فهرست مطالب:
مقدمه. 1
طـرح تحقیـق.. 1
1- بیان مسأله. 2
2- پیشینه تحقیق.. 2
3- پرسش اصلی تحقیق.. 3
4- سؤالات فرعی تحقیق.. 3
5- فرضیه تحقیق.. 4
6- اهداف تحقیق.. 4
7- جنبه نوآوری تحقیق.. 5
8- روش انجام تحقیق.. 5
9- مفاهیم. 5
1-9- سیره 5
2-9- سیاست… 6
1-2-9- مفهوم لغوی سیاست… 6
2-2-9- مفهوم اصطلاحی سیاست: 7
3-2-9- تعریف خاص سیاست… 9
4-2-9- سیاست در فرهنگ اسلامی.. 9
3-9- سیره سیاسی.. 11
10- سازماندهی تحقیق.. 11
فصل اول: كلیات و چارچوب نظری.. 13
مقدمه فصل اول. 14
1-1- محیط پیدایش اسلام. 15
1-1-1- وضعیت شبه جزیره عربستان. 15
1-1-1-1- مفهوم جاهلیت و ویژگیهای آن. 15
2-1-1-1- اوضاع جغرافیایی عربستان. 20
3-1-1-1- اوضاع فرهنگی عربستان. 24
4-1-1-1- اوضاع اقتصادی عربستان. 27
5-1-1-1- اوضاع سیاسی و مذهبی عربستان. 28
1-5-1-1-1- اوضاع سیاسی عربستان. 28
2-5-1-1-1- اوضاع مذهبی عربستان. 32
2-1-1- وضعیت ادیان الهی در شبه جزیره عربستان قبل از ظهور اسلام. 34
1-2-1-1- وضعیت دین مسیحیت… 34
2-2-1-1- وضعیت دین یهود. 37
3-1-1- وضعیت سیاسی جهان در آستانه ظهور اسلام. 39
1-3-1-1- دولت فارس به هنگام ظهور اسلام. 40
2-3-1-1- امپراطوری روم. 44
2-1- چارچوب نظری.. 45
جمع بندی فصل اول. 48
فصل دوم: راهبردهای پیامبر اعظم (ص) در تشكیل حكومت… 50
مقدمه فصل دوم. 51
1-2- موقعیت شبه جزیره عربستان در زمان بعثت پیامبر (ص) 52
2-2- شرایط شكل گیری انقلاب… 53
1-2-2- ویژگیهای پیامبر(ص) به عنوان رهبر انقلاب… 54
3-2-2- ایدئولوژی اسلامی.. 57
3-2- راهبردفرهنگی پیامبر(ص) 58
1-3-2- تربیت انسان. 58
1-1-3-2- اصل رهایی انسان از ذلت و خواری.. 63
2-1-3-2- اصل برابری و تساوی.. 64
3-1-3-2- کرامت ارزشی انسان. 64
2-3-2- رفتار پیامبر(ص) در مقابل قریش در مكه. 65
4-2- راهبرد سیاسی پیامبر(ص) 73
1-4-2- انتخاب مركز حكومت… 73
2-4-2- بیعت… 76
1-2-4-2- بیعت عشیره 79
2-2-4-2- بیعت عقبه اول. 79
3-2-4-2- بیعت عقبه دوّم. 79
4-2-4-2- بیعت رضوان. 80
5-2-4-2- بیعت نساء. 81
6-2-4-2- بیعت غدیر. 82
3-4-2- انتخاب مسجد به عنوان پایگاه حكومت… 83
4-4-2- ایجاد نظام برادری.. 84
5-4-2- تدوین قانون اساسی مدینه. 85
6-4-2- تعیین مرز مدینه. 89
7-4-2- سازماندهی نظام اداری.. 89
1-7-4-2- كار. 90
2-7-4-2- علم و قدرت و شایستگی.. 90
3-7-4-2- مساوات… 90
4-7-4-2- انتخاب والیان و فرماندهان و كارگزاران. 91
8-4-2- گسترش دعوت اسلامی.. 92
5-2- راهبرد امنیتی پیامبر (ص) 93
1-5-2- انعقاد پیمان های سیاسی.. 93
2-5-2- تشكیل نیروی نظامی……………………………………………………………………. 96
3-5-2- برقراری عدل و قسط.. 97
4-5-2- رفتار پیامبر (ص) در مقابل منافقان. 98
1-4-5-2- موعظه. 99
2-4-5-2- دعوت به تدبر در قرآن كریم. 99
3-4-5-2- انذار و تهدید. 99
4-4-5-2- مدارا 100
5-4-5-2- افشاگری.. 100
6-4-5-2- حذر (هوشیاری و احتیاط) 101
7-4-5-2- اعراض…. 101
8-4-5-2- غلظت… 101
9-4-5-2- جهاد. 102
جمع بندی فصل دوم. 103
فصل سوم: ساختار نظام سیاسی در سیره نبوی(ص) 104
مقدمه فصل سوم. 105
1-3- ضرورت تأسیس دولت اسلامی در سیره نبوی(ص) 106
1-1-3- تعریف دولت و حکومت… 106
2-1-3- ضرورت اصل حکومت… 109
3-1-3- ضرورت حکومت اسلامی.. 113
4-1-3- نسبت سیاست و رسالت در سیره نبوی(ص) از دیدگاه اندیشمندان اسلامی.. 118
5-1-3- تفكیك ناپذیری سیاست و رسالت در سیره نبوی(ص) 127
2- 3- مرزهای قدرت در سیره سیاسی پیامبر(ص) 134
3-3- عناصر و نهادهای نظام سیاسی در سیره نبوی(ص) 141
1-3-3- نهاد رهبری.. 141
2-3-3- دستگاه اداری.. 143
3-3- 3- دستگاه قضایی.. 143
4-3-3- دستگاه دبیرخانه. 144
5-3- 3- دستگاه اقتصادی.. 145
1-5-3-3- تشکیلات گردآوری زکات… 146
2-5-3-3- واگذاری منابع طبیعی.. 147
3-5-3-3- قراردادهای اقتصادی.. 147
4-5-3-3- کنترل بازار و تجارت: 147
6-3-3- دستگاه دیپلماسی.. 149
7-3-3- دستگاه نظامی.. 151
8-3-3- دستگاه آموزشی و تعلیمی.. 154
4-3- شبکه قدرت در سیره سیاسی پیامبر(ص) 155
1-4-3- اقلیت‌ها یا افرادی بی‌طرف… 156
2-4-3- حمایت کنندگان منفعل.. 163
1-2-4-3- مردان مسلمان خارج از دارالخلافة.. 164
2-2-4-3- زنان مسلمان. 168
3-4-3- فعالان سیاسی.. 175
1-3-4-3- جریان سیاسی مهاجران. 176
2- 3-4-3- جریان سیاسی انصار. 180
3- 3-4-3- جریان سیاسی بنی‌امیه. 182
4- 3-4-3- جریان سیاسی بنی‌هاشم: 182
جمع بندی فصل سوم. 184
فصل چهارم: كار ویژه‌های نظام سیاسی در سیره نبوی (ص) 186
مقدمه فصل چهارم. 187
1-4- مرکز تصمیم‌گیری در سیره نبوی(ص) 188
1-1-4- نقش شورا در سیره نبوی(ص) 189
2-1-4- مشورت در سیره عملی رسول خدا(ص) 194
2-4- دامنة قدرت در سیره نبوی(ص) 203
1-2-4- ولایت تکوینی.. 203
2-2-4- ولایت تشریعی.. 205
3-2-4- ولایت بر حکومت… 207
3-4- جریان قدرت در سیره نبوی(ص) 211
1-3-4- منشأ قانون در دولت نبوی (ص) 211
2-3-4- جایگاه مردم در حکومت پیامبر(ص) 214
1-2-3-4- تعریف دموکراسی.. 215
2-2-3-4- اسلام و دموکراسی.. 216
3-2-3-4- نقش مردم در حکومت پیامبر(ص) 216
4-4- بازخورد نظام سیاسی در سیره نبوی(ص) 218
1-4-4- عملكرد پیامبر (ص) به عنوان رهبر مسلمانان. 219
2-4-4- عملكرد والیان حكومت نبوی(ص) 223
1-2-4-4- اصل امر به معروف و نهی از منكر. 223
2-2-4-4- اصل نصیحت… 224
جمع بندی فصل چهارم. 226
فصل پنجم: نتیجـه گیـری.. 228
1ـ كلیات و چارچوب نظری.. 229
2ـ راهبردهای پیامبر اعظم (ص) در تشكیل حكومت: 230
3ـ ساختار نظام سیاسی نبوی (ص) 232
الف)ضرورت تشكیل حكومت توسط پیامبر (ص) 232
ب) مرزهای قدرت در سیره نبوی (ص) 233
ج) عناصر و نهادهای نظام سیاسی در سیره نبوی (ص) 233
د) شبكه قدرت در سیره نبوی (ص) 234
4- كار ویژه های نظام سیاسی در سیره نبوی (ص) 235
الف- مركز تصمیم گیری در سیره نبوی (ص) 235
ب- دامنه قدرت در سیره نبوی (ص) 236
ج- جریان قدرت در سیره نبوی (ص) 237
د- بازخورد نظام سیاسی در سیره نبوی (ص) 237
فهرست منابع و مآخذ. 240
فهرست كتابها 240
فهرست مقالات… 247
نرم افزارها 250
نمایه. 252
اصطلاحات… 252
اشخاص…. 259
كتابها 263
چكیده
پژوهش حاضر، در پی پاسخ گویی به این سؤال اصلی است: جایگاه سیاست و حكومت در سیره نبوی(ص) چیست؟
در دوره‌های اخیر، با روی كار آمدن نظام های سیاسی جدیدی مبتنی بر تفكر مدرنیته و تبلیغ تز جدایی دین از سیاست، بعضی از متفكران اسلامی در مواجهه با این نظام‌ها، وجود سیاست و حكومت در اسلام را منكر شده و حتی به نفی حكومت دینی پیامبر(ص) پرداختند.
برای پاسخ به این متفكران و پاسخ به سؤال اصلی، این پژوهش بر اساس تحلیل سیستمی شكل گرفت.
تحلیل سیستمی نظام سیاسی را مجموعه‌ایی به هم پیوسته از فعالیتهای سیاسی تلقی می‌كند كه شمار بزرگی از كار گزاران نظام و با هدف خاص آن را تعهد كرده و انجام داده اند.
در این پژوهش با بررسی راهبردهای پیامبر اعظم(ص) در تشكیل حكومت و سیره سیاسی ایشان گفته شد كه: پیامبر(ص) در دوره مكه به فرهنگ سازی روی آورد و با نهادینه ساختن اندیشه توحیدی به جای شرك و بت پرستی، فرهنگ جاهلی مردم را تغییر و با ایجاد وحدت میان قبایل متشتت عرب سرانجام موفق به تشكیل حكومت اسلامی شد.
حكومت اسلامی ایشان دارای ساختار و كار ویژه‌های یك نظام سیاسی منسجم و هدفمند بود.
