جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه افرادی است که برای خرید به فروشگاه های زنجیره ای سطح شهر تهران مراجعه می کنند و متعلق به طبقه سنی، اجتماعی، تحصیلاتی، درآمدی و شغلی خاصی نبوده و افراد جامعه با هر جنسیت درصورتی که به خرید مایحتاج خود از فروشگاه های تهران بپردازند، جامعه آماری پژوهش محسوب می شوند.

نمونه آماری بخشی از جامعه است که مشتمل بر برخی از اجزا از جامعه آماری انتخاب شده اند .گروه نمومنه یک مجموعخ فرعی از جامعه آماری است که با مطالعه آن محقق قادر است نتیجه را به کل جامعه آماری تعمیم دهد.
۳-۴ تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری
تعیین حجم نمونه یکی از اساسی ترین و مشکل ترین گام های هر تحقیق میدانی بوده و دقت در تعیین حجم نمونه متضمن صحت تعمیم و نتیجه گیری می باشد.
با توجه به اینکه جامعه آماری شامل مشتریان های تهران است در تعیین اندازه نمونه، فرمول اندازه نمونه تصادفی از جامعه نا محدود قابل استفاده است.
کوکران یکی از مهم ترین روش ها برای محاسبه حجم نمونه آماری می باشد که در دو حالت جامعه محدود و جامعه نامحدود مورد استفاده قرار می گیرد. در حالتی که جامعه نامحدود (حجم جامعه نامحدود) است فرمول کوکران برای محاسبه حجم نمونه به صورت زیر می باشد (حجازی، سرمد و بازرگان، ۱۳۸۵):
در این فرمول علائم به ترتیب زیر جایگذاری می شوند:
n: حجم نمونه آماری
N: حجم جامعه آماری که برای مثال فرض کنید ۵۰۰ نفر می باشد.
P: نسبت وجود صفت در جامعه آماری است. در اینجا واریانس در سطح حدأکثر در نظر گرفته شده و بنابراین ۰٫۵=p می باشد.
q یا ۱-p: نسبت عدم وجود صفت در جامعه آماری است در اینجا چون ۰٫۵ p= است q=1-p برابر ۰٫۵ دست می آید.
Z مقدار متغیر نرمال واحد استاندارد که در سطح اطمینان ۹۵ درصد برابر ۹۶/۱ می باشد و بیانگر میزان اشتباه مجاز است.
Ɛ: دقت برآورد یا حداکثر خطای قابل قبول
α : سطح خطا
مقدار p برابر با ۵/۰ در نظر گرفته شده است؛ زیرا اگر ۵/۰ = p باشد، n حداکثر مقدار خود را پیدا می کند(آذر ، مومنی، ۱۳۸۰)
دامنه ضریب اعتبار بین صفر و یک می باشد . اعتبارهای کمتر از ۶/۰ معمولا ضعیف تلقی می شوند .دامنه ۷/۰ قابل قبول و بالاتر از ۸/۰ خوب تلقی می شوند. البته هر چه نزدیک تر شدن ضریب اعتبار به عدد ۱ ، بهتر است (اوماسکاران، ۱۳۸۷ ).
بدین ترتیب با توجه به فرمول جامعه نامحدود، حجم نمونه به صورت زیر محاسبه می شود:
با توجه به حجم نمونه به دست آمده، از بین حجم جامعه آماری، محقق موفق به توزیع ۵۰۰ پرسشنامه شد که این تعداد مبنای تجزیه و تحلیل داده ها قرار گرفتند.
روش های نمونه گیری در دو دسته اصلی احتمالی و غیر احتمالی قرار دارند. از جمله روش های نمونه گیری احتمالی عبارتند از : نمونه گیری تصادفی ساده یا نامحدود؛ نمونه گیری احتمالی سیستماتیک؛ نمونه گیری تصادفی طبقه ای (متناسب یا نامتناسب) ؛ نمونه گیری خوشه ای؛ نمونه گیری ناحیه ای؛ نمونه گیری مضاعف. از جمله روش های نمونه گیری غیراحتمالی عبارتند از: نمونه گیری در دسترس؛ نمونه گیری قضاوتی؛ نمونه گیری سهمیه ای (آذر، ۱۳۸۰).
در پژوهش حاضر از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است.
به طور کلی داده ها را با چهار روش کلی که هر یک، انواع و وی‍ژگی های خاصی دارند می توان از جامعه یا نمونه آماری استخراج کرد..
این ابزار عبارتند از : پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده و نهایتا بررسی مدارک (خاکی ،۱۳۸۹)
اطلاعات لازم در پژوهش حاضر با بهره گرفتن از روش های مطالعات کتابخانه ای شامل کتب، مقالات، مجلات، گزارشات تحقیقی، مدارک و اسناد موجود و نیز استفاده از اینترنت، هم چنین پرسشنامه و مصاحبه با افراد خبره و کارشناسان مطلع در زمینه های مربوطه جمع آوری می شود.
یکی از روش های بسیار متداول گردآوری اطلاعات، روش پرسشنامه ای است که از طریق آن می توان امر گردآوری اطلاعات در سطح وسیع را انجام داد. از نکات بارز این روش، جمع آوری اطلاعات در سطح وسیع و با هزینه بسیار پایین می باشد (حافظ نیا، ۱۳۸۴٫). برای گردآوری داده های میدانی پژوهش از پرسشنامه استفاده گردید که در ادامه به توضیح آن پرداخته می شود.
۳-۵- پرسشنامه
پرسشنامه به عنوان یکی از ابزارهای بسیار متداول در پژوهشات است و عبارت است از مجموعه ای از پرسش های هدف مدار که با بهره گیری از مقیاس های گوناگون، نظر، دیدگاه و بینش یک فرد پاسخگو را مورد سنجش قرار می دهد.
به منظور طراحی پرسشنامه، با مطالعه ادبیات و پیشینه پژوهش های انجام شده و با راهنمایی و اعمال نظرات اساتید محترم راهنما و مشاور پرسشنامه ای در قالب طیف لیکرت طراحی شد.. سؤالات پرسشنامه استاندارد و از پیش تدوین شده است که حاصل مطالعات قبلی می باشد.
۳-۵-۱ مقیاس مورد استفاده
در پرسشنامه مذکور از مقیاس پنج گزینه ای لیکرت به شرح زیر استفاده شده است:
جدول ۳-۱ : مقیاس پاسخگویی مورد استفاده در پرسشنامه