(۶-۳)
که تعداد زیرهادیها، شعاع هر زیرهادی و شعاع دایره باندل میباشد. در صورت نصب افقی خط که : و و با فرض آرایش مشابه باندلها در هر فاز ، خواهیم داشت :
(۶-۴)
ظرفیت خازنی فاز وسط در شکل (۶-۱) برابر است با :
(۶-۵)
و ظرفیت خازنی فازهای کناری برابر است با :
(۶-۶)
در صورتی که باشد، آنگاه رابطه ظرفیت خازنی فاز وسط به صورت زیر ساده میشود:
(۶-۷)
در صورتیکه باندلهای سه فاز مطابق شکل (۶-۱) در رئوس یک مثلث قرار گیرند به نحوی که : و و (آرایش مشابه باندلها در فازهای ۱ و ۳) باشد، آنگاه رابطه (۶-۲) برابر خواهد شد با :
(۶-۸)
اگر باندلهای سه فاز روی رئوس یک مثلث متساوی الاضلاع قرار گرفته باشند. ( ) و آنگاه خواهیم داشت :
(۶-۹)
تأثیر زمین ناچیز بوده و در روابط فوق درنظرگرفته نشده است.
همچنین اندوکتانس متوسط سه فاز خط را میتوان از رابطه (۶-۱۰) محاسبه نمود :
(۶-۱۰)
که ثابت نفوذپذیری مغناطیسی هوا و ثابت نفوذپذیری مغناطیسی هادی خط و تعداد زیرهادیها در باندل میباشد.
در صورت نصب افقی هادیهای فاز در ارتفاع مساوی ( ) خواهیم داشت :
(۶-۱۱)
و در صورت نصب این هادیها روی رئوس یک مثلت خواهیم داشت :
(۶-۱۲)
و در صورتی که این مثلت از نوع متساوی الاضلاع باشد، خواهیم داشت :
(۶-۱۳)
با توجه به روابط فوق با افزایش تعداد زیرهادیها در باندل، اندوکتانس خط کاهش مییابد (بر خلاف خاصیت خازنی). امپدانس موجی خط در صورت نصب هادیهای فاز در رئوس یک مثلث برابر خواهد بود با :
(۶-۱۴)
که در صورتی که این مثلث متساوی الاضلاع باشد، خواهیم داشت :
(۶-۱۵)
سرعت انتشار موج در حالت ایده آل برابر است با :
(۶-۱۶)
تقریباً برابر سرعت نور در هوا میباشد .
در صورت نصب افقی هادیهای فاز (در ارتفاع یکسان)، امپدانس موجی خط برابر خواهد بود با :
(۶-۱۷)
تأثیر زمین روی امپدانس موجی رابطه (۶-۱۷) تابع نسبت میباشد. البته در صورت صرفنظر کردن از این عبارت، خطا از حدود ۳-۲ % تجاوز نخواهد کرد و در این صورت خواهیم داشت :
(۶-۱۸)
سرعت انتشار موج در طول خط و برای حالت نصب افقی هادیهای فاز برابر خواهد بود با :
(۶-۱۹)
(۶-۲۰)
با توجه به روابط (۶-۱۷) و (۶-۱۸)، امپدانس موجی خط با افزایش فاصله بین فازها، افزایش و با افزایش شعاع باندل کاهش مییابد. ضمن آنکه امپدانس موجی در حالت نصب افقی هادیهای سه فاز در ارتفاع یکسان بیش از حالت نصب در رئوس یک مثلث خواهد بود. سرعت انتشار موج در طول خط با توجه به رابطه (۶-۲۰) به میزان ۲-۳% کمتر از سرعت نور در هوا میباشد. به عنوان مثال برای یک خط با ولتاژ نامی kV 750 با آرایش باندل و به ازای و ، سرعت انتشار موج برابر خواهد بود با [۲۳, ۲۵].
همچنین قدرت طبیعی خط بر حسب ابعاد و آرایش هندسی خط با نصب مثلثی برابر خواهد بود با :
(۶-۲۱)
و در صورت نصب افقی هادیهای فاز خواهیم داشت :
(۶-۲۲)
با توجه به روابط (۶-۲۱) و (۶-۲۲) با کاهش فاصله بین فازها، افزایش تعداد زیرهادیها در باندل و افزایش شعاع باندل، توان طبیعی خط افزایش خواهد یافت.
۶-۳- مبانی طراحی خطوط مدرن [۲۳, ۲۵]
با توجه به رابطه (۶-۱)، بار واحد طول هادی خط بوده که با توجه به قانون گوس برابر است با :
(۶-۲۳)
که مقدار مؤثر شدت میدان الکتریکی قابل قبول در سطح هادیها و ضریب استفاده شدت میدان در سطح هادی میباشد. خط به نحوی طراحی میشود که :
(۶-۲۴)
که شدت میدان الکتریکی آستانه کرونا میباشد که از رابطه زیر بدست میآید :
(۶-۲۵)
که چگالی هوا و ضریب ناهمواری سطح هادی میباشد. ضریب استفاده شدت میدان در سطح هادی ( ) برابر است با :
(۶-۲۶)
که مقدار مؤثر شدت میدان الکتریکی ماکزیمم در سطح زیر هادیهای باندل و ضریب غیریکنواختی شدت میدان الکتریکی در سطح زیر هادیهای باندل میباشد و برابر است با :
(۶-۲۷)
که شدت میدان الکتریکی متوسط در سطح زیرهادیهای باندل میباشد. میتوان نشان داد که ، در یک آرایش دایرهای باندل متقارن، برابر است با :
(۶-۲۸)
تهیه مدل علمی و نرم افزاری برای طراحی خطوط کمپاکت باندل جهت استفاده از حریم خطوط موجود برای انتقال توان بالاتر- قسمت ۱۳