدی، 1379). از جمله مهمترین عواملی که تعیینکننده شیوه برخورد افراد با دیگران است شخصیت میباشد. برای مثال مدیران ورزشی درونگرا از فعالیتهای ورزشی دیر بازده که فاقد برنامههای تبلیغی است و بعضاً پیچیده و درد سرساز است پرهیز میکنند. آنها در برابر تغییر و تحولات اساسی مقاومت میکنند و دوست دارند وضعیت موجود حفظ شود و برنامههای فعلی را سر و سامان دهند. مدیرانی که شخصیت برونگرا دارند در ایجاد روابط مؤثر بین کارکنان به ویژه مربیان و ورزشکاران قوی عمل میکنند؛ در سخنرانی و فن بیان استادند و سعی میکنند شیوههای رفتاری خود را با فرهنگ سازمان تحت سرپرستی و علایق افراد زیردست تطبیق دهند (نادریان جهرمی، 1386).
هرسی و بلانچارد[2] شخصیت و سبک را مترادف فرض کرده و معتقدند” شخصیت یا سبک رهبری یک فرد عبارت است از الگوی رفتاری که وی هنگام هدایت کردن فعالیتهای دیگران از خود نشان میدهد”. بر این اساس شخصیت افراد تا حد زیادی شیوه حل تعارض آن ها را تعیین میکند ( هرسی و بلانچارد،1972).
در تحقیقات بسیاری ارتباط بین ویژگی شخصیتی که در حیطه تئوری پنج فاکتوری (کاستا و مککری[3] 1992) است با شیوههای حل تعارض مورد بررسی قرار گرفته است. تئوری پنج فاکتوری شخصیت توسط مککری و کاستا توسعه یافته است. آنها برنامهای را در پیش گرفتند که پنج عامل شخصیت، معروف به “پنج عامل نیرومند” یا “پنج بزرگ[4]” را شناسایی کردند. این پنج عامل شامل روان رنجورخویی[5]، برونگرایی[6]، فراخ ذهنی[7]، خوشایندی (توافق)[8] و وجدانی بودن[9] میباشد (فورد وود و بل[10]، 2008 ).
سمت های مدیریتی متعددی در ورزش وجود دارد. کسانی که این پست ها را اشغال میکنند از طیف وسیعی از شیوههای مدیریتی و ویژگیهای انسانی برخوردارند. برخی مدیران موفق هستند و برخی دیگر نا موفق؛ باید دید آنچه یک مدیر را موفق میسازد و به بیان دیگر کسی را واقعاً مدیر میکند چیست؟ (جکسون و پالمر[11]، 1988).
همانطور که بیان شد تعارض جنبه اجتنابناپذیری از زندگی سازمانی است. آن چه در این میان مهم است، برخورد منطقی با تعارضات سازمانی است. هیات های ورزشی در مراکز استانها نیز به عنوان یکی از مراکز مهم ورزشی کشور نیازمند مدیرانی با ویژگیهای مثبت شخصیتی و هم چنین هوش و ذکاوت بالایی بوده تا در زمانهای بحرانی و بروز تعارضات در درون سازمان بتوانند به طور صحیح با آن برخورد نموده و با اتخاذ شیوههای درست، تعارضات را به خوبی حل نمایند. بنابراین، در پژوهش حاضر سعی بر این است که رابطه ویژگیهای شخصیتی با راهبردهای مدیریت تعارض در مدیران هیات های ورزشی استان فارس بررسی شود .
بیان مسأله
تعارض خواه ناخواه در زندگی سازمانی به وقوع میپیوندد. روندهای اصلی نظیر تغییرهای مستمر، تنوع بیشتر ترکیب کارکنان، کارهای تیمی بیشتر (به صورت تیمهای خودگردان و مجازی)، ارتباطات چهره به چهره کمتر ( تعامل الکترونیکی بیشتر )، اقتصاد جهانی با مبادلههای میان فرهنگی بیشتر بروز تعارض را اجتنابناپذیر میسازند (کریتنر و کینکی[12] ، 2001، به نقل از رضائیان، 1382).
بنابراین تضاد وتعارض پدیدهای اجتنابناپذیر در زندگی بشر و مقتضای حیات اجتماعی است. در این میان سازمان با ماهیتی که دارد، محیط باروری برای پرورش و رشد انواع تعارضها و عدم توافقهاست. وجود افراد مختلف با ویژگیهای شخصیتی، نیازها، باورها، انتظارات و ادراکات متفاوت بروز تعارض را در سازمان اجتنابناپذیر کرده است. وفور اختلاف نظر و تضاد در سازمانها باعث شده است که میزان چشمگیری از وقت مدیران صرف جلوگیری، کاهش و حل این مشکلات شود (ایزدی، 1379).”برایان و کرونین[13]” منابع احتمالی تعارض را شامل تفاوتهای بین فردی، تعارض بین حوزهها و گروههای گوناگون در سازمان، تعارض بین مدیران و مدیریت کردن، تعارض بین فرد و شغل، تعارض بین افراد و تعارض بین سازمان رسمی و غیر رسمی میدانند ( مولینز، 2002). “بارون[14]” در یک مقاله تحقیقی ضمن استناد به تحقیقات متعددی اشاره میکند که ویژگیهای شخصیتی سبب بروز تمایلات خاصی نسبت به حل تعارضات بین فردی میشود. بعضی از افراد میل دارند که در صورت بروز اختلاف از طریق اجتناب و دوری از تعارض، عدهای با مصالحه، برخی با رقابت و همینطور گروهی با شکلهای دیگر حل تعارض با آن برخورد کنند. بنابراین انگیزههای غالب و فعال افراد از جمله عوامل اصلی تمسک آنها به یک سبک خاص برای حل تعارض به شمار میروند (ایزدی، 1379).
فلسفه وجودی مدیریت در تربیت بدنی و ورزش بیانگر این حقیقت است که مقوله تربیت بدنی و ورزش به عنوان یک تشکیلات گسترده و در عین حال پیچیده نیاز به داشتن مدیران ماهر و کارآمد در سطوح مختلف دارد. سازمان تربیت بدنی، تربیت بدنی آموزش و پرورش، وزارت علوم، ادارات و فدراسیونهای ورزشی و … همه تشکیلاتی هستند که میباید توسط مدیران اداره شوند. این تشکیلات را نمی توان به حال خود رها کرد یا به دست حوادث سپرد. اگر چنانچه افراد فاقد صلاحیت و تواناییهای لازم، مسئول اداره اینگونه تشکیلات شوند، مشکلات فراوانی را به این تشکیلات و سازمانهای ورزشی تحمیل خواهند نمود. پس بنابراین وجود مدیران کارآمد و اثر بخش برای سازمانها و به ویژه سازمانهای ورزشی امری بدیهی و اجتناب ناپذیر است (کوزه چیان، 1380).
بی شک ماهیت تربیت بدنی و ورزش زمینه را برای بروز بسیاری از تضادها و تعارضات فراهم میسازد و مشکلات فراوانی به تبع آن، گریبانگیر مدیران و دست اندرکاران تربیتبدنی و امور ورزش خواهد بود و کوتاهی در این زمینه صدمات جبران ناپذیری بر پیکره نظام ورزشی کشور وارد مینماید. فیشر[15] اشاره دارد که مهارت مدیریت در رسیدگی به تعارض، عامل تعیین کننده در توفیق مدیریت و اثربخشی سازمان است. هم چنین ستین[16] بیان میدارد که اگر بتوان تعارض را به خوبی شناخت و هدایت کرد، میتوان از آن به عنوان یکی از مهمترین ابزار رشد سازمانی بهرهگیری نمود (رضوی، 1384). هام و دوبرتی[17] (2008) در بررسی بر روی اعضای هیئت مدیره سازمانهای ورزشی در یک استان در کانادا، ارتباط بین تعارض گروهی و کیفیت تصمیمگیری و همچنین تعارض گروهی و پیامدهای اثربخش در سازمان را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که تعارض ارتباط مثبتی با پیامدهای گروهی همچون کیفیت تصمیمگیری و ارتباط منفی با پیامدهای مثبت فردی همچون رضایت شغلی و تعهد گروهی دارد. در پایان آنها به این نتیجه دست یافتند که آگاهی از تعارضات داخل سازمان و تأثیر آن روی کیفیت تصمیمگیری و رضایت و تعهد اعضای هیأت مدیره درون سازمانهای ورزشی میتواند به اجرای سیاست و خط مشیهایی کمک کند، که جنبه مثبت تعارض را حمایت و از انشعابات منفی آن بکاهد.