چکیده
مقامه نوعی داستان پردازی با جملات زیبا و کلمات مسجع است که آرایه‌های ادبی در آن به صورتی زیبا به کار می‌رود. این فن، یکی از مهمترین فنون ادبیات عربی است و هدف آن بیشتر بعد هنرنمایی لفظی آن است تا بعد داستانی آن. از اهداف نویسندگان مقامات همچنین، جنبه قدرت نمایی و هنرنمایی و آموزش واژگان به علاقهمندانش بوده است. یکی از آثار نوشته شده در این زمینه، کتاب المقامه اثر نویسنده مشهور عرب، دکتر شوقی ضیف است. نویسنده با همکاری جمعی از ادبای کشورهای عربی، در این کتاب
چکیده
مقامه نوعی داستان پردازی با جملات زیبا و کلمات مسجع است که آرایه‌های ادبی در آن به صورتی زیبا به کار می‌رود. این فن، یکی از مهمترین فنون ادبیات عربی است و هدف آن بیشتر بعد هنرنمایی لفظی آن است تا بعد داستانی آن. از اهداف نویسندگان مقامات همچنین، جنبه قدرت نمایی و هنرنمایی و آموزش واژگان به علاقهمندانش بوده است. یکی از آثار نوشته شده در این زمینه، کتاب المقامه اثر نویسنده مشهور عرب، دکتر شوقی ضیف است. نویسنده با همکاری جمعی از ادبای کشورهای عربی، در این کتاب به معرفی و بررسی این هنر و بزرگانش همچون بدیع الزمان همدانی و حریری و ناصیف یازجی پرداخته است و سبک و اسلوب نگارش و موضوعاتی که در مقامات آنها مطرح شده را به شکلی دقیق مورد مطالعه قرار داده است؛ بنا بر این، ترجمه این اثر به زبان فارسی می‌تواند گامی هرچند کوچک در راستای معرفی فن مقامه نویسی در ادبیات عربی به جامعۀ فارسی زبان باشد. همچنین این ترجمه می‌تواند مورد استفاده پژوهشگران در حوزه زبان و ادبیات عربی قرار گیرد. در ترجمۀ این کتاب، ابتدا مقدمه‌ای درباره زندگی نامه نویسنده و آثار علمی او به رشته تحریر درآورده‌ایم و پس از آن به نقد و بررسی اجمالی کتاب المقامه پرداخته‌ایم. سپس به ترجمه کتاب اقدام نموده و در این کار تمامی ابیات و عبارات عربی مورد استشهاد را به دقت اعراب گذاری و ترجمه کرده‌ایم. در طول ترجمه، قسمت‌هایی را که بنا به مقتضیات کار به اصل اثر افزوده‌ایم، در بین علامت «[]» قرار داده‌ایم.
واژگان کلیدی: مقامات، ادبیات عربی، سبک شناسی، شوقی ضیف.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه. 1
ضرورت انجام تحقیق. 2
سابقه و پیشینه موضوع. 2
تعریف مسأله و بیان سؤال‌های اصلی تحقیق. 2
فرضیه‌های تحقیق. 3
اهداف تحقیق. 3
بیان روش تحقیق. 3
بخش اول: کلیات… 5
1- زندگی نامۀ مولّف… 6
2- آثار 7
3- جایگاه شوقی ضیف در ادبیات عربی. 11
4- معرفی کتاب «المقامه» 12
4- 1. کتاب شناسی.. 12
4- 2. موضوع کتاب… 13
4- 3. بخش‌های کتاب… 13
4- 3- 1. بخش اول: معنای مقامه. 13
4- 3- 2. بخش دوم: مقامه های بدیع الزمان همدانی.. 13
4- 3- 3. بخش سوم: مقامه های حریری.. 14
4- 3- 4. بخش چهارم: دیگر مقامه‌ها 14
4- 4. جایگاه کتاب در دیگر تحقیقات… 15
5- بررسی کتاب «المقامه» 15
5- 1. بررسی ساختار شکلی.. 16
5- 1- 1. عنوان کتاب… 16
5- 1- 2. مقدمه کتاب… 16
5- 1- 3. فصل بندی کتاب… 16
5- 1- 4. مصادر و منابع.. 16
5- 1- 5. فهرست کتاب… 17
5- 2. بررسی محتوایی کتاب.. 17
5- 2- 1. اسلوب کتاب… 18
5- 2- 2. شیوۀ نویسنده در تألیف کتاب… 18
5- 2- 3. رویکرد نویسنده به موضوع. 19
5- 2- 4. ویژگی‌های کتاب… 19
بخش دوم: ترجمه کتاب «المقامۀ» 21
مقدّمۀ نویسنده 22
[فصل اول]: معنی «مقامه» 24
1- معنی لغوی.. 24
2- معنی اصطلاحی. 25
3- ویژگی‌ها و صفات.. 26
4- در ادبیّات جهان. 27
[فصل دوم]: پیدایش مقامه توسط بدیع‌الزّمان. 29
به معرفی و بررسی این هنر و بزرگانش همچون بدیع الزمان همدانی و حریری و ناصیف یازجی پرداخته است و سبک و اسلوب نگارش و موضوعاتی که در مقامات آنها مطرح شده را به شکلی دقیق مورد مطالعه قرار داده است؛ بنا بر این، ترجمه این اثر به زبان فارسی می‌تواند گامی هرچند کوچک در راستای معرفی فن مقامه نویسی در ادبیات عربی به جامعۀ فارسی زبان باشد. همچنین این ترجمه می‌تواند مورد استفاده پژوهشگران در حوزه زبان و ادبیات عربی قرار گیرد. در ترجمۀ این کتاب، ابتدا مقدمه‌ای درباره زندگی نامه نویسنده و آثار علمی او به رشته تحریر درآورده‌ایم و پس از آن به نقد و بررسی اجمالی کتاب المقامه پرداخته‌ایم. سپس به ترجمه کتاب اقدام نموده و در این کار تمامی ابیات و عبارات عربی مورد استشهاد را به دقت اعراب گذاری و ترجمه کرده‌ایم. در طول ترجمه، قسمت‌هایی را که بنا به مقتضیات کار به اصل اثر افزوده‌ایم، در بین علامت «[]» قرار داده‌ایم.
واژگان کلیدی: مقامات، ادبیات عربی، سبک شناسی، شوقی ضیف.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه. 1
ضرورت انجام تحقیق. 2
سابقه و پیشینه موضوع. 2
تعریف مسأله و بیان سؤال‌های اصلی تحقیق. 2
فرضیه‌های تحقیق. 3
اهداف تحقیق. 3
بیان روش تحقیق. 3
بخش اول: کلیات… 5
1- زندگی نامۀ مولّف… 6
2- آثار 7
3- جایگاه شوقی ضیف در ادبیات عربی. 11
4- معرفی کتاب «المقامه» 12
4- 1. کتاب شناسی.. 12
4- 2. موضوع کتاب… 13
4- 3. بخش‌های کتاب… 13
4- 3- 1. بخش اول: معنای مقامه. 13
4- 3- 2. بخش دوم: مقامه های بدیع الزمان همدانی.. 13
4- 3- 3. بخش سوم: مقامه های حریری.. 14
4- 3- 4. بخش چهارم: دیگر مقامه‌ها 14
4- 4. جایگاه کتاب در دیگر تحقیقات… 15
5- بررسی کتاب «المقامه» 15
5- 1. بررسی ساختار شکلی.. 16
5- 1- 1. عنوان کتاب… 16
5- 1- 2. مقدمه کتاب… 16
5- 1- 3. فصل بندی کتاب… 16
5- 1- 4. مصادر و منابع.. 16
5- 1- 5. فهرست کتاب… 17
5- 2. بررسی محتوایی کتاب.. 17
5- 2- 1. اسلوب کتاب… 18
5- 2- 2. شیوۀ نویسنده در تألیف کتاب… 18
5- 2- 3. رویکرد نویسنده به موضوع. 19
5- 2- 4. ویژگی‌های کتاب… 19<p> </p><p><a href="http://fumi.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af-%d9%86%d9%82%d8%af-%d9%88-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%d9%8a-%d9%88-%d8%aa%d8%b1/"><img class="alignnone size-medium wp-image-172178″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/09/thesis-6-300x300.png” width="300″ height="300″ /></a></p>
بخش دوم: ترجمه کتاب «المقامۀ» 21
مقدّمۀ نویسنده 22
[فصل اول]: معنی «مقامه» 24
1- معنی لغوی.. 24
2- معنی اصطلاحی. 25
3- ویژگی‌ها و صفات.. 26
4- در ادبیّات جهان. 27
[فصل دوم]: پیدایش مقامه توسط بدیع‌الزّمان. 29
