۲-۲-۲-۲-ابزار انسداد عروقی
وسایل متنوع و در اندازه های مختلفی برای ایجاد انسداد در تمرینات کاآتسو استفاده می شود. بسیاری از مطالعات از کش های محدود کننده ی الاستیک کاآتسو مستر^[۴۴] استفاده کرده اند که معمولاً دارای ۳ سانتی متر پهنا برای اندام بالا تنه و ۵ سانتی متر برای پایین تنه می باشد. پوشاک ورزشی کاآتسو^[۴۵] پیراهن و شلوارک با طراحی ویژه ای که نوار الاستیک به انتهای آنها متصل شده است نیز در این گونه تمرینات استفاده شده است. سایر تحقیقات از کش های محدود کننده ی متوعی با پهنای متغیری از ۲ سانتی متر برای اندام بالا تنه تا ۵/۲۰ سانتی متر برای اندام پایین تنه استفاده کرده اند(۱۰۹). اندازه کش به ویژه پهنای آن متغیر بسیار مهمی می باشد، چنانکه نشان داده شده است که کش محدود کننده پهن تر در انسداد عروقی در فشارهای پایین تر تأثیر بیشتری در مقایسه با کش های محدود کننده باریکتر دارد(۱۱۱). متأسفانه اکثر تحقیقات در مورد پهنای کشی که استفاده کرده اند گزارشی ندادند. اگر از کش های محدود کننده با پهنای زیاد همراه با فشار موضعی بالا استفاده گردد ممکن است ناراحتی هایی را به دنبال داشته باشد. چنانکه در طول تمرین حاد باز کردن(اکستنشن) زانو همراه با انسداد با بهره گرفتن از یک کش با پهنای ۵/۱۳ سانتی متر و فشار ۲۰۰ میلی متر جیوه در عضله چهار سر سطوح بالای درد گزارش شده است(۱۱۲).اگرچه اکثر تحقیقات درد را به عنوان یک برونداد مهم در نظر نگرفته اند، حداقل یک مطالعه به صراحت بیان کرده است که وقتی از کش های محدود کننده باریکتر استفاده کرده اند(۳/۳ سانتی متر) هیچ دردی در طول تمرین پرس سینه همراه با انسداد عروقی رخ نداده است(۱۱۳). در یک دوره تمرین مقاومتی پایین تنه همراه با انسداد با بار کم(۳۰-۲۰ درصد یک تکرار بیشینه) کش های محدود کننده با پهنای ۴، ۵ و ۹ سانتی متر و فشار ۲۴۰-۱۶۰ میلی متر جیوه برای افزایش قدرت و هایپرتروفی عضلات اکستنسور زانو مؤثر بوده است. در مقایسه، کش با پهنای ۱۳ سانتی متر و فشار ۲۳۰ میلی متر جیوه که انسداد کامل عروق را سبب شده بود پاسخ هایپرتروفیک را به تمرین اکستنشن زانو همراه با انسداد، مخصوصاً در محل به کار گیری کش به تأخیر انداخته است(۱۰۹).این تحقیق این حقیقت را روشن می کند که کش های محدود کننده پهن با یک فشار معین که باعث انسداد کامل عروق می شوند ممکن است اثر بخشی تمرینات انسدادی را محدود نمایند.

۲-۲-۲-۳- میزان فشار محدود کننده
فشار محدود کننده ای که اکثر تحقیقات به کار برده اند برای تمرینات اندام پایین تنه ۱۶۰ تا ۲۴۰ میلی متر جیوه و برای بالا تنه ۱۰۰ تا ۱۶۰ میلی متر جیوه و در حالت ایستاده می باشد.البته با توجه به بافت نرم اطراف عروق میزان فشار می تواند متغیر باشد(۱۰۹). تحقیقات دیگری میزان فشار را بر اساس فشار خون سیستولیک استراحتی آزمودنی ها استفاده کرده اند(۱۳۰% فشار خون سیستولیک استراحتی) هر چند شاید این میزان فشار برای همه افراد مناسب نباشد(۱۱۴, ۱۱۵).
اگرچه اکثر تحقیقات تاثیر دامنه ای از فشارهای مختلف را حین تمرینات انسدادی روی عضلات و عملکرد آن بررسی کرده اند. باید توجه داشت که کاهش جریان خون به عضلات اسکلتی باعث افزایش بیشتر ضربان قلب و فشار خون در حین تمرین می شود. برای مثال در طول تمرین راه رفتن، محدود کردن جریان خون باعث افزایش پاسخ ضربان قلب و فشار خون شده است. علاوه براین کش محدود کننده با فشار بالا (۲۰۰ میلی متر جیوه) در طول تمرین ضربان قلب و فشار خون را به مقدار بیشتری نسبت به کش محدود کننده با فشار کمتر (۱۶۰ میلی متر جیوه) افزایش داده است. بر همین مبنا، برای ایجاد انسداد موضعی و نه کامل، اکثر تحقیقات از فشار محدود کننده با دامنه ی ۱۶۰ تا ۲۳۰ میلی متر جیوه استفاده کرده اند(۱۰۹).
۲-۲-۲-۴-ساز و کار تمرینات انسدادی
ساز و کار تمرینات انسدادی به طور دقیق شناسایی نشده است، اما ساز و کار احتمالی برای تمرین مقاومتی با شدت کم همراه با انسداد، افزایش ترشح هورمون رشد به واسطه تجمع متابولیت های درون عضلانی مثل لاکتات و یون های هیدروژن در عضله فعال، عوامل رشد موضعی و مسیرهای سیگنالی درون سلولی و (۱۰۸) فراخوانی^[۴۶] بیشتر تارهای تند انقباض در شرایط هایپوکسیک می باشد. به نظر می رسد ایسکمی موضعی عضلات در حین تمرین انسدادی، ساز و کار اصلی است که می تواند به افزایش پرولاکتین در اثر تمرینات انسدادی مرتبط باشد(۱۰)
۲-۳- مروری بر تحقیقات انجام شده
شریفی و همکاران(۱۳۹۱) تأثیر یک جلسه تمرین تا سر حد خستگی بر سطح سروتونین و پرولاکتین سرم دوندگان مرد را بررسی کردند. در این مطالعه میزان سروتونین و پرولاکتین سرم خون ۱۴ ورزشکار دونده در سه مرحله قبل از تمرین، بلافاصله پس از یک جلسه در حد خستگی بروس و ده دقیقه پس از تمرین اندازه گیری گردید. میانگین سروتونین ورزشکاران دونده مرد در سه مرحله قبل از تمرین، بلافاصله بعد از تمرین و ۱۰ دقیقه پس از تمرین به ترتیب ۲۶/۱۴۱، ۰۴/۲۴۱، ۳۴/۲۱۴ و میانگین پرولاکتین به ترتیب ۵۳/۷، ۸۳/۱۱، ۸۴/۱۶ بود؛ لذا بین میزان سروتونین و پرولاکتین قبل از تمرین با بلافاصله پس از تمرین و ۱۰ دقیقه پس از تمرین اختلاف معنی داری وجود دارد(۰۵/. p<). بنابراین نتایج این مطالعه نشان داد که یک جلسه تمرین خسته کننده میتواند باعث افزایش شدید سطح سروتونین و پرولاکتین گردد(۱۱۶).
باقری و همکاران (۱۳۸۹) تاثیر ورزش تا حد خستگی بر روی هورمون های پرولاکتین، تستوسترون و دهیدرواپی آندرستن سولفات (DHEA-S) در مردان دونده را بررسی کردند. در این مطالعه ورزشکاران دونده از بین ۱۳۰ نفر داوطلب مرد به طور تصادفی ۱۶ نفر انتخاب گردید خون گیری قبل از دویدن، دویدن نیم ساعت در میدان دو و ۳ ساعت استراحت داده شد. بیماری­های آندوکرینی، قلبی، و دیابت باعث حذف آن­ها در این آزمون شد. تایج بدست آمده با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS و آزمون تی جفتی تحلیل شده است و P0.05دارای ارزش می باشد. نتایج مطالعه نشان داد تغییرات به صورت افزایش معنی داری (P0.05) در میزان پرولاکتین و DHEA-S نیم ساعت بعد از ورزش دیده شد که این تغییرات بعد از سه ساعت استراحت مقادیر به کم تر از حالت قبلی برگشت در مورد تستوسترون کاهش معنی داری (P0.05) نیم ساعت بعد از ورزش مشاهده که سه ساعت بعد از استراحت به حالت اول برمی گردد. بنابراین ورزش تا حد خستگی می تواند باعث افزایش سطح پرولاکتین و DHEA-S و کاهش سطح تستوسترون گردد که این تغییرات سه ساعت بعد از استراحت به حدود مقادیر ناشتا کاهش می یابد(۱۱۷).
کچیرو و همکاران (۲۰۰۳) اثر حاد فعالیت ورزشی را روی بیان گیرنده پرولاکتین لنفوسیت‌ها را مطالعه کردند. تعداد هشت مرد بین سنین ۱۸ تا ۲۹ سال که سلامت آن ها توسط پزشک تعیین شده بود در این مطالعه مشارکت داشتند. هر آزمودنی تحت دو جلسه(یک جلسه با تمرین و یک جلسه بدون تمرین) که حداقل یک هفته فاصله داشتند ، قرار گرفتند. با توجه به اینکه شدت لازمه­ ی افزایش پرولاکتین است در این مطالعه از ورزش با شدت بالا استفاده شده است. هر فرد آزمون را بصورت داوطلبی بر روی تریدمیل با سرعت ۸ مایل در ساعت که هر دو دقیقه ۲٫۵ درجه شیب آن افزایش پیدا می کرد تا رسیدن به خستگی انجام میداد. در طول آزمون ضربان قلب افراد به طور مداوم تحت نظارت بود و میزان فشار با مقیاس بورگ هر دو دقیقه انجام می شد. در جلسه بدون ورزش دو نمونه خونی در زمان استراحت با توجه به زمان خونگیری جلسه اول انجام شد.نتایج نشان دادند که غلظت پلاسمایی پرولاکتین بطور معناداری افزایش داشته و با بیان تام گیرنده پرولاکتین در لنفوسیت B بطور مثبت همبسته بود(۱۱۸). این اطلاعات از این ایده که فعالیت ورزشی ممکن است اثر متقابل بین سلول‌های هدف ایمنی و پرولاکتین را افزایش دهد حمایت می‌کند، و اینکه استرس هورمونی قادر به افزایش عملکرد ایمنی است.
دالی و همکاران (۲۰۰۵)، رابطه بین تستوسترون و پرولاکتین و کورتیزول با فعالیت استقامتی طولانی مدت را در مردان تمرین کرده مطالعه کردند. ۲۲ مرد تمرین کرده استقامتی که آزمون را با ۱۰۰درصد آستانه تهویه ای خود تا خستگی ارادی انجام دادند. نمونه های خونی قبل از فعالیت، بلافاصله بعد از خستگی و۳۰ دقیقه، ۶۰ دقیقه و۹۰ دقیقه در دوران بازیافت و ۲۴ ساعت پس از فعالیت گرفته شد.میانگین زمان فعالیت ۸۴٫۳ دقیقه بود. نتایج نشان دادند غلظت پلاسمایی هر سه هورمون پس از فعالیت و در ۳۰ دقیقه پس از پایان فعالیت افزایش داشت ولی در ۶۰ دقیقه پس از فعالیت فقط کورتیزول و پرولاکتین افزایش نشان داد(۸۵).
پرولاکتین بشدت تحت تأثیر گرما یا به عبارتی دمای مرکزی بدن است که در این زمینه نیز دیوید لاوو و همکاران (۲۰۰۵)، در مطالعه‌ای پاسخ پرولاکتین و فشارخون را در استرس گرمایی فعال و غیرفعال با دمای مرکزی یکسان مقایسه کردند و از پرولاکتین بعنوان مارکر خستگی مرکزی استفاده کردند. در این پژوهش ۱۲ مرد سالم در ۶۰ درصد حداکثر اکسیژن مصرفی خود تا درماندگی در یک اتاق که دمای آن ۳۳ درجه سانتی‌گراد حفظ شده بود روی دوچرخه رکاب زدند. همین آزمودنی‌ها در روز آزمایشی دیگر بصورت غیرفعال در یک وان آب با دمای ۴۱ درجه سانتی‌گراد گرم شدند تا به دمای مرکزی برابر با حین فعالیت برسند. در نهایت با وجود اختلاف در فشارخون بین حالت فعال و غیرفعال، اختلاف پرولاکتین در وضعیت فعال(ng/ml 14.9) و غیرفعال(ng/ml 13.9) ناچیز بود، این یافته‌ها نشان داد که تنظیم گرمایی محرک کلیدی برای افزایش پرولاکتین و یک مارکر غیرمستقیم خستگی مرکزی در خلال فعالیت ورزشی در گرماست(۱۱۹).
کیث و همکاران (۲۰۱۳)، نیز نشان دادند که پاسخ پرولاکتین به نوع فعالیت ورزشی وابسته است. آنها پاسخ هورمونی به سه نوع فعالیت استقامتی ، سرعتی و قدرتی را در مردان جوان ۱۸-۲۵ ساله بررسی کردند. آزمودنی‌ها سه نوع فعالیت سرعتی (۳۰ ثانیه دوچرخه‌سواری سرعتی)، مقاومتی ( ۳۰ دقیقه ) و فعالیت استقامتی( ۳۰ دقیقه دوچرخه در ۷۰ درصد حداکثر اکسیژن مصرفی) را اجرا کردند. غلظت‌های هورمونی ۶۰ دقیقه بعد از هر نوع فعالیت اندازگیری شد که در فعالیت استقامتی و سرعتی، پرولاکتین افزایش داشت، درحالی‌که بعد از فعالیت مقاومتی افزایش در پرولاکتین مشاهده نشد(۱۲۰).
دربارۀ تأثیر تمرین برروی سطوح پلاسمایی پرولاکتین نیز کرین و همکاران (۲۰۱۱)، پژوهشی با این هدف که آیا فعالیت ورزشی غلظت پلاسمای پرولاکتین را در دو نوبت سه ماهه و ۱۲ ماهه در یک پژوهش یک ساله تغییر می‌دهد، در زنان ۴۰ تا ۷۵ ساله انجام دادند. مداخله تمرینی به نحوی طراحی شده بود که آن‌ ها در یکی از چهار وسیله تردمیل، دوچرخه ثابت، کراس ترینر^[۴۷] و پارو زدن سه روز در هفته در فعالیت شرکت می‌کردند. به شرکت‌کننده‌ها مانیتورینگ ضربان قلب همراه با دستورالعمل داده می‌شد که به ۶۰ تا ۸۵ ضربه در دقیقه برسند و فعالیت را ادامه دهند. آن‌ ها نشان دادند که غلظت پایه‌ای پلاسمای پرولاکتین در اثر یک برنامه تمرینی تغییر نمی‌کند(۱۲۱).
۲-۳-نتیجه ­گیری
طی پژوهش­های متفاوت مشخص شده است تمرینات مختلف ورزشی که با شرایط ایسکمی وهایپوکسی همراه است،ترشح پرولاکتین رشد را مهار می­ کند.همچنین فعالیت­هایی که باشدت بالاتری همراه بوده است،میزان ترشح پرولاکتین به نسبت همان فعالیت با شدت کمتر،بیشتربوده است. ازطرفی پژوهش­ها نشان می­دهد اگرچه طی فعالیت شدید ترشح پرولاکتین افزایش می­یابد،ولی دراثر سازگاری مقدارآن زیاد نمی­ شود. ازآنجائیکه تمرین انسدادی نوعی تمرین است که بر اصل کیفیت واقتصاد حرکتی استواراست.به این معنی که بتوان بایک شدت ومدت زمان کمتر تاثیرات مشابه تمرینات باشدت ومدت زمان بیشتررا حاصل نمود، و ازآنجایی که دراین تمرین احتمالا عوامل موثر در ترشح پرولاکتین(هایپوکسی وایسکمی)وجود دارد،لذا پژوهش حاضربرآن است تا تاثیرفعالیت زیربیشینه رکاب زدن همراه بامحدودیت جریان خون رابرسطح پرولاکتین سرم مردان سالم موردبررسی قراردهد.
فصل سوم
روش­شناسی تحقیق
۳-۱-مقدمه
برای رسیدن به اهداف یک پژوهش انتخاب روش پژوهش، آزمودنی­ها، ابزار مناسب جمع­آوری داده ­ها و غیره تضمین­کنندۀ موفقیت و کلید اصلی برنامه می­باشد. طرح پژوهش هر قدر دارای امکانات وسیعی باشد اگر از یک روش پژوهش مناسب، آزمودنی­ها و ابزار مناسب جمع­آوری اطلاعات استفاده نکند به هدف تعیین‌شده نخواهد رسید. روش مناسب تحقیق علاوه بر دستیابی به اهداف، باعث سهولت در کار، نظم در برنامه، صرفه­جویی در وقت و جلوگیری از جهت‌گیری‌های پژوهشگر خواهد شد. با توجه به هدف تحقیق که تعیین اثر حاد و مزمن فعالیت رکاب زدن همراه و بدون محدودیت جریان خون بر غلظت پلاسمایی پرولاکتین مردان سالم است، در این فصل به تعریف جامعۀ آماری، چگونگی انتخاب نمونه­ها، روش اجرای آزمون، معرفی ابزار و وسایل اندازه ­گیری و تجزیه و تحلیل آماری پرداخته می­ شود.
۳-۲-نوع، روش و طرح پژوهش
این تحقیق به دلیل استفاده از نمونه انسانی و عدم کنترل متغیرهای مزاحم توسط پژوهشگر به روش نیمه تجربی و به صورت طرح تحقیقی در دو نوبت پیش آزمون و دو نوبت پس آزمون اجرا می‌گردد. در این تحقیق اثرات پاسخ، سازگاری و سازگاری در پاسخ سنجیده می‌شود. در جدول ۳-۱ طرح تحقیقی بکار رفته در این تحقیق آورده شده است.
۳-۳- جامعه و نمونۀ آماری تحقیق
۳-۳-۱-جامعۀ آماری
دراین پژوهش مردان سالم در دانشگاه خوارزمی تهران بارده سنی ۱۸ تا ۲۸ سال که ساکن خوابگاه بودند
جامعه آماری مورد نظر را تشکیل دادند.
۳-۳-۲- نمونۀ آماری
تعداد ۲۴نفر ازجامعه آماری بعد از تکمیل پرسشنامه سلامتی به طور داوطلبانه به عنوان نمونه در پژوهش شرکت خواهند کرد.آزمودنی‌ها به طور تصادفی به سه گروه رکاب زدن همراه با محدودیت جریان خون(۸ نفر)ورکاب زدن بدون محدودیت جریان خون(۸ نفر) وگروه کنترل(۸ نفر) تقسیم خواهند شد. هیچ یک از آزمودنی‌ها از مکمل ورزشی و یا داروی خاصی تا یک ماه قبل از شروع دوره تحقیق نباید استفاده کرده باشند.همچنین از آن‌ ها خواسته خواهد شد هیچ گونه مکمل غذایی یا دارویی حین دوره پژوهش مصرف نکنند.
جدول۳-۱: طرح تحقیق