با افزایش آگاهی مردم از عوارض خطرناك آنتی بیوتیک های سنتزی، میزان تقاضا برای جایگزین های طبیعی و نوین این داروها افزایش پیدا کرده است. فناوری ترکیبی عصارههای گیاهی، وارد عرصه شده و با عصارههای مختلف گیاهی به مبارزه با مقاومتهای میکروبی میپردازد. هدف اصلی در این مطالعه بررسی اثرات ضد میکروبی و بررسی فیتوشیمیایی کیفی و کمی چند گونه گیاهی بومی ایران علیه باکتریهای بیماریزا و معرفی آنها به عنوان جایگزین مناسب برای داروهای انتخابی علیه این باکتریها میباشد.
در این مطالعه از گیاهان بادام کوهی (Amygdalus scoparia)، بومادران (Achillea millefolium)، کلپوره (Teucrium polium)، گلپر (Heracleum persicum) و مریم گلی (Salvia officinalis) استفاده شد. ابتدا گیاهان مورد نظر جمعآوری و تعیین نام علمی گردیدند و پس از تهیه عصاره متانولی با رقتهای 500، 250، 125، 5/62، 25/31، 62/15 و 9/3 میلیگرم بر میلیلیتر، تاثیر آنها در مهار رشد میکروارگانیسمهای استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، اشرشیا کلی و سالمونلا انتریتیدیس مورد بررسی قرار گرفت. سپس، عصارههای بادام کوهی و بومادران با هم ترکیب شد و علیه باکتریهای منتخب استفاده گردید. تمام آزمایشهای ضد میکروبی با استفاده از روش انتشار در آگار و تعیین MIC و MBC بر روی باکتریهای گرم مثبت و منفی مورد مطالعه انجام پذیرفت. در مرحله آخر، اثرات آزمایشهای فیتوشیمیایی نیز بر روی عصارههای تهیه شده به منظور بررسی وجود آلکالوئید، تانن، ساپونین و آنتوسیانین و اندازهگیری میزان فنل و اثر آنتیاکسیدانی به روش DPPH و خاصیت احیاکنندگی انجام گرفت.
یافتهها نشان دادند که عصاره بادام کوهی در مقایسه با سایر عصارهها خاصیت ضد میکروبی بیشتری دارد. تاثیر ترکیب عصاره بادام کوهی و بومادران بسیار بیشتر از تاثیر هر کدام از آنها بود به طوری که این ترکیب بیشترین تاثیر را بر روی باکتری باسیوس سرئوس داشت. نتایج فیتوشیمیایی نشان داد که محتوی ترکیبات فنلی موجود در هر یک از عصارهها، نقش مهمی در تعیین قدرت آنتیاکسیدانی و فعالیت ضد میکروبی عصارهها دارند. از اثرات همافزایی عصارههای ترکیبی که به وجود ترکیبات فنلی آنها مربوط میشود میتوان برای مبارزه با عفونتهای بیمارستانی استفاده شود.
واژگان کلیدی: فعالیت ضد میکروبی، باکتریهای بیماریزا، فعالیت آنتیاکسیدانی، عصاره ترکیبی.
فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه
فصل اول: مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………1
1-1 گیاهان دارویی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….2
1-1-1 صفات گیاهان دارویی……………………………………………………………………………………………………………………………….2
1-1-2 تاریخچه گیاهان دارویی در جهان……………………………………………………………………………………………………………2
1-1-3 تاریخچه گیاهان دارویی در ایران…………………………………………………………………………………………………………….3
1-1-4 علل توجه و اهمیت گیاهان دارویی…………………………………………………………………………………………………………3
1-2 طبقهبندی گیاهان مورد بررسی…………………………………………………………………………………………………………………..4
1-2-1 بادام کوهی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….4
1-2-2 بومادران……………………………………………………………………………………………………………………………………………………4
1-2-3 کلپوره……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….4
1-2-4 گلپر…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..5
1-2-5 مریم گلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….5
1-3 معرفی و خصوصیات گونههای مورد بررسی………………………………………………………………………………………………..5
1-3-1 گیاه بادام کوهی……………………………………………………………………………………………………………………………………….5
1-3-1-1 سیستماتیک بادام کوهی…………………………………………………………………………………………………………………….5
1-3-1-2 پراکنش جغرافیایی بادام کوهی………………………………………………………………………………………………………….6
1-3-1-3 خواص ضد میکروبی بادام کوهی……………………………………………………………………………………………………….6
1-3-1-4 خواص درمانی بادام کوهی…………………………………………………………………………………………………………………..6
1-3-2 گیاه بومادران…………………………………………………………………………………………………………………………………………….6
1-3-2-1 سیستماتیک بومادران………………………………………………………………………………………………………………………….7
1-3-2-2 پراکنش جغرافیایی بومادران……………………………………………………………………………………………………………….7
1-3-2-3 خواص ضد میکروبی بومادران……………………………………………………………………………………………………………..7
1-3-2-4 خواص درمانی بومادران……………………………………………………………………………………………………………………….7
1-3-3 گیاه گلپر……………………………………………………………………………………………………………………………………………………8
1-3-3-1 سیستماتیک گلپر………………………………………………………………………………………………………………………………..8
1-3-3-2 پراکنش جغرافیایی گلپر………………………………………………………………………………………………………………………8
1-3-3-3 خواص ضد میکروبی گلپر…………………………………………………………………………………………………………………….9
1-3-3-4 خواص درمانی گلپر………………………………………………………………………………………………………………………………9
1-3-4 گیاه کلپوره………………………………………………………………………………………………………………………………………………..9
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه
1-3-4-1 سیستماتیک کلپوره……………………………………………………………………………………………………………………………..9
1-3-4-2 پراکندگی جغرافیایی کلپوره……………………………………………………………………………………………………………..10
1-3-4-3 خواص ضد میکروبی کلپوره……………………………………………………………………………………………………………..10
1-3-4-4 خواص درمانی کلپوره………………………………………………………………………………………………………………………..10
1-3-5 گیاه مریم گلی………………………………………………………………………………………………………………………………………..11
1-3-5-1 سیستماتیک مریم گلی……………………………………………………………………………………………………………………..11
1-3-5-2 پراکنش جغرافیایی مریم گلی……………………………………………………………………………………………………………11
1-3-5-3 خواص ضد میکروبی مریم گلی………………………………………………………………………………………………………..12
1-3-5-4 خواص درمانی مریم گلی…………………………………………………………………………………………………………………..12
1-4- عصارهگیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….12
1-4-1 عصاره………………………………………………………………………………………………………………………………………………………12
1-4-2- انتخاب ماده گیاهی و نوع حلال…………………………………………………………………………………………………………..12
1-4-3 روشهای مختلف عصارهگیری……………………………………………………………………………………………………………….13
1-4-3-1 روش ماسراسیون……………………………………………………………………………………………………………………………….13
1-4-3-2روش پرکولاسیون……………………………………………………………………………………………………………………………….13
1-4-3-3 روش سوکسله…………………………………………………………………………………………………………………………………….14
1-4-3-4 امواج فراصوت…………………………………………………………………………………………………………………………………….14
1-5 روشهای اندازهگیری و بررسی اثرات ضد میکروبی…………………………………………………………………………………..15
1-5-1 روشهای نفوذی…………………………………………………………………………………………………………………………………….15
1-5-1-1 روش چاهک……………………………………………………………………………………………………………………………………….15
1-5-1-2 سیلندر پلیت………………………………………………………………………………………………………………………………………15
1-5-1-3 دیسک……………………………………………………………………………………………………………………………………………….16
1-5-2 روشهای رقیقسازی………………………………………………………………………………………………………………………………16
1-5-2-1 روش رقت آگار…………………………………………………………………………………………………………………………………..16
1-5-2-2 روش لوله یا رقت مایع……………………………………………………………………………………………………………………….16
1-6 بررسی میکروارگانیسمهای مورد استفاده……………………………………………………………………………………………………17
1-6-1 تاریخچه میکروبشناسی………………………………………………………………………………………………………………………..17
1-6-2 مورفولوژی باکتریها………………………………………………………………………………………………………………………………17
1-6-3 استافیلوککها…………………………………………………………………………………………………………………………………………17
1-6-3-1 استافیلوکوکوس اورئوس…………………………………………………………………………………………………………………….18
1-6-4 باسیلوسها………………………………………………………………………………………………………………………………………………18
1-6-4-1 باسیلوس سرئوس……………………………………………………………………………………………………………………………….19
1-6-5 سالمونلاها……………………………………………………………………………………………………………………………………………….19
1-6-5-1 سالمونلا انتریتیدیس………………………………………………………………………………………………………………………….20
عنوان ……………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه
1-6-6 اشرشیا کلی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..20
1-7 بررسی آنتیبیوتیکهای مورد استفاده……………………………………………………………………………………………………….21
1-7-1 تاریخچه آنتیبیوتیک……………………………………………………………………………………………………………………………..21
1-7-2 پنیسیلین……………………………………………………………………………………………………………………………………………….21
1-7-3 جنتامایسین……………………………………………………………………………………………………………………………………………22
1-7-4 تتراسایکلین…………………………………………………………………………………………………………………………………………….22
1-7-5 اریترومایسین………………………………………………………………………………………………………………………………………….23
1-7-6 تری متوپریم و سولفامتاکسازول…………………………………………………………………………………………………………….23
1-7-7 استرپتومایسین……………………………………………………………………………………………………………………………………….23
1-8 بررسی فیتوشیمیایی گیاهان مورد بررسی…………………………………………………………………………………………………24
1-8-1 آلکالوئیدها………………………………………………………………………………………………………………………………………………25
1-8-2 آنتوسیانینها…………………………………………………………………………………………………………………………………………..25
1-8-3 تاننها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………26
1-8-4 ساپونینها……………………………………………………………………………………………………………………………………………….26
1-8-5 فنلها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………26
1-8-6 فعالیت آنتیاکسیدانی…………………………………………………………………………………………………………………………….27
1-9 اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………….28
فصل دوم : مواد و روشها………………………………………………………………………………………………………………………………29
2-1 مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز…………………………………………………………………………………………………………………..30
2-2 تهیه گیاهان مورد بررسی و تعیین نام علمی آنها…………………………………………………………………………………….31
2-3 استخراج عصاره متانولی………………………………………………………………………………………………………………………………31
2-4 روش تهیه محیطهای کشت………………………………………………………………………………………………………………………32
2-5 استریلیزاسیون محیطهای کشت میکروبی، ظروف و مواد مصرفی……………………………………………………………32
2-6 احیاء باکتری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….32
2-7 تهیه کشت تازه (در فاز لگاریتمی) از میکروارگانیسمها…………………………………………………………………………….33
2-8 تهیه استاندارد نیم مکفارلند……………………………………………………………………………………………………………………..33
2-9 تهیه سوسپانسیون میکروبی……………………………………………………………………………………………………………………….34
2-10 آزمونهای میکروبی………………………………………………………………………………………………………………………………….34
2-10-1 تست دیسک دیفیوژن………………………………………………………………………………………………………………………….34
2-10-2 تست آنتیبیوگرام…………………………………………………………………………………………………………………………………35
2-10-3 تعیین حداقل غلظت بازدارندگی و تعیین حداقل غلظت کشندگی……………………………………………………35
2-10-3-1 تعیین MIC عصاره…………………………………………………………………………………………………………………………36
2-10-3-2 تعیین MBC عصاره……………………………………………………………………………………………………………………….37
2-11 بررسی خواص فیتوشیمیایی اولیه……………………………………………………………………………………………………………37
2-11-1 آلکالوئید……………………………………………………………………………………………………………………………………………….37
عنوان …………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه
2-11-1-1 معرف مایر………………………………………………………………………………………………………………………………………..37
2-11-1-2 معرف بوشاردا…………………………………………………………………………………………………………………………………..38
2-11-2 آنتوسیانین……………………………………………………………………………………………………………………………………………38
2-11-3 تانن………………………………………………………………………………………………………………………………………………………38
2-11-4 ساپونین………………………………………………………………………………………………………………………………………………..38
2-11-5 اندازهگیری میزان فنل عصارههای گیاهی……………………………………………………………………………………………39
2-11-5-1 رسم منحنی استاندارد اسید گالیک………………………………………………………………………………………………..39
2-11-6 بررسی فعالیت آنتیاکسیدانی………………………………………………………………………………………………………………39
2-11-6-1 توانایی بهدام اندازی DPPH…………………………………………………………………………………………………………..39
2-11-6-2 تعیین قدرت احیاکنندگی……………………………………………………………………………………………………………….40
2-12 تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………………………………………………………41
فصل سوم : نتایج……………………………………………………………………………………………………………………………………………..42
3-1 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها………………………………………………………………………………………………………..43
3-1-1 نتایج ضد میکروبی حاصل از تست دیسک دیفیوژن……………………………………………………………………………..43
3-1-1-1 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره بادام کوهی……………………………………………………………………………….44
3-1-1-2 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره بومادران……………………………………………………………………………………45
3-1-1-3 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره کلپوره……………………………………………………………………………………….46
3-1-1-4 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره گلپر………………………………………………………………………………………….47
3-1-1-5 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره مریم گلی…………………………………………………………………………………48
3-1-1-6 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره ترکیبی……………………………………………………………………………………..49
3-1-2 نتایج ضد میکروبی حاصل از تست آنتیبیوگرام…………………………………………………………………………………….50
3-1-2-1 حساسیت سویههای باکتریایی به آنتیبیوتیکهای انتخابی……………………………………………………………..50
3-1-2-2 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها و آنتیبیوتیکهای مورد مطالعه علیه باکتری استافیلوکوکوس اورئوس…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………51
3-1-2-3 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها و آنتیبیوتیکهای مورد مطالعه علیه باکتری باسیلوس سرئوس………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..52
3-1-2-4 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها و آنتیبیوتیکهای مورد مطالعه علیه باکتری اشرشیاکلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..53
3-1-2-5 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها و آنتیبیوتیکهای مورد مطالعه علیه باکتری سالمونلا انتریتیدیس………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….54
3-1-3 تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) عصارهها…………………………………………………………………………….55
3-1-4 تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MBC) عصارهها…………………………………………………………………………..56
3-2 ارزیابی خواص فیتوشیمیایی عصارهها………………………………………………………………………………………………………..57
3-2-1 تشخیص آلکالوئید………………………………………………………………………………………………………………………………….57
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه
3-2-2 تشخیص آنتوسیانین………………………………………………………………………………………………………………………………57
3-2-3 تانن………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..58
3-2-4 ساپونین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..58
3-2-5 ارزیابی میزان فنل…………………………………………………………………………………………………………………………………..59
3-2-5-1 نتایج میزان فنل عصاره بادام کوهی………………………………………………………………………………………………….60
3-2-5-2 نتایج میزان فنل عصاره بومادران……………………………………………………………………………………………………….61
3-2-5-3 نتایج میزان فنل عصاره کلپوره………………………………………………………………………………………………………….62
3-2-5-4 نتایج میزان فنل عصاره گلپر……………………………………………………………………………………………………………..63
3-2-5-5 نتایج میزان فنل عصاره مریم گلی…………………………………………………………………………………………………….64
3-2-5-6 نتایج مقایسهای میزان فنل عصارهها و اسید گالیک………………………………………………………………………….65
3-2-6 ارزیابی فعالیت آنتیاکسیدانی…………………………………………………………………………………………………………………66
3-2-6-1 توانایی مهار رادیکالهای آزاد DPPH عصارهها………………………………………………………………………………..66
3-2-6-1-1 نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره بادام کوهی…………………………………………………………………………….67
3-2-6-1-2 نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره بومادران………. ………………………………………………………………………68
3-2-6-1-3 نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره کلپوره……………………………………………………………………………………69
3-2-6-1-4 نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره گلپر……………………………………………………………………………………….70
3-2-6-1-5 نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره مریم گلی………………………………………………………………………………71
3-2-6-1-6 نتایج مقایسهای درصد مهار عصارهها و اسیدآسکوربیک………………………………………………………………72
3-2-6-2 قدرت احیاکنندگی عصارهها………………………………………………………………………………………………………………74
3-2-6-2-1 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره بادام کوهی……………………………………………………………………..74
3-2-6-2-2 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره بومادران………………………………………………………………………….75
3-2-6-2-3 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره کلپوره…………………………………………………………………………….76
3-2-6-2-4 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره گلپر………………………………………………………………………………..77
3-2-6-2-5 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره مریم گلی……………………………………………………………………….78
3-2-6-2-6 نتایج مقایسهای قدرت احیاکنندگی عصارهها و اسیدآسکوربیک………………………………………………….79
فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری.……………………………………………………………………………………………………………….80
4-1 فعالیت ضد میکروبی عصارههای مورد بررسی……………………………………………………………………………………………81
4-1-1 فعالیت ضد میکروبی حاصل از تست دیسک دیفیوژن………………………………………………………………………….81
4-1-2 فعالیت ضد میکروبی حاصل از تست آنتیبیوگرام…………………………………………………………………………………85
4-1-3 حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC)……………………………………………86
4-2 خواص فیتوشیمیایی عصارههای مورد بررسی……………………………………………………………………………………………89
4-2-1 فیتوشیمیایی کمی…………………………………………………………………………………………………………………………………89
4-2-2 ارزیابی محتوی فنل………………………………………………………………………………………………………………………………..90
4-2-3 ارزیابی فعالیت آنتیاکسیدانی………………………………………………………………………………………………………………..92
4-2-3-1 رادیکالهای آزاد DPPH…………………………………………………………………………………………………………………..93
عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه
4-2-3-2 قدرت احیاکنندگی…………………………………………………………………………………………………………………………….95
نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………98
پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………99
منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………100
فهرست شکلها و تصاویر
شماره و عنوان شکلها……………………………………………………………………………………………………..صفحه
شکل (1-1): مشخصات سیستماتیکی گیاه بادام کوهی………………………………………………………………………………………5
شکل (1-2): مشخصات سیستماتیکی گیاه بومادران……………………………………………………………………………………………6
شکل (1-3): مشخصات سیستماتیکی گیاه گلپر………………………………………………………………………………………………….8
شکل (1-4): مشخصات سیستماتیکی گیاه کلپوره ……………………………………………………………………………………………..9
شکل (1-5): مشخصات سیستماتیکی گیاه مریم گلی……………………………………………………………………………………….11
شکل (2-1): اندازهگیری قطر هاله عدم رشد با خط کش…………………………………………………………………………………35
شکل (3-1): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره بادام کوهی………………………………………………………………………….44
شکل (3-2): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره بومادران……………………………………………………………………………….45
شکل (3-3): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره کلپوره…………………………………………………………………………………..46
شکل (3-4): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره گلپر……………………………………………………………………………………..47
شکل (3-5): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره مریم گلی…………………………………………………………………………….48
شکل (3-6): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره ترکیبی…………………………………………………………………………………49
شکل (3-7): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها و آنتیبیوتیکهای مورد مطالعه علیه استافیلوکوکوس اورئوس…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………51
شکل (3-8): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها و آنتیبیوتیکهای مورد مطالعه علیه باسیلوس سرئوس…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………52
شکل (3-9): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها و آنتیبیوتیکهای مورد مطالعه علیه اشرشیا کلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………53
شکل (3-10): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصارهها و آنتیبیوتیکهای مورد مطالعه علیه سالمونلا انتریتیدیس………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….54
شکل (3-11): نتایج میزان فنل عصاره بادام کوهی…………………………………………………………………………………………..60
شکل (3-12): نتایج میزان فنل عصاره بومادران………………………………………………………………………………………………..61
شکل (3-13): نتایج میزان فنل عصاره کلپوره……………………………………………………………………………………………………62
شکل (3-14): نتایج میزان فنل عصاره گلپر………………………………………………………………………………………………………63
شکل (3-15): نتایج میزان فنل عصاره مریم گلی………………………………………………………………………………………………64
شکل (3-16): نتایج مقایسهای میزان فنل عصارهها و اسیدگالیک……………………………………………………………………65
شکل (3-17): نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره بادام کوهی…………………………………………………………………………67
شماره و عنوان شکلها……………………………………………………………………………………………………..صفحه
شکل (3-18): نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره بومادران………………………………………………………………………………68
شکل (3-19): نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره کلپوره…………………………………………………………………………………69
شکل (3-20): نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره گلپر…………………………………………………………………………………….70
شکل (3-21): نتایج مهار رادیکالهای آزاد عصاره مریم گلی……………………………………………………………………………71
شکل (3-22): نتایج مقایسهای درصد مهار عصارهها و اسیدآسکوربیک……………………………………………………………72
شکل (3-23): نتایج مقایسهای میانگین IC50……………………………………………………………………………………………………73
شکل (3-24): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره بادام کوهی…………………………………………………………………..74
شکل (3-25): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره بومادران……………………………………………………………………….75
شکل (3-26): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره کلپوره…………………………………………………………………………..76
شکل (3-27): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره گلپر……………………………………………………………………………..77
شکل (3-28): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره مریم گلی…………………………………………………………………….78
شکل (3-29): نتایج مقایسهای قدرت احیاکنندگی عصارهها و اسیدآسکوربیک………………………………………………79
فهرست جدولها
شماره و عنوان جدولها……………………………………………………………………………………………………صفحه
جدول (3-1): حساسیت سویههای باکتریایی به آنتیبیوتیک انتخابی……………………………………………………………..50
جدول (3-2): تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) عصارهها………………………………………………………………….55
جدول (3-3): تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MBC) عصارهها………………………………………………………………..56
جدول (3-4): تشخیص آلکالوئید………………………………………………………………………………………………………………………..57
جدول (3-5): تشخیص آنتوسیانین……………………………………………………………………………………………………………………57
جدول (3-6): تشخیص تانن……………………………………………………………………………………………………………………………….58
جدول (3-7): تشخیص ساپونین………………………………………………………………………………………………………………………..58