ضرورت اتخاذ رویكرد افتراقی به حقوق كودكان بزه‌دیده در راستای اعمال سیاست‌های حمایتی برای آنان، مطابق با معیار‌های بین‌المللی از‌یك ‌سو و آسیب‌پذیری آنان در برابر رفتارهای خشن و گسترش جرایم از سوی دیگر قانون‌گذاران ملی را بر آن داشته است كه درصدد اصلاح قوانین موجود برای كودكان بزه‌دیده بر اساس واقعیت‌های اجتماعی، برآیند و قوانین ویژه‌ای را كه در بردارنده حقوق كیفری ماهوی و شكلی باشد، تدوین كنند. این پایان‌نامه ضمن پرداختن به جنبه‌های پیشگیری از بزه‌دیدگی كودكان، تعریف كودك بزه‌دیده و علل بزه‌دیدگی كودكان و نیز راه‌های پیشگیری از بزه‌دیدگی كودكان، معیار‌های مربوط به جرم‌انگاری و فراهم نمودن سازوكار جبران آثار ناشی از بزه‌دیدگی و همچنین تشریفات ناظر بر كودكان بزه‌دیده در فرآیند كیفری و همچنین به وظایف مقامات و در دست‌اندركاران مرتبط با كودك بزه‌دیده در فرآیند كیفری در سیاست جنایی ایران و اسناد بین‌المللی و مهمتر از همه به انطباق سیاست جنایی ایران با اسناد بین‌المللی در این زمینه را بررسی می‌كند. این اصول و معیارها كه توسط اسناد بین‌المللی تكلیف یا توصیه می‌شود در سطح ملی با توجه به نیازهای ویژه كودكان قابل اعمال خواهند بود و از این رو باید مورد توجه قانون‌گذاران داخلی نیز قرار گیرد.
این پژوهش با روش تحقیق توصیفی تحلیلی صورت گرفته واطلاعات از طریق فیش برداری منابع داخلی و خارجی گرد آورری شده است. با عنایت به اینکه نوع تحقیق کتابخانه ای بوده امکان فرض جامعه آماری به صورت دقیق برای این تحقیق وجود نداشت لذا تعداد 105 جلد کتاب و وقالات حقوقی مرتبط با موضوع مورد بررسی قرار گرفتند.در پایان نسز نتیجه حاصل گردید که جهت پیشگیری از بزه دیدگی کوکان اتخاذ سیاست های پیشگیرانه و کنشی کوتاه و بلند مدت در کنار قوانین حمایتی و تدابیر واکنشی ضروری است. هرچند در سیاست جنایی ایران هم در لایحه حمایت از كودكان و نوجوان با تدوین آئین دادرسی بزه‌دیده‌مدار، سازمان و تشكیلات و اصول حاكم بر دادرسی جنایی بزه‌دیده‌مدار، از كودكان و نوجوانان بزه‌دیده در فرایند كیفری حمایت كرده است.
کلمات کلیدی: بزه‌دیدگی اطفال، سیاست جنایی، اسناد بین المللی، حمایت کیفری
 
 
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق.. 1
1-1-مقدمه.. 2
1-2- بیان مسئله.. 2
1-3 – اهمیت و ضرورت تحقیق..
1-3- اهداف تحقیق.. 4
1-4- سؤالات تحقیق.. 5
1-5- تعریف مفاهیم و اصطلاحات.. 5
1-7- سازماندهی تحقیق.. 5
1فصل دوم: پیشینه و ادبیات تحقیق.. 8
2-1- مقدمه.. 9
1-6-پیشینه تحقیق.. 10
2-2- بزه‌دیدگی اطفال.. 13
2-2-1- تاریخچه پیدایش بزه‌دیده‌شناسی اطفال.. 13
2-2-1-1-  سال‌های 1860تا1990 (دوران شكل‌گیری مفهوم كودك‌آزاری).. 14
2-2-1-2- سال‌های 1990- 2009 (دوره پیشگیری از كودك‌آزاری).. 15
2-2-2- مفاهیم و تعاریف.. 15
2-2-2-1- طفل.. 16
2-2-2-2- بزه‌دیدگی اطفال.. 18
2-2-2-3- طفل بزه‌دیده.. 20
2-2-2-3-1- طفل بزه‌دیده در معنای عام.. 20
2-2-2-3-2- طفل بزه‌دیده در معنای خاص.. 20
2-2-3- انواع بزه‌دیدگی اطفال.. 21
2-2-3-1- بزه‌دیدگی اطفال بر حسب موضوع.. 21
2-2-3-1-1- بزه‌دیدگی جسمانی.. 22
2-2-3-1-2- بزه‌دیدگی جنسی.. 22
2-2-3-1-3- بزه‌دیدگی عاطفی و روانی.. 22
2-2-3-1-4- مسامحه و غفلت.. 23
2-2-3-2-  بزه‌دیدگی نخستین – دومین و بزه‌دیدگی مكرر اطفال.. 24
2-2-3-2-1- بزه‌دیدگی نخستین – دومین اطفال.. 24
2-2-3-2-2- بزه‌دیدگی مكرر اطفال.. 25
2-2-3-3- بزه‌دیده‌ای ایده‌آل-  غیرایده‌آل و بزه‌دیدگی خاص- غیر خاص.. 26
2-2-3-3-1- بزه‌دیده‌ای ایده‌آل – بزه‌دیده غیرایده‌آل (بزه‌دیده سرزنش پذیر)   26
2-2-3-3-2- بزه‌دیدگی خاص- بزه‌دیدگی غیر خاص.. 26
2-3- علل بزه‌دیدگی اطفال.. 27
2-3-1- علل اجتماعی و محیطی.. 27
2-3-1-1- والدین.. 28
2-3-1-1-1-سن والدین.. 28
2-3-1-1-2-شغل والدین.. 28
2-3-1-2-  جمعیت خانواده.. 29
2-3-1-3- سابقه بیماری جسمی یا روانی در خانواده.. 29
2-3-1-4- طلاق و جدایی در خانواده.. 29
2-3-1-5- سابقه اعتیاد در خانواده.. 30
2-3-1-6- سابقه محكومیت‌ یا سوءپیشینه خانواده.. 30
2-3-1-7- تك والدینی بودن.. 30
2-3-1-8- انزوای اجتماعی خانواده.. 31
2-3-1-9- وجود تعارضات و اختلالات خانوادگی.. 31
2-3-1-10- شرایط اقتصادی خانواده.. 31
2-3-1-11- مذهب خانواده.. 32
2-3-1-12- منطقه محل سكونت خانواده.. 32
2-3-1-13- اشتغال كودكان خانواده.. 33
2-3-2- علل سیاسی و فرهنگی.. 33
2-3-3- علل آموزشی.. 35
2-3-4-  علل روان‌شناختی و بالینی.. 37
2-3-4-1- علل روان‌شناختی.. 37
2-3-4-2- علل بالینی.. 38
2-3-4-2-1-  علل مربوط به والدین.. 38
2-3-4-2-2-  علل مربوط به كودك.. 39
2-3-4-2-2-1-  سن كودك.. 39
2-3-4-2-2-2- جنسیت كودك.. 40
2-4- انواع پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال.. 40
2-4-1- پیشگیری اجتماعی از بزه‌دیدگی اطفال.. 42
2-4-1-1-محیط اجتماعی عمومی.. 42
2-4-1-2- محیط اجتماعی شخصی.. 44
2-4-2-  پیشگیری وضعی از بزه‌دیدگی اطفال.. 55
2-4-2-1- پلیس كودك.. 57
2-4-2-2- سازمان‌های غیر دولتی.. 58
2-4-2-3- تأسیس نهادهای ملی حقوق كودك.. 60
2-5- سیاست جنایی تقنینی در قبال پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال.. 63
2-5-1-جنبه ماهوی سیاست جنایی تقنینی در قبال پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال   63
2-5-1-1-توجه به عالی‌ترین منافع كودک.. 64
2-5-1-2-حمایت.. 64
2-5-1-3- رشد هماهنگ.. 65
2-5-1-4-توجه به كرامت انسانی.. 65
2-5-1-5-عدم تبعیض.. 66
2-5-1-6- جرم‌انگاری حمایتی.. 66
2-5-1-7-كیفرگذاری حمایتی.. 70
2-5-1-8- تشدید كیفر مرتكبان جرائم علیه كودكان.. 70
2-5-1-9-  اعمال كیفرهای مالی.. 72
2-5-1-10-اعمال كیفر دنباله دار.. 72
2-5-1-11- پیش‌بینی ساز و كار جبران آثار ناشی از بزه‌دیدگی.. 73
2-5-1-12-جبران آثار مادی ناشی از بزه‌دیدگی.. 74
2-5-1-13-جبران آثار معنوی ناشی از بزه‌دیدگی.. 75
2-6-جنبه شكلی سیاست جنایی تقنینی در قبال پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال   75

جنبه عمومی‌دادن به كودك‌آزاری.. 75
جرم‌انگاری در راستای الزام گزارش دهی موارد كودك‌آزاری.. 76
2-6-1- مراجع و نهادهای مرتبط با طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری.. 78
2-6-2- مراجع رسیدگی كننده به جرم علیه كودك.. 78
2-6-2-1- مراجع رسمی.. 79
2=6=2=2= مرجع غیر رسمی.. 79
2=6=2=3= سایر مراجع مرتبط با طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری.. 80
2=6=2=4=  مقامات و دست اندركاران مرتبط با طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری   80
2-6-2-5- تشریفات ناظر بر طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری.. 81
2-6-2-6- اطلاع رسانی در خصوص فرآیند كیفری.. 82
2-6-2-7-كمك‌های مؤثر.. 82
2-6-2-8- حمایت از كودك در برابر آسیب‌های احتمالی و تأمین امنیت وی.. 83
2-6-2-9-حفظ حریم خصوصی.. 84
2-6-2-10- برخورد عادلانه.. 85
2-6-2-11-تشریفات خاص ناظر بر طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری.. 85
2-6-2-12- تشریفات مرحله قبل از رسیدگی در دادگاه.. 85
2-6-2-13- تشریفات خاص \ ناظر به طفل بزه‌دیده در دادگاه.. 89
2-6-2-14-تشریفات خاص ناظر بر طفل بزه‌دیده در مرحله اجرای حكم.. 92
2-7-تشكیلات ناظر بر طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری.. 93
2-7-1-تشكیلات اجرائی.. 94
2-7-2-تشكیلات قضائی.. 96
2-7-3-سیاست جنایی قضائی، اجرائی و مشاركتی در پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال   97
2-7-4- سیاست جنایی قضائی در قبال پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال.. 97
2-7-4-1-كشف، تعقیب و تحقیق.. 97
2-7-4-2-رسیدگی.. 98
2-7-4-3- صدور حكم.. 100
2-8- سیاست جنایی اجرایی و مشاركتی در پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال.. 101
2-8-1-سیاست جنایی اجرایی.. 101
2-8-2- نهادهای نگهداری كودكان.. 101
2-8-3- نهادها و موسسات خدماتی و حمایتی.. 102
2-8-4- سیاست جنائی مشاركتی.. 107
2-9-جنبه ماهوی سیاست جنایی بین‌المللی در قبال پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال   108
2-9-1-كنوانسیون حقوق كودك به مثابه زیر بنای سیاست جنایی در قبال بزه‌دیدگی اطفال.. 109
2-9-1-1-اصول زیر بنائی.. 109
2-9-1-2-سایرحقوق اساسی كودكان.. 111
2-9-2- اقدامات بین‌المللی در زمینه حمایت از اطفال در برابر مواد‌مخدر   115
2-9-2-1-سوءاستفاده از كودكان در جرائم مواد‌مخدر.. 115
2-9-2-2-تهدید جهانی علیه كودكان.. 115
2-9-2-3- درك سوءاستفاده از مواد‌مخدر.. 116
2-9-2-4- بزه‌دیدگی كودكان در زمینه مواد‌مخدر و حمایت از آنها.. 117
2-9-3-اقدامات بین‌المللی در زمینه مقابله با بزه‌دیدگی جنسی از كار اطفال   119
2-9-3-1- سوءاستفاده از كودك برای هرزه‌نگاری و مقابله با استثمار جنسی آنها در اسناد بین‌المللی.. 119
2-9-3-2- اقدامات بین‌المللی برای مقابله با قاچاق كودكان.. 125
2-9-3-3- اقدامات بین‌المللی در مقا بله با بهره‌كشی از كار اطفال.. 130
2-9-3-4-اشتغال كودكان در مشاغل صنعتی.. 130
2-9-3-5-اشتغال كودكان در بخش كشاورزی و كارهای سخت.. 131
2-9-3-6- بد‌ترین اشكال كاركودكان.. 132
2-9-3-7- اشتغال كودكان در امور غیر صنعتی.. 133
2-10-اشتغال كودكان در معادن.. 133
2-10-1-حمایت از اطفال در برابر بزه‌دیدگی روانی، تحصیلی و ولادتی.. 134
2-10-2-حمایت‌های بعمل آمده از اطفال در زمینه ترك انفاق، توهین، عدم تحویل و رها كردن كودك.. 134
2-10-3-حمایت از اطفال در مقابل ربودن و اختفاء.. 135
2-10-4-حمایت از حقوق تحصیلی اطفال.. 136
2-10-2-حمایت از اطفال و پیشگیری از بزه‌دیدگی آنها درمخاصمات مسلحانه   138
2-10-3-بررسی وضعیت كودكان آواره و بی‌سرپرست.. 138
2-10-4- كودكان آواره و بی‌سرپرست.. 138
2-10-5-حمایت‌های حقوقی.. 139
2-10-6-بازپروری و حمایت عملی از كودكان آواره و بی‌سرپرست.. 139
2-10-6- نقش سازمان‌های غیردولتی و مجامع عمومی در حمایت از كودكان بزه‌دیده   140
2-10-7-مجازات مرتكبان جرایم جنگی بر ضد كودكان.. 141
2-10-8- بررسی سایر اشكال بزه‌دیدگی در جنگ.. 141
2-11-جنبه شكلی سیاست جنایی بین‌المللی در قبال پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال   143
2-11-1-مراجع و نهادهای مرتبط با طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری.. 144
2-11-2-مراجع رسیدگی كننده به جرم علیه كودك.. 144
2-11-2-1-مراجع رسمی.. 145
2-11-2-2-مراجع غیر رسمی.. 145
2-11-2-3-سایر مراجع مرتبط با طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری.. 146
2-11-4-مقامات و دست اندركاران مرتبط با طفل بزه‌دیده در فرآیند كیفری   146
2-11-5- آموزش به مقامات و دست اندركاران.. 146
2-11-6-وظایف مقامات و دست اندركاران.. 147
2-11-6-1-تشریفات ناظر بر طفل بزه‌دیده در فرایند كیفری.. 148
2-11-7- تشریفات عام ناظر بر طفل بزه‌دیده در فرایند كیفری.. 148
2-11-8-اطلاع رسانی در خصوص فرایند كیفری.. 149
2-11-9- كمك‌های مؤثر.. 149
2-11-10-  حمایت از كودكان در برابر آسیب‌های احتمالی.. 149
2-12- حفظ حریم خصوصی.. 150
2-13-تشریفات خاص ناظر بر طفل بزه‌دیده در فرایند كیفری.. 151
2-13-1-تشریفات ناظر بر مرحله قبل از رسیدگی در دادگاه.. 151
2-13-2-تشریفات ناظر در دادگاه.. 152
2-13-3-تشریفات ناظر در مرحله اجرای حكم.. 153
فصل سوم: روش شناسی تحقیق.. 154
3 – 1 مقدمه
 
3-1-روش تحقیق:.. 155
3-2-ابزار گردآوری اطلاعات:.. 156
3-3-جامعه آماری و حجم نمونه:.. 156
3-4-روش نمونه گیری:.. 156
3-5-روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات:.. 156
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های تحقیق.. 157
4-1-مقدمه:.. 158
4-2-تحلیل اهداف موضوع:.. 159
4-3-ابهامات موضوع در تجزیه و تحلیل:.. 160
4-4-تجزیه و تدوین فرضیه ها:.. 161
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.. 163
5-1 مقدمه
5-1-نتیجه گیری:.. 164
5-2-پیشنهادات:.. 167
منابع و مأخذ.. 169
 

فصل اول: کلیات  تحقیق
 

1-1-مقدمه
كودكان به عنوان آسیب‌پذیر‌ترین قشر جامعه، همواره مظلوم‌‌ترین و ستمدیده‌‌ترین افراد بوده‌اند. تاریخ پیدایش كودك‌آزاری به زمان‌هایی كه انسان خود را شناخته است بر می‌گردد. در زمان‌های قدیم كودك به عنوان كالای داد و ستد می‌شد و هیچ حقی نسبت به اعتراض به حقوق از دست رفته خود نداشت. با گذشت زمان و متمدن شدن جوامع نسبت به حقوق اطفال توجه بیشتری داده شد و جوامع داخلی و بین‌المللی نیز به احیاء حقوق كودكان پرداخته‌اند. كودكان به لحاظ ویژگی‌های جسمی و روحی خاص نیازمند سیاست‌های متفاوت نسبت به بزرگ‌سالان می‌باشند. در حقوق كیفریِ كودكان و نوجوانان، كودك انسانی است كه از نظر ویژگی بدنی و روانی با بزرگ‌سالان متفاوت است. این تفاوت او را بیش از بزرگ‌سالان در برابر كژروی و بزه‌كاری آسیب‌پذیر می‌سازد.. در سال‌های گذشته، رسانه‌ها از رسوایی‌های فراوانِ كودك‌آزاری گسترده در مراكز مراقبتی محلی پرده برداشته‌اند. نمونه‌ی دیگرِ این كودك‌آزاریها سوءاستفاده جنسی زنان از كودكان است، تصویر قالبی اجتماعی زنانگی و مادر بودن به این معناست كه عدالت جنایی و نظام‌های حمایت از كودكان به‌طور كلی از شناسایی زنان به منزله مرتكب سوءاستفاده‌ی جنسی ناتوانند و اینكه شرح رویداد بزه‌دیدگی این كودكان به سوی نادیده انگاشته شدن یا كم ارزش جلوه دادن جهت یافته‌است.
گرایش های نو، بر بكارگیری تدابیر ویژه نسبت به كودكان و نوجوانان تأكید می‌كند، تدابیری كه با داشتن ویژگی‌های آموزشی – پرورشی، به حمایت از این قشر آسیب‌پذیری در برابر كژروی‌ها و بزه‌كاری می‌اندیشد. هم‌سو با این تحولات، مقرّرات بین‌المللی كه در اسناد الزام‌آوری مانند كنوانسیون حقوق كودك بازتاب یافته‌اند، بر حمایت ویژه ازكودكان و بكارگیری تدابیرِ آموزشی – پرورشی و باز پرورانه تأكید می‌كند.
در این تحقیق ما بدنبال تعریف بزه دیدگی اطفال و علل بزه دیدگی اطفال و بررسی سیاست جنایی ایران و اسناد بین المللی در خصوص حمایت و پیشگیری از بزه دیدگی اطفال هستیم.

1-2- بیان مسئله
از آنجائیکه کودکان واطفال از آسیب پذیر ترین اقشار جامعه بوده و دارای ویژگی و خصایص خاص خود می باشند گاهی اوقات این گروه سنی از روی کنجکاوی یا لج بازی و به تعبیر جرم شناسان در یک وسوسه آنی مرتکب بزه میگردند.
مورد بزه قرار گرفتن این افراد باعث بوجود آمدن مشکلات عدیده و جبران ناپذیری می گردد که گاها میتواند منجر به نابودی خانواده ها و جامعه گردد.
از مهمترین اقداماتی که میتوان از بوجود آمدن چنین مشکلاتی در جامعه پیشگیری نمود شناخت زوایای مختلف روحی و روانی اطفال و نحوه برخورد با آنها می باشد.
یکی از برخوردها را میتوان برخورد قانونی با اطفال دانست.البته باید دیدگاه و نظرات قانونگذار نیز در این راستا مورد توجه قرار گیرد.بهترین روش برخورد را میتوان برخوردی پیشگیرانه و اتخاذ سیاست جنایی مناسب در این زمینه دانست.
هر چند گرفتار شدن اطفال و بزهکار شدن آنها در نهایت کار آنها را به کانون اصلاح و تربیت می کشاند لیکن در آنجا نیز مشکلات خاص خود را د ارد بعنوان نمونه مدیر کانون اصلاح و تربیت تهران برخی از مشکلات این کانون را اینگونه بیان داشته :

51%جمعیت کیفری کانون کمتر از 10 روز در کانون می مانند.
84% مددجویان در کانون مدت اقامت کمتر از دو ماه دارند.
حدود 39% مددجویان کانون با تامین قرار آزاد می شوند.
سطح تحصیلات 83% از پدران مددجویان کانون کمتر از سطح متوسطه است.
در خانواده حدود 22% مددجویان کانون سابقه اعتیاد به مواد مخدر ذکر شده است.
حدود 62% از مددجویان کانون در محله های جرم خیز زندگی میکنند.
از سویی دیگر مورد بزه قرار گرفتن نیز مشکل بزرگ دیگری است که کودکان با آن دست به گریبان می باشند و از این رو آنها را آسیب پذیر ترین قشر جامعه کرده است بزهی که شاید در بیشتر موارد آن طفل خود نقشی در بوجود آمدن آن ند اشته است.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

1) فصل اول: کلیات تحقیق …………………………………………………………………………2

1-1) مقدمه……………………………………………………………………………………….. 2

1-2) بیان مسئله و ضرورت تحقیق……………………………………………………………… 4

1-3) سؤال تحقیق………………………………………………………………………………… 5

1-4) اهداف تحقیق……………………………………………………………………………….. 5

1-5) ساختار پایان نامه…………………………………………………………………………… 6

2) فصل دوم: پیشینه تحقیقاتی و منطقه مورد مطالعه…………………………………………8

2-1) مقدمه    …………………………………………………………………………………….. 8

2-1-1) پهنه­بندی عرصه­های طبیعی از نظر ریسک آتش­سوزی…………………………… 8

2-1-2) تحقیقات انجام شده در زمینه­ شبیه­سازی رفتار و گسترش آتش­سوزی………11

2-1-2-1) استفاده از سلول­های خودکار به منظور شبیه­سازی آتش­سوزی…………. 12

2-1-2-2) استفاده از مدل FARSITE به منظور شبیه­سازی آتش­سوزی………….. 14

2-2) منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………. 15

2-2-1) پوشش گیاهی……………………………………………………………………… 16

3) فصل سوم: چهارچوب نظری تحقیق…………………………………………………………20

3-1) مقدمه    ………………………………………………………………………………….. 20

3-2) آتش­سوزی………………………………………………………………………………… 20

3-2-1) انواع آتش­سوزی……………………………………………………………………. 21

3-2-1-1) آتش­سوزی زمینی (داخل خاک)………………………………………….. 22

3-2-1-2) آتش­سوزی سطحی…………………………………………………………. 22

3-2-1-3) آتش­سوزی تاجی……………………………………………………………. 22

3-2-1-4)آتش­سوزی تنه­ای……………………………………………………………. 23

3-3) مدلسازی رفتار آتش………………………………………………………………………. 22

3-4) سیستم­های شبیه­سازی رفتار آتش……………………………………………………… 23

3-4-1) مدل­های پیش بینی آتش سوزی و طبقه­بندی آنها  ……………………………. 23

3-4-1-1) طبقه­بندی بر مبنای مدلسازی جریان گرمایی……………………………. 25

3-4-1-1-1) مدل­های فیزیکی (تئوریکی)………………………………………… 25

3-4-1-1-2) مدل­های نیمه­تجربی (نیمه فیزیکی)……………………………….. 25

3-4-1-1-3) مدل‌های آماری (تجربی)……………………………………………. 26

3-4-1-1-4) مدل‌های احتمالی……………………………………………………. 27

3-4-1-2) طبقه­بندی مدل­های آتش­سوزی براساس متغیرهای مورد مطالعه………. 27

3-4-1-3) طبقه­بندی بر اساس سیستم فیزیکی مدل شده………………………….. 27

3-4-1-3-1) مدل‌های پیش­بینی آتش­سوزی­های سطحی……………………….. 28

3-4-1-3-2) مدل‌های پیش­بینی آتش­سوزی‌های تاجی…………………………. 28

3-4-1-3-3) مدل‌های پیش­بینی آتش­سوزی زمینی……………………………… 29

3-4-1-3-4) مدل‌های پیش­بینی آتش­سوزی‌های نقطه­ای………………………. 29

3-4-2) تکنیک­های شبیه­سازی آتش……………………………………………………… 28

3-4-2-1) سلول­های خودکار…………………………………………………………… 30

3-4-2-2)    انتشار موج بیضوی………………………………………………………… 31

3-4-2-2-1)مدل FARSITE……………………………………………………… 31

3-4-3) تکنیک انتشار FARSITE………………………………………………………… 31

3-4-4) مدل رفتار آتش در FARSITE………………………………………………….. 35

3-4-5) پارامترهای تأثیرگذار………………………………………………………………. 35

3-4-5-1)توپوگرافی…………………………………………………………………….. 37

3-4-5-2)پوشش گیاهی………………………………………………………………… 38

3-4-5-2-1)میزان تاج پوشش……………………………………………………… 38

3-4-5-2-2)ارتفاع توده جنگل…………………………………………………….. 38

3-4-5-2-3)مدل ماده سوختنی…………………………………………………… 39

3-4-5-3)   شرایط آب و هوایی……………………………………………………….. 41

3-4-5-3-1) دما و رطوبت نسبی………………………………………………….. 41

3-4-5-3-2) باد…………………………………………………………………….. 41

3-5) جمع­بندی…………………………………………………………………………………. 43

4) فصل چهارم: مواد و روش­ها………………………………………………………………….45

4-1) مقدمه:…………………………………………………………………………………….. 45

4-2) داده­ها……………………………………………………………………………………… 46

4-2-1) توپوگرافی…………………………………………………………………………… 46

4-2-2) آب و هوا……………………………………………………………………………. 48

4-2-3) تاج پوشش منطقه…………………………………………………………………. 48

4-2-4) پراکنش گونه­های درختی…………………………………………………………. 50

4-2-5) موانع گسترش آتش­سوزی………………………………………………………… 51

4-2-6) نرم افزار­های مورد استفاده………………………………………………………… 52

4-3) روش تحقیق………………………………………………………………………………. 52

4-3-1) انتخاب مدل ماده سوختنی……………………………………………………….. 52

4-3-2) مدلسازی جریان باد……………………………………………………………….. 54

4-3-3) ارتفاع توده جنگل………………………………………………………………….. 55

4-3-4) شبیه­سازی با استفاده از مدل FARSITE……………………………………….

4-4) سناریوهای مختلف شبیه­سازی گسترش آتش­سوزی…………………………….. 57

\

4-5) روش ارزیابی دقت………………………………………………………………………… 57

4-6) پهنه­بندی از نظر وسعت گسترش آتش ………………………………………………… 58

5) فصل پنجم: نتایج و بحث  ……………………………………………………………………… 60

5-1) مقدمه……………………………………………………………………………………… 60

5-2) اجرای اولیه مدل در شرایط و سناریوهای مختلف …………………………………….. 60

5-2-1) شبیه­سازی در شرایط یکسان محیطی…………………………………………… 61

5-2-2) شبیه­سازی در شرایط محیطی مختلف و ماده سوختنی یکسان……………….. 63

5-2-3) شبیه­سازی در شرایط کاملاً مختلف محیطی ……………………………………. 65

5-3) شبیه­سازی آتش­سوزی رخ داده در منطقه مورد مطالعه در آذر ماه 1389 …………. 67

5-4) پهنه­بندی از نظر خطر گسترش آتش (وسعت آتش­سوزی) …………………………..71

6) فصل ششم: جمع­بندی و پیشنهادات …………………………………………………….81

6-1) جمع­بندی…………………………………………………………………………………. 81

6-2) پیشنهادات ……………………………………………………………………………….. 82

چکیده:

یکی از معضلات پیش­روی مدیریت مراتع و جنگل­ها در نواحی شمالی کشور، آتش­سوزی­هایی می­باشد که خسارت­های زیست محیطی و مالی سنگینی را تحمیل می­کند. مدیریت ریسک آتش­سوزی در ارتباط با اقدامات پیشگیرانه می­تواند عرصه طبیعی را از گزند بسیاری از زیان­های ناشی از آتش­سوزی محافظت کند. مساحتی از عرصه­های طبیعی که در نتیجه شروع آتش­سوزی ممکن است دچار حریق شود موضوعی است که کمتر به آن توجه شده است. بنابراین تحقیق حاضر تلاش دارد روش جدیدی را در زمینه پهنه­بندی عرصه­های طبیعی از نظر خطر گسترش و وسعت آتش­سوزی ارائه کند. به منظور شبیه­سازی نرخ گسترش و مساحت دچار آتش­سوزی در این تحقیق از مدل FARSITE که یک مدل برداری بررسی رفتار و گسترش آتش به شمار می­رود، استفاده شد. مدل ماده سوختنی به عنوان یکی از ارکان اصلی در شبیه­سازی با توجه به شرایط پوشش گیاهی منطقه تعیین گردید. تغییرات محلی سرعت و جهت باد که در نتیجه شرایط توپوگرافی منطقه حادث می­شود، مدلسازی و در FARSITE مورد استفاده قرار گرفت. همچنین به منظور ارزیابی مدل FARSITE در شبیه­سازی گسترش آتش­سوزی در منطقه مورد مطالعه، از یک مورد آتش­سوزی که در منطقه به وقوع پیوست، استفاده گردید که دقت بدست آمده با استفاده از شاخص کاپا برابر 42 درصد می­باشد. مقایسه و تحلیل آتش­سوزی شبیه­ سازی شده با آتش­سوزی واقعی، نشان می­دهد مدل FARSITE قابلیت شبیه­سازی آتش­سوزی­های بالقوه را در عرصه­های طبیعی منطقه دارا می­ باشد. بنابراین فرایند پهنه­بندی دربرگیرنده شبیه­سازی­های متعددی از گسترش آتش­سوزی­های سطحی بالقوه می­باشد. مقایسه نتیجه نهایی پهنه­ بندی با سوابق آتش­سوزی­های موجود حکایت از سازگاری اینگونه نقشه­ ها با واقعیت موجود دارد.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

منابع طبیعی به عنوان ثروت هر جامعه و امانتی برای آیندگان به شمار می‌رود. کسانی که از این ثروت و موهبت الهی استفاده می‌کنند موظفند که از آن به طور صحیح و اصولی بهره برداری نموده و آباد و سرسبز به نسل بعد از خود تحویل نمایند. زیرا امروزه ثابت شده است که منابع طبیعی بستر حیات کلیه موجودات زنده بوده و آبادانی و سرسبزی آن نشانه پیشرفت جوامع و زمینه ساز توسعه پایدار می‌باشد.

جنگل‌ها و مراتع نیز به عنوان بخشی از منابع طبیعی و همچنین مطرح بودنشان به عنوان مهمترین منابع تجدید شونده، اگر مورد بی­مهری انسان­ها قرار نگیرند و انسان­ها زمینه تضعیف و یا نابودی آنها را فراهم نکنند، هیچگاه به اتمام نمی‌رسند. در مورد تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم عرصه­های جنگلی و مرتعی می‌توان به تولید و حفظ خاک، تولید فرآورده­های صنعتی و دارویی، تغذیه آبهای زیرزمینی، تولید اکسیژن، جلوگیری از سیل، ارزش­های تفرجگاهی، حفظ گونه­های جانوری و حیات وحش و … اشاره نمود که انسان و سایر موجودات از آن بهره‌مند می‌شوند.

با این حال عوامل مختلفی در زمینه تخریب جنگل نقش دارند که از جمله آنها می‌توان به قطع بی­رویه درختان، تبدیل جنگل به زمین زراعی، چرای مفرط دام، آفات و بیماریها و آتش­سوزی اشاره نمود. در این میان آتش­سوزی از یک حساسیت خاصی نسبت به سایر عوامل تخریب کننده برخوردار می‌باشد  چرا که حتی یک آتش­سوزی محدود هم می‌تواند خسارات قابل ملاحظه­ای را موجب گردد.

سالانه سطح زیادی از جنگل‌های دنیا دچار حریق می‌شوند که این حریق نه تنها باعث نابودی پوشش گیاهی در منطقه حریق می‌شوند بلکه باعث اختلال در فرایندهای هیدرولوژیکی، افزایش فرسایش خاک و رواناب تولیدی این مناطق می‌شود.

بنابراین تعیین نواحی با ریسک بالای آتش­سوزی و همچنین شناسایی و پیش­بینی رفتار و حرکات آتش­سوزی‌های بالقوه و بالفعل به منظور جلوگیری از آتش­سوزی‌های مهیب احتمالی و گسترش آن در نواحی مستعد، کاملاٌ لازم و ضروری به نظر می­رسد، که این کار با استفاده از روش­های تجربی و میدانی، کاری دشوار و هزینه­بر می‌باشد. به همین دلیل استفاده از روش­ها و تکنولوژی­های نوین می‌تواند جایگزین مناسبی برای روش­های سنتی بشمار رود. از جمله اینها می توان به سامانه­های اطلاعات جغرافیایی و تکنولوژی­های سنجش از دور اشاره کرد.

در همین راستا توسعه سامانه­های اطلاعات جغرافیایی کمک بسیار بزرگی به پیش­بینی و مدل­سازی رفتار و گسترش آتش­سوزی‌های عرصه­های طبیعی نموده است. زیرا همانگونه که پیداست، آتش­سوزی در جنگل­ها علاوه بر تأثیرپذیری از تراکم پوشش گیاهی، با عوامل دیگری نظیر رطوبت، ارتفاع، تیپ پوشش، شیب دامنه، نزدیکی به شهرها، روستاها و جاده­ها مرتبط است که همه این عوامل را می­توان به سهولت در سامانه اطلاعات جغرافیایی مدلسازی نمود. همچنین در صورت وجود اطلاعات جامع و کافی از عوامل تأثیرگذار، می­توان با استفاده از روش­های تحلیل مکانی در محیط GIS نسبت به تعیین نواحی پرخطر و طبقه بندی این مناطق از منظر میزان ریسک­پذیری در برابر گسترش آتش اقدام نمود.

تغییرات زمانی و مکانی گسترش و رفتار آتش می‌تواند با استفاده از مدل‌های فیزیکی، نیمه فیزیکی و تجربی توسعه یافته در طی سال­های اخیر، پیش­بینی شود. از جمله این مدل‌ها، می­توان به مدل شبیه­ساز سطح آتش (FARSITE[1]) اشاره نمود که در واقع یک مدل نیمه فیزیکی در زمینه مدلسازی رفتار و حرکت آتش می‌باشد.

FARSITE یک مدل GIS مبنای شبیه­ساز دو بعدی گسترش آتش است که توسط سازمان جنگل­ها و کشاورزی ایالات متحده آمریکا و اساساً برای برنامه ریزی و مدیریت آتش­سوزی­های عرصه­های طبیعی طراحی و توسعه داده شد(Finney, 2004). این مدل قادر است حرکت و رفتار آتش­ را در عرصه محیطی موردنظر محاسبه و گسترش جبهه آتش را در طول زمان و با در نظر گرفتن تغییرات شرایط آب و هوایی در زمان و مکان تعیین نماید. این مدل از اطلاعات مکانی مربوط به توپوگرافی، مواد اشتعال پذیر، به همراه وضعیت آب و هوایی منطقه استفاده می‌کند.

از چند دیدگاه می­توان از این مدل بهره جست (گزمه، 1391):

1- برای آموزش آتش­نشانان قبل از آتش­سوزی و استفاده از شبیه­سازی کامپیوتری برای درک بهتر رفتار آتش. متأسفانه بارها شاهد این بوده ایم که آتش­نشانان و جنگل­بانان در دام حریق گرفتار شده­اند، تنها به این دلیل که اطلاعی از جهت و نحوه گسترش آتش­سوزی نداشتند. با داشتن اطلاعات کافی در این زمینه، احتیاط های لازم و موارد ایمنی به خوبی به امداد رسانان آموزش داده خواهد شد.

2- برای اختصاص نیروها و امکانات در زمان و مکان مناسب. مدیران و برنامه­ریزان جنگل­ها و مراتع، با در دست داشتن مدلی مناسب و کارا، قطعاً در هنگام آتش­سوزی بهترین عملکرد و رفتار را در مورد آتش­سوزی­های مهیب خواهند داشت.

یافته ها: در مطالعه مقطعی میانگین نمره آگاهی 71/60 درصد و عملکرد 5/51 درصد بود و در بین سازه ها منافع درک شده بیشترین (6/81 درصد) و راهنماهای عمل کمترین (9/72 درصد) نمره را داشتند. مدل رگرسیون خطی 8 درصد واریانس عملکرد مادران را درخصوص نشانه های خطر، 9 درصد در زمینه عفونت‌های تنفسی، 9 درصد در زمینه اسهال و 8 درصد در زمینه تب و تشنج  تبیین نمود، راهنماهای عمل  و  منافع درک شده مؤثرترین سازه‌های پیشگویی کننده عملکرد مادران بودند. در مطالعه مداخله ایی بر اساس نتایج آزمون تی مستقل بین میانگین نمره آگاهی، سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و عملکرد مادران در گروه آزمون و کنترل  قبل از مداخله تفاوت معنی دار مشاهد نگردید (05/0p>) اما بعد از مداخله تفاوت معنی داری داشتند (001/0p<).

نتیجه گیری: براساس نتایج این مطالعه، مداخله آموزشی مبتنی بر نیازسنجی اولیه بر مبنای مدل اعتقاد بهداشتی در بهبود عملکرد مادران در خصوص نشانه های خطر، عفونت های تنفسی، اسهال و تب و تشنج در کودکان مؤثر بود و می تواند برای طراحی برنامه های آموزشی مفید باشد.

کلمات کلیدی: رفتار، کودک، نشانه های خطر، مدل اعتقاد بهداشتی، مادر

فهرست مطالب

عنوان
صفحه
فصل اول مقدمه و کلیات
 
1-1) مقدمه
2
1-2) نشانه‌های خطر
3
1-3) عفونت‌های تنفسی
4
1-4) اسهال
7
1-5) تب و تشنج
7
1-6) اهمیت طراحی مداخلات  مدل یا تئوری محور
7
1-7) مدل اعتقاد بهداشتی(HBM)
8
1-8) دلایل به کارگیری مدل اعتقاد بهداشتی
13
1-9) تعاریف نظری و عملی واژه ها
15
فصل دوم مروری بر متون و مطالعات گذشته
 
2-1)مطالعات انجام گرفته داخلی
20
2-2)مطالعات انجام گرفته خارجی
23
فصل سوم مواد و روش ها
 
 3-1) اهداف پژوهش
28
3-1-1) هدف کلی
28
3-1-2) اهداف ویژه
28
3-1-3) اهداف کاربردی
29
3-2) سوالات و فرضیات پژوهشی
29
3-3)قلمرو پژوهش
30
3-3-1) نوع پژوهش
30
  3-3-2) محیط پژوهش
31
3-3-3) جامعه آماری
31
3-3-4) جامعه هدف3-3-5) معیارهای ورود به مطالعه
31   31
3-3-6) معیارهای خروج از مطالعه
31
3-3-7) متغیر های پژوهش
32
3-4) تعیین حجم نمونه
35
   3-5) روش نمونه گیری
36
3 -6) روشگردآوری اطلاعات
37
3-6-1) طراحی پرسشنامه
37
3-6-2) روش سنجش روایی و پایایی ابزار
38
3-6-2-1) تعیین روایی محتوایی پرسشنامه
38
3-6-2-2) تعیین پایایی پرسشنامه
44
3-6-3) معرفی ابزار مورد استفاده
46
3-6-4) امتیازگذاری پرسشنامه
48
3-7) روش انجام پژوهش
49
3-7-1) انجام مطالعه مقطعی
49
3-7-2) انجام مطالعه مداخله ایی
50
3-7-3) طراحی برنامه آموزشی و مداخلات
50
3-7-4) روش، وسیله و ارزشیابی مداخله آموزشی
52
3-7-5)طرح درس و خلاصه جلسات آموزشی
54
3-7-6) طراحی کتابچه وپمفلت آموزشی
63
3 -8) ارزشیابی پژوهش
66
3-9)روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات
66
3-10) ملاحظات اخلاقی
67
3-11) محدودیت ها و مشکلات اجرایی طرح
68
3-12) سازمان های همکاری کننده      
68
فصل چهارم نتایج و یافته ها
 
   4-1)نتایج مطالعه مقطعی
70
   4-2)نتایج مطالعه مداخله ایی
72
فصل پنجم بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات
 
5-1) بحث مطالعه مقطعی
90
5-2) بحث مطالعه مداخله‌ایی
93
5-3) نتیجه گیری
97
5-4)­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­پیشنهادات
98
منابع و مأخذ  
100
ضمائم
111
) مقدمه

کودکان امروز منابع انسانی ارزشمند و سرمایه‌های آینده جامعه هستند و روش پرورش دادن امروز آنها کیفیت منابع انسانی آینده را تامین خواهد کرد و مادران به عنوان گروه هدف برای آموزش، به منظور پرورش کودکان سالم و تندرست بسیار با اهمیت هستند. یکی از شاخص‌های مهم توسعه و سلامت در کشورها میزان مرگ و میرکودکان کمتر از پنج سال می‌باشد(1). در کشورهای در حال توسعه همه ساله بیش از 10میلیون کودک قبل از رسیدن به پنجمین سالروز تولد خود می‌میرند. هفت مورد از هر ده مرگ کودک به دلیل عفونت‌های حاد تنفسی(اغلب پنومونی)، اسهال، سرخک، مالاریا، سوءتغذیه و در اکثر موارد ترکیبی از این حالات می‌باشد. نتایج حاصل از آنالیز بار کلی بیمارها نشان می‌دهد که در سال 2020  نیز علل ذکر شده مهمترین علل مرگ در کودکان باقی خواهد ماند مگر آنکه تلاش قابل توجهی برای کنترل آنها انجام شود(2). علل مهم مرگ و میر در کشورهای در حال توسعه تقریبا همه قابل پیشگیری هستند (3) و تلاش برای ارتقاء سلامت، کاهش مرگ و میر و عوارض بیماریها و معلولیت‌های کودکان از جنبه‌های مختلف سلامتی، اجتماعی، روانی و اقتصادی، بسیار ارزشمند است (4). بر این \ اساس یکی از اهداف توسعه هزاره سوم، کاهش مرگ و میر کودکان کمتر از پنج سال به میزان دو سوم از سال 1990 تا 2015 در نظر گرفته شد، که کشورهای در حال توسعه بایستی مداخلات لازم را جهت ارتقاء سلامت کودکان به کار گیرند(5). یکی از تعهدات کشور جمهوری اسلامی ایران در صحنه بین المللی نیز کاهش میزان مرگ و میر کودکان کمتر از پنج سال تا سال 2015 به دو سوم میزان آن در سال 1990 می باشد و اهداف کشوری تعیین شده برای آن، کاهش میزان مرگ و میر نوزادان به کمتر از 17 در هزار تولد زنده و کاهش میزان مرگ و میر کودکان یک تا پنجاه و نه ماهه به کمتر از 10 در هزار تولد زنده است(4). میزان مرگ و میر کودکان کمتر از پنج سال کشور ما کاهش یافته است اما همچنان نسبت به کشورهای در حال توسعه بالاتر است. بالا بردن آگاهی والدین نسبت به علایم و نشانه‌های بیماری‌ها  بخصوص بیماری‌های تنفسی و گوارشی در کاهش این میزان کمک کننده است(1). همه روزه میلیون ها پدر و مادر کودکان بیمار خود را که احتمال مرگ در آنها وجود دارد به مراکز بهداشتی یا مراکز درمانی می برند که در بعضی از کشورها سه مورد از هر چهار کودک بیمار به علت یکی از پنج بیماری ذکر شده می باشد، بسیاری از این کودکان بیمار دارای علایم و نشانه‌هایی هستند(2). بعضی از این علایم، نشانه‌های خطر می باشند. امروزه نقش آموزش در بالا بردن سطح سلامت جامعه مورد تاکید قرارگرفته است و بی اطلاعی و عدم مراقبت و توجه والدین به بهداشت کودکان عامل مؤثری در نارسایی جسمانی و روانی کودک می‌باشد، با آموزش صحیح مادران می توان آنها را قادر ساخت که کودکان خود را در مقابل بسیاری از بیماری‌ها و عوارض آن مصون داشته و به استناد نقش آموزشی خود، مردم را در جهت رفتار مناسب کمک نمایند(3). سازمان ملل متحد استراتژی تحت عنوان مانا (مراقبت‌های ادغام یافته ناخوشی‌های اطفال) تدوین نموده که اهداف مورد نظرآن کاهش مرگ، کاهش دفعات و شدت بیماری و ناتوانی و بهبود رشد و تکامل کودک می‌باشد. مراقبت‌های ادغام یافته به معنی تشخیص بیماری با استفاده از نشانه‌های بالینی ساده و درمان تجربی است. نحوه برخورد با کودک بیمار مطابق با این استراتژی تنها در شرایطی مفید و مؤثر است که خانواده‌ها کودک بیمار خود را در زمان مناسب نزد پرسنل آموزش دیده بیاورند در غیراین صورت احتمال مرگ کودک در اثر بیماری زیاد است. بنابراین آموزش به خانواده‌ها در مورد این که چه زمانی کودک بیمار خود را جهت مراقبت بیاورند بخش مهمی از این استراتژی می باشد(2). پس یکی از راه های رسیدن به این اهداف، آموزش صحیح  مادران در مورد تشخیص و مراجعه به موقع به پزشک (مراکزبهداشتی ودرمانی) در زمان وقوع نشانه‌های خطر در کودکان است که می تواند از عوارض بیماری‌ها، مرگ و هزینه‌های گزاف پیشگیری نماید.

1-2) نشانه های خطر

علایمی در کودک که بیان کننده احتمال وجود یک مشکل جدی در وی می باشد را نشانه خطر می نامند(2). در استراتژی مانا کودکان کمتر از پنج سال را در دو گروه سنی کمتر از دو ماه و دو ماهه تاپنج ساله در نظر می‌گیرند.

نشانه های خطر در کودک کمتر از دو ماه شامل:

کاهش قدرت مکیدن
تشنج
استفراغ مکرر
تنفس تند
توکشیده شدن قفسه سینه
ناله کردن
پرش پره‌های بینی
کاهش سطح هوشیاری
بیقراری و تحریک پذیری
تحرک کمتر از معمول و بی‌حالی
برآمدگی ملاج
درجه حرارت بالا(بیشتر از 37)
درجه حرارت پایین(کمتر از 36)
خون در مدفوع
رنگ پریدگی شدید
سیانوز
زردی 24ساعت اول(2).
نشانه‌های خطردر کودک دو ماهه تا پنج ساله شامل :

قادر به نوشیدن وخوردن نباشد
استفراغ هر چیزی که می خورد
خواب آلودگی غیرعادی یا عدم هوشیاری
تنفس تند یا صدادار
تشنج
ورم کردن
خون در مدفوع(2).
پنج نشانه اصلی در کودکان کمتر از پنج سال شامل :

سرفه یا تنفس مشکل(تنفس تند،تنفس صدادار)
اسهال
ناراحتی گوش
گلودرد
تب(2).
علل اصلی مرگ و میرکودکان کمتر از پنج سال عفونت‌های حاد تنفسی و اسهال می‌باشدکه این بیماری‌ها دارای علایم و نشانه‌هایی هستند و برخی از این علایم، نشانه خطر در کودک می‌باشدکه اگر اقدامات لازم در موردآنها صورت نگیرد عوارض جبران ناپذیر و حتی مرگ را برای کودک در پی خواهند داشت و همچنین هزینه‌های درمانی سنگینی را به جامعه تحمیل خواهد کرد.

1-3) عفونت های تنفسی

در مورد عفونت های حاد تنفسی[1](ARI) باید گفت که شایعترین بیماری در کودکان است(3). به طور متوسط هر کودک کمتر از پنج سال در هر سال پنج بار مبتلا به ARI می‌شود(6). ARI نقش مهمی در ابتلا و میرایی کودکان کمتر از پنج سال در سراسر جهان دارد(7). این بیماری تقریبا باعث مرگ1/4 میلیون کودک در جهان می شود(6). سازمان جهانی بهداشت[2](WHO)در سال1990 تخمین زد که ARI بیشترین دلایل متعارف مرگ در کودکان کمتر از پنج سال را شامل می شود،  ARI در حقیقت علت اصلی مرگ قابل پیشگیری در بین این کودکان در کشورهای در حال توسعه است،30 درصد از مرگ و میر کودکان این کشورها ناشی از ARI می‌باشد(7). امروزه در مقابل هر کودکی که در کشورهای توسعه یافته به علت ARI می میرد در کشورهای جهان سوم 35 کودک به همین دلیل جان می بازد(3). حدود90 درصد از مرگ‌های ناشی از ARI به علت پنومونی است که منشاء میکروبی دارد(6). انواع عفونت‌های تنفسی ممکن است درکودکان اتفاق افتد که شامل نازوفارنژیت، برونشیت، اوتیت میانی و غیره می‌باشد(3). حدود یک سوم علت مراجعه والدین برای ویزیت کودکان خود ابتلا به اوتیت میانی است، اوتیت میانی عفونت گوش میانی است که از عوارض عفونت‌های حاد تنفسی فوقانی می باشد(8). علت عمده ناشنوایی در افراد اوتیت میانی است(6). گلودرد علامت اولیه تقریبا یک سوم از عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی است(8). افتراق گلودرد استرپتوکوکی از گلودرد غیراسترپتوکوکی در کودکان باید مورد توجه قرار گیرد.

5-1- فرضیه های پژوهش ……………………………………………… 7
6-1- محدودیت های پژوهش ……………………………………………… 7
7-1- قلمرو پژوهش ………………………………………………….. 7
8-1- تعریف واژه ها واصطلاحات پژوهش ………………………………… 7
فصل دوم – ادبیات وپیشینه پژوهش
1-2- مقدمه ……………………………………………………… 10
2-2- بخش اول :مبانی نظری پژوهش ……………………………………. 10
1-2-2- سازگاری های فیزیولوژیکی با تمرین استقامتی ……………………. 10
2-2-2- سازگاری های فیزیولوژیکی با تمرین قدرتی ………………………. 10
3-2-2-سازگاری های فیزیولوژیک با تمرین موازی ……………………….. 12
4-2-2- عوامل موثر بر سازگاری های تمرینی ………………………….. 12
1-4-2-2-شدت تمرین …………………………………………… 12
2-4-2-2-تعداد جلسات تمرین در هفته ………………………………… 12
3-4-2-2-مدت تمرین …………………………………………… 12
4-4-2-2-وراثت ………………………………………………… 12
5-4-2-2-جنسیت ………………………………………………… 13
6-4-2-2- سن ……………………………………………………… 13
7-4-2-2- چربی وترکیبات بدنی ……………………………………… 13
5-2-2- ترکیب بدن …………………………………………………. 13
6-2-2- توده چربی ………………………………………………… 14
7-2-2-توده بدون چربی …………………………………………. 15
8-2-2- اثر تمرین موازی بر سازگاری های قدرتی ……………………… 15
9-2-2-اثر تمرین استقامتی بر ساز گاری های کوتاه مدت قدرتی …………………. 16
10-2-2-اثر تمرین موازی بر ساز گاری های استقامتی ………………… 16
11-2-2-تاثیر تمرینات قدرتی قلبی بر پاسخ های استقامتی کوتاه مدت …………. 19
12-2-2- تاثیر توالی تمرین موازی بر سازگاری های قدرتی واستقامتی ……… 20
13-2-2- سازگاری­های احتمالی برای پاسخ­ها وسازگاری­های بازدارندگی­تمرین موازی 21
14-2-2-هایپرتروفی تارهای عضلانی …………………………………… 21
15-2-2- تغییر در فراخوانی واحدهای حرکتی ……………………………… 22
16-2-2- تغییرات هورمونی ………………………………………… 22
17-2-2-مکانیسم های کوتاه مدت ………………………………………. 23
1-17-2-2- باقی ماندن خستگی ……………………………………… 23
2-17-2-2- خستگی عصبی عضلانی …………………….…………………. 23
3-17-2-2- سازگاری های تركیب بدنی به تمرینات استقامتی ………………… 24
3-2- بخش دوم:پیشینه پژوهش ………………………………………. 24
1-3-2-پژوهش های داخلی ………………………………………….. 24
2-3-2-پژوهش های خارجی …………………………………………. 25
4-2-بررسی تمرینات استقامتی ……………………………………… 29
5-2-مقایسه تمرین استقامتی وقدرتی ……………………………………. 30
6-2- بررسی تمرین موازی …………………………………………… 33
فصل سوم- روش شناسی پژوهش
1-3- مقدمه …………………………………………………… 40
2-3- جامعه آماری پژوهش …………………………………………… 40
3-3- روش گزینش نمونه های آماری پژوهش \ …………………………… 40
4-3- روش پژوهش ………………………………………………… 40
5-3- روش جمع آوری اطلاعات ………………………………………… 40
6-3- ابزارهای اندازه گیری پژوهش …………………………………… 41
7-3-متغییرهای پژوهش …………………………………………… 41
1-7-3- متغییرهای مستقل ………………………………………………. 41
2-7-3- متغییرهای وابسته …………………………………………….. 41
8-3- شیوه اجرای پژوهش ………………………………………………. 41
9-3-برنامه تمرین ……………………………………………… 41
1-9-3-مرحله گرم کردن ………………………………………………. 42
2-9-3-برنامه های تمرین اصلی …………………………………………. 42
1-2-9-3- برنامه تمرین قدرتی …………………………………………. 42
2-2-9-3-برنامه تمرین استقامتی ……………………………………… 42
3-2-9-3- برنامه تمرین موازی …………………………………………. 42
3-9-3- مرحله سرد کردن ……………………………………………. 43
10-3- روش آماری پژوهش …………………………………………. 43
فصل چهارم- یافته های پژوهش
1-4-مقدمه ………………………………………………………. 45
2-4-توصیف داده های آماری ………………………………………… 45
3-4- آزمون فرضیه های پژوهش …………………………………… 47
1-3-4- آزمون فرضیه اول ………………………………………… 47
2-3-4- آزمون فرضیه دوم …………………………………………….. 49
3-3-4- آزمون فرضیه سوم ………………………………………….. 50
4-3-4- آزمون فرضیه چهارم ……………………………………… 51
5-3-4- آزمون فرضیه پنجم ……………………………………… 52
فصل پنجم-بحث نتیجه گیری
1-5-مقدمه …………………………………….……………… 55
2-5-خلاصه پژوهش ……………………………………….………… 55
3-5-بحث ونتیجه گیری ………………………………….……………. 56
4-5- نتیجه گیری کلی …. ………………………….……………… 60
5-5- پیشنهادهای برخاسته از پژوهش …………………………………….. 61
6-5-پیشنهادات برای پژوهش های آینده ………………………………….. 61
پیوست ها …………………………………………………………….. 62
منابع وماخذ ….. ……………………………………………………… 63
چکیده انگلیسی ………………………………………………………… 73

فهرست جداول

1-2-مقایسه سازگاری های ناشی از تمرینات قدرتی واستقامتی ………………… 11
2-2-تقسیم بندی سطوح ترکیبات بدن ………………………………… 14
1-3-برنامه های تمرین استقامتی،مقاومتی وموازی در 8هفته ………………… 43
1-4- آمار توصیفی متغییرهای پژوهش برحسب چهار گروه مورد پژوهش ……… 46

منابع و ماخذ                                    47

ضمائم و پیوست ها                                48

چكیده

تحقیق رابطه حمایت اجتماعی با سلامت روانی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر كه در این تحقیق به ابعاد مختلف آن پرداخته شده است.

دارای ابعاد و میدان گسترده و وسیعی است. زیرا حمایت های اجتماعی  دارای ابعاد و زیر مجموعه های گوناگون است.آیا حمایت اقتصادی والدین و نهادها و حتی خود دانشگاه (در قالب وام دانشجویی) حمایت اجتماعی بحساب نمی آید؟

آیا حمایت های اجتماعی مثل احترام به نقد و نظر و انتظارات آنها و علایق آنها حمایت اجتماعی نبست؟

پس حمایت های اجتماعی شامل حمایت های اقتصادی ، علمی و آموزشی ، اجتماعی ، عاطفی و ارتباطی و همه گونه پشتیبانی و حمایت از دانشجویان را شامل می گردد و سلامت روانی هم در واقع شاخص و میزانی است كه در این تحقیق GHQ است. كه در 28 سئوال با سه گزینه بلی – خیر و تا حدی آمده است و شامل شاخص ها و برآوردهای متنوعی از اوضاع و احوال فردی و ذهنی و عصبی و غیره است كه در 28 سئوال ذكر شده است و در فصل چهارم داده های بدست آمده نیز تحلیل شده است.

در فصل اول این تحقیق به بیان مساله در همین موارد و نیز اهمیت و ضرورت تحقیق و اینكه چه ضرورتی برای ارتباط دادن حمایت های اجتماعی و سلامت روانی وجود دارد چه نتایج و تبعاتی از این ارتباط حاصل می شود ، آمده است.

در تعیین و ارائه اهداف به حمایت های اجتماعی منطقه ای و حمایت های ملی و سلامت روانی در اثر حمایت های اجتماعی آمده است .

با تعیین فرضیه سلامت روانی و حمایت های اجتماعی به متغیرهای مختلف تحقیق اشاره شده است و به تعریف مفاهیم و اصطلاحات اشاره شده است.

در فصل دوم به مبانی نظری و تئوری از جمله مناسبات اجتماعی و آموزش در خانواده و تحركات اجتماعی و نیاز به موقعیت و حمایت های اجتماعی و كاركردهای اجتماعی و انگیزه نیاز به موفقیت و ضرورت های خارجی و دگرگونی های اجتماعی اشاره شده است و به مفاهیم كهتری و مهتری و تاثیر آنها در سلامت روانی اشاره شده است.

در ادامه به تحقیقات مرتبط با موضوع در كشور و استان اشاره شده است.

در فصل سوم به روش تحقیق و جامعه و حجم نمونه و روش نمونه گیری توام با ابزار گردآوری اطلاعات و روش گرد آوری اطلاعات آمده است.

و در فصل چهارم با تجزیه تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها پرداخته شده است و رابطه معنی داری یافته ها و همبستگی آنها اشاره شده است.

و در فصل پنجم با ذكر و بیان نتیجه گیری و ذكر محدودیت ها و مشكلات و پیشنهادات تحقیق حاظر به پایان برده شده است.

فصل اول :

کلیات تحقیق

مقدمه :

 از ویژگی ها و خصوصیات دائمی و فطری بشر نیازمند بودن موجود انسانی است، از ابتدای توّلد، نیاز به مراقبت، نیاز بهداشت، نیاز به امنیت و در کودکی و نوجوانی، نیاز به آموزش و نیاز به تربیت و نیاز به تغذیه نیاز به ورزش و حرکات و در جوانی نیاز به ازدواج، استقلال، شغل از جمله از مهمترین نیازهای ذکر شده تا اواخر دوره جوانی است. امّا آنچه امروزه بخصوص در نظام های سیستمی و سازمانی و متمرکز ضرورت دارد. حمایت های اجتماعی و سیاسی و … است. که جوانان و افراد سخت به آن نیاز دارند.

اگر دانشجو درس می خواند، اگر دانشجو صاحب فکر و ایده ای است یا اگر دانشجویی درصدد انتقاد سازنده است، اگر دانشجویی از سبک و شیوه درسی اسنادی به هر؟ دلیل گریزان است اگر دانشجویی به سیستم آموزشی انتقاد دارد و اگر دانشجویی در نوع روابط سازمانی اشکال می گیرد، باید مورد حمایت و پشتیبانی قرار گیرد. تا ضمن ابراز عقیده و همراه ساختن دیگران فضای مسموم را پاک و دیگران را حداقل نجات دهد و گمراهان و موارد خلاف و حتّی روشهای غلط اصلاح گردند. و روز به روز \ شاهد برطرف برطرف شدن ابرهای ظلم و تبعیض و ناکارآمدی و تجلّی عدالت و شایسته سالاری و صداقت باشیم.

در غیر این صورت دانشجو اگر حمایت نشود و یا حتی خدای ناکرده تهدید شود سلامت روانی و بهداشت روانی فرد از هم گسیخته و مختل می گردد.

با این مقدمه در این تحقیق قصد بررسی تأثیرات و کارکردهای حمایت های اجتماعی اعم از حمایت مالی، حمایت آموزشی، حمایت اداری، حمایت گروهی در تشکیل انجمن ها و جمعیت ها و گروه ها حمایت های سیاسی از جمله آزادی گفتمان و ابراز عقیده و نظر، آزادی روزنامه و جراید و نشرّیه و بولتن، آزادی متینگ و جلسه، آزادیهای فردی در نحوۀ استفاده از کتاب و فکر و عقیده و باور و نگرش و گرایش تا آنجا که به آرمان ها و ایدئولوژی و قانون اساسی پذیرفته شده قریب به اتفاق مردم لطمه وارد نشود.

در غیر اینصورت دانشجو اگر حمایت نشود و یا حتّی خدای ناکرده تهدید شود سلامت روانی و بهداشت روانی فرد از هم گسیخته و مختل می گردد.

با این مقدمه در این تحقیق قصد بررسی تأثیرات و کارکردهای حمایت های اجتماعی اعم از حمایت مالی، حمایت آموزشی، حمایت اداری، حمایت گروهی در تشکیل انجمن ها و جمعیّت ها و گروه ها حمایت های سیاسی از جمله آزادی گفتمان و ابراز عقیده و نظر، آزادی روزنامه جراید و نشریّه و بولتن، آزادی متینگ و جلسه، آزادیهای فردی در نحوۀ استفاده از کتاب و فکر و عقیده و باور و نگرش و گرایش تا آنجا که به آرمان ها و ایدئولوژی و قانون اساسی پذیرفته شده  قریب به اتفاق مردم وارد نشود. در این تحقیق ضمن بررسی دقیق و همه جانبه حمایت های اجتماعی در عصر حاضر به نقش حمایت ها در تأمین بهداشت روانی دانشجویان پرداخته ایم. و بدیهی است، در مقابل عدم حمایت و یا تهدید و تحدید باعث انباشت خواسته ها و انتظارات و نظرات و ایده ها و آراء و نگرش ها در ذهن افراد شده که گاهاً به صورت انتقادهای خصمانه و ایرادگیری های شدید و خصمانه و دشمن و خصومت ریشه ای با نظام خوران می کند.

و در این تحقیق تکیه و دامنه عمده تحقیق تأثیر حمایت های مختلف اجتماعی بر سلامت روانی دانشجویان تبیین شده است.

بیان مسئله :

در اجتماعات و جوامع امروزی بهداشت و سلامت روانی از ارجحیّت و اولّویت خاصّی برخوردار است. چرا که در گذشته بسته بودن زندگی مردم و محدودیت های شکل زندگی قومی و قبیله ای و گروهی بصورت پراکنده و عدم نیاز اقوام و گروه های دیگر به یکدیگر مگر فقط در مبادلات اقتصادی محدود، و نیز زندگی ایستا و تکراری کشاورزی و دامداری و یا حداکثر حرفه ای محدود و ابتدایی آنها باعث روابطی ساده و کم زنگ و در عین حال صمیمی و محبت آمیز و شناخته شده و آرام بود[1].

امّا امروزه رشد و توسعه و تنوع مؤسسات گوناگون که هر روز شاهد تولّد و خودنمایی آنها سیستم و نیز پیچیدگی کارهای مختلف و گرفتاری انسانها در قوانین و مقررات پیچیده که محصول همین روابط متعدّد است، همواره احساس کمبود وقت و فشار روانی و عدم موفقیت و عدم حمایت از طرف دیگران و انواع اختلالات ناشی از آن مثل افسردگی، اضطراب، عصیّیت و تنش و غیره می نمائیم. که شهر تهران با حجم جمعیت و ترافیک و پیچیدگی کارها و آلودگی های صوتی و هوا و … تا حدّی مبین این ادّعاست.

امّا طیفی از گروه های ذکر شده در ایران دانشجویان هستند، دانشجویان با توجه به احساسات تند و انتظارات آنی، توقّعات فراوان و انرژی فوق العاده از طرفی و نیز حسّ استقلال و صداقت و یکرنگی در اظهارات و بیانات و نگران از آینده تحصیلی و شغلی و ازدواح و تهیه مسکن و اتومبیل و امکانات دیگر در صدد تحلیل مسایل مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی، اداری و … جامعه هستند[2].

اوّلین نمود اعتراض و انتقادی دانشجویان در خود دانشگاه از نحوۀ آموزش ها نحوۀ اداره کلاسها، نحوۀ سرویس دهی اداری، نحوۀ ارائه خدمات غذایی، نحوۀ برخورد مسئولان با دانشجویان، نحوۀ اجرای مصوبات دانشگاه و اعتراض به کیفیّت ها و کمیت ها و حتّی گاهی اعتراض به مغایرت برنامه ها و سازماندهی ها و نظارت ها با اصول و مبانی قانون اساسی و منوّیات مقام عظمی رهبری و یا احکام اولیه و ثانویه اصول و فروع دینی و یا اعتقادات و باورهای دینی شکل می گیرد. و در برابر این قبیل افکار و رفتارها و بینش ها و نگرش ها و گرایش ها دو نوع برخورد می توان اتخاذ کرد.

الف ) ایجاد بسترهای پاسخگویی و جلب مشارکت خود آنها در نحوۀ اداره دانشگاه.

ب ) عدم توجّه به مباحث ذکر شده و تهدید دانشجویان به اخراج و انفصال و …

مسلّم است. در صورت نخست دانشجویان با اطمینان از اعتماد گروه مسئولین و اساتید و کارکنان قضایی نوعی احساس یگانگی و خودمانی در خود می بینند و با کمک به برنامه ها و کاستی ها و حتّی مشارکت های مختلف عمومی و اجتماعی و سیاسی کمک دست مسئولین قرار می گیرند.

توافق و همکاری نسل جوان و مسئولان نهادها و ادارت مختلف اجتماعی و اداری و سیاسی از دو جهت باعث سرعت کارها و امور در نهادها و سازمان ها شده و نیز از طرف دیگر رضایت و خوش بینی و خشنودی جوانان را بدنبال دارد. در مقابل در صورت دوّم، اگر تهدید و تحدید از طرف سازمان ها و مسئولین علیه جوانان و دانشجویان بیشتر گردد.

جوانان و دانشجویان علیه اقدامات و کارهای مسئولین اظهار نارضایتی می کنند و حتّی به برنامه ریزی ها و خط مشی ها و سیاست های آنان اعتراض می کنند. و در مقابل همۀ کارهای آنها موضوع می گیرند. و جوانان و دانشجویان هم با امور و کارهایی مثل بدحجابی و بی حجابی و عدم همکاری با فعّلیات های عمومی نهادها و سازمان ها و کارشکنی در برابر آنها با قیافه و شکل ناهنجار علیه این اقدامات بر می آیند در این تحقیق نیز با طرح مسایلی از حمایت های اجتماعی در دانشگاه آزاد اسلامی قصد پیدا کردن و کشف ارتباط آن با سلامت روانی هستیم. پس

آیا بین حمایت های اجتماعی و سلامت روانی دانشجویان رابطه وجود دارد؟